Bài 1: Nhiều đổi mới trong hoạt động
Trong nhiệm kỳ vừa qua, HÐND các cấp của thành phố đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, hoạt động ngày càng dân chủ, thực chất và hiệu quả. Nội dung giám sát tiếp tục có nhiều đổi mới, thực hiện bài bản, thiết thực; chất vấn và trả lời chất vấn, giải trình sôi nổi, tâm huyết, để lại dấu ấn tốt đẹp trong cử tri và nhân dân Thủ đô; công tác tiếp dân, đôn đốc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân theo hướng gần dân, sát dân, giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, kéo dài.
Nghị quyết đi vào cuộc sống
HÐND thành phố nhiệm kỳ 2016 - 2021 đã tổ chức 19 kỳ họp gồm 11 kỳ họp thường kỳ, tám kỳ họp không thường kỳ; HÐND cấp huyện tổ chức 313 kỳ họp thường kỳ; 187 kỳ họp không thường kỳ; HÐND cấp xã tổ chức hơn 6.000 kỳ họp thường kỳ, hơn 1.700 kỳ họp không thường kỳ. Phó Chủ tịch HÐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà cho biết, điểm mới nổi bật trong tổ chức kỳ họp của nhiệm kỳ này là việc Thường trực HÐND các cấp chủ động phối hợp chặt chẽ UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cùng cấp trong công tác chuẩn bị kỳ họp. Nội dung các kỳ họp được đề xuất, lựa chọn sát hợp với thực tiễn cuộc sống, đáp ứng ý chí và nguyện vọng của cử tri và nhân dân Thủ đô. Trong quá trình chuẩn bị, các nội dung có tính chất quan trọng, nhạy cảm đều được Thường trực HÐND báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của cấp ủy để bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất và sự đồng thuận khi tiến hành xem xét, quyết định. Vì vậy, các nghị quyết tại kỳ họp đều được thông qua với tỷ lệ đồng thuận cao; khi được ban hành có tính thực tiễn, khả thi, đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả và được nhân dân đồng tình ủng hộ.
Ðáng chú ý, HÐND thành phố đã ban hành 110 nghị quyết chuyên đề về cơ chế, chính sách để cụ thể hóa chủ trương, chính sách, quy định của Trung ương và các chính sách đặc thù phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng của Thủ đô. Trong đó, có 12 nghị quyết quy định cơ chế chi đặc thù phục vụ phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, được đề xuất xây dựng và quyết nghị trên cơ sở đòi hỏi từ thực tế, để thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, phù hợp khả năng cân đối của ngân sách địa phương. Ông Bùi Văn Lương (xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì) chia sẻ, nhiều người dân vui mừng khi HÐND thành phố ban hành chính sách kịp thời hỗ trợ các đối tượng ảnh hưởng do dịch Covid-19, nhất là chính sách đã hỗ trợ tiền thuê nhà đối với sinh viên, công nhân, các hộ gia đình, cá nhân thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HÐND cấp huyện đã ban hành 3.298 nghị quyết; HÐND các xã, phường, thị trấn ban hành 31.899 nghị quyết. Các nghị quyết HÐND sau khi được thông qua, ban hành đã được UBND cùng cấp nhanh chóng triển khai đến các cấp, các ngành, các đơn vị kinh tế và nhân dân. Chủ tịch HÐND huyện Phú Xuyên Trần Công Thành chia sẻ, sau mỗi kỳ họp HÐND huyện, các cấp chính quyền, cơ quan, đơn vị của huyện đều ban hành các văn bản chỉ đạo, cụ thể hóa theo từng nội dung, lĩnh vực, phân công nhiệm vụ cụ thể cho địa phương, đơn vị…, giúp nghị quyết được triển khai nhanh và thật sự đi vào đời sống.
Giám sát ngày càng chất lượng
Với phương châm hướng về cơ sở, từ đầu nhiệm kỳ 2016 - 2021 đến nay, HÐND thành phố đã tổ chức 23 cuộc giám sát, khảo sát; bốn ban HÐND thành phố tổ chức 154 cuộc giám sát, khảo sát; các tổ đại biểu HÐND thành phố tổ chức 65 cuộc giám sát, khảo sát tại địa bàn ứng cử. Ngoài ra, HÐND cấp huyện đã thành lập 2.350 đoàn giám sát, HÐND cấp xã đã thành lập 14.033 đoàn giám sát, tổ chức hàng nghìn cuộc làm việc tại các cơ quan, đơn vị chịu giám sát. Qua giám sát, đã làm rõ kết quả, hạn chế, nguyên nhân và trách nhiệm từng cấp, từng ngành, cơ quan, đơn vị, đồng thời tổng hợp các nội dung cơ bản, những vấn đề nổi cộm, còn nhiều vướng mắc để làm việc với UBND và các cơ quan liên quan nhằm thống nhất quan điểm chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn và có giải pháp khắc phục. Các báo cáo, kết luận giám sát của thường trực HÐND, các ban HÐND được thực hiện đúng quy trình, cung cấp thông tin hữu ích cho đại biểu HÐND trong quá trình thảo luận, quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương cũng như chất vấn, tái chất vấn và giám sát tại kỳ họp. Trưởng ban Ðô thị HÐND thành phố Nguyễn Nguyên Quân cho biết: "Trong nhiệm kỳ này, các ban HÐND thành phố cùng phối hợp thực hiện giám sát đối với từng nội dung cụ thể. Việc này giúp phát huy trí tuệ tập thể, tăng thêm hiệu quả giám sát - đây cũng là điểm mới trong cải tiến phương thức, cách làm của HÐND thành phố".
Hoạt động giám sát trực tiếp qua phiên chất vấn và giải trình cũng được HÐND các cấp thành phố thực hiện hiệu quả. Các kỳ họp đều dành một phần ba thời gian để tổ chức chất vấn những vấn đề còn hạn chế, bất cập trong công tác điều hành, quản lý nhà nước của chính quyền các cấp, những vấn đề dân sinh bức xúc mà cử tri, nhân dân Thủ đô quan tâm. Ðiểm đáng lưu ý, phiên chất vấn, giải trình của HÐND thành phố được truyền hình trực tiếp; phiên chất vấn và giải trình của HÐND cấp huyện, cấp xã được truyền thanh trực tiếp, tạo điều kiện cho cử tri, nhân dân theo dõi, cùng giám sát. Thường trực HÐND thành phố đã tổ chức tám phiên giải trình giữa hai kỳ họp; nội dung là những vấn đề người dân bức xúc như: Thu gom, xử lý chất thải rắn, chất thải y tế và việc quản lý hồ nước khu vực nội thành; tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật Ðất đai; việc thực hiện các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm; kết quả giải quyết kiến nghị cử tri.
Từ sự lan tỏa của Thường trực HÐND thành phố, thường trực HÐND cấp huyện, cấp xã đã tích cực tổ chức các phiên giải trình theo mô hình phù hợp cơ sở. Phó Chủ tịch Thường trực HÐND quận Ðống Ða Võ Hồng Vinh cho biết, hoạt động giám sát, giải trình được HÐND quận thực hiện bài bản, thiết thực, hiệu quả. Ngoài giám sát các chuyên đề thường kỳ, trong nhiệm kỳ qua, HÐND quận chọn những vấn đề như: Công tác quản lý đô thị, trật tự xây dựng; bảo đảm an toàn thực phẩm; thu gom rác thải, giữ gìn vệ sinh môi trường… để giám sát chuyên đề, tổ chức phiên giải trình, chất vấn ở các kỳ họp.
Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Võ Nguyên Phong cho biết, vi phạm trật tự xây dựng là vấn đề phức tạp, được cử tri đặc biệt quan tâm, vì thế, HÐND thành phố giám sát, tái giám sát, chất vấn tới chín lần trong cả nhiệm kỳ 2016 - 2021; HÐND các địa phương cũng vào cuộc giám sát kỹ nội dung này. Chính sự kiên trì đeo bám đến cùng các nội dung giám sát và chất vấn, đến nay các vi phạm trật tự xây dựng tồn đọng trên địa bàn thành phố đã cơ bản giải quyết dứt điểm, không có trường hợp phát sinh mới, góp phần tích cực làm giảm những vấn đề bức xúc trong nhân dân.
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HÐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn nhận định, các kiến nghị sau giám sát chuyên đề, phiên chất vấn, giải trình cơ bản đáp ứng được yêu cầu đề ra, rõ nguyên nhân, nêu rõ trách nhiệm, rõ giải pháp, lộ trình giải quyết. Ðáng chú ý, sau mỗi phiên giải trình của HÐND thành phố, UBND thành phố đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan từ thành phố đến cơ sở rà soát, đôn đốc các nhiệm vụ để tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp với quyết tâm cao…
(Còn nữa)
Bài và ảnh: VIỆT TUẤN
