Thống kê cho thấy, trong số hơn 200 nghìn trường hợp bị đột quỵ não hằng năm đó, có tới 50% số ca diễn biến xấu và tử vong. Đột quỵ não bao gồm chảy máu não và nhồi máu não. Trong đó, nhồi máu não chiếm từ 80 đến 85% số trường hợp. Đây là tình trạng bệnh lý thường gặp ở người trên 40 tuổi, phổ biến nhất là những người có tiền sử bệnh lý tiểu đường, tim mạch, huyết áp, hay tăng cholesterol máu, hút thuốc lá...
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), cứ 6 người thì có 1 người tiểm ẩn nguy cơ bị đột quỵ. Trong đó, tỷ lệ đột quỵ não được dự báo sẽ tăng nhanh và đạt 1,2 triệu người mắc mới mỗi năm trên thế giới vào năm 2025.
Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não là bệnh lý tổn thương một phần não xảy ra đột ngột do mạch máu nuôi não bị tắc nghẽn hoặc vỡ. Máu không mang được oxy và chất dinh dưỡng lên nuôi não. Khi thiếu máu nuôi, não sẽ ngưng hoạt động rồi chết đi trong vài giây đến vài phút. Biểu hiện lâm sàng của đột quỵ là liệt nửa người, tê và mất cảm giác nửa người, nói khó hoặc không nói được hoặc hôn mê…
Ở các nước phát triển, đột quỵ não là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế và là nguyên nhân đứng hàng thứ ba gây tử vong, sau bệnh tim mạch và ung thư.
Tại Việt Nam, cùng với mức sống của người dân ngày càng được cải thiện, lối sống thay đổi theo hướng giảm vận động, tuổi thọ tăng thì nguy cơ xuất hiện các bệnh lý đột quỵ não, nhất là nhồi máu não cũng gia tăng.
Các chuyên gia cho biết: dấu hiệu nhận biết đột quỵ bao gồm: nói ngọng, liệt mặt (méo miệng), liệt nửa người, đau đầu đột ngột, chóng mặt, mất thị lực đột ngột…
Cách đơn giản là yêu cầu người bệnh: cười-nói-chào và quan sát. Yêu cầu người bệnh cười và quan sát xem khuôn mặt có bị mất cân đối hay không; yêu cầu người bệnh đưa hai tay lên và quan sát xem có tay bên nào bị yếu hoặc liệt không; yêu cầu người bệnh lặp những từ đơn giản và nghe xem giọng nói có bị thay đổi, có méo giọng không.
Nếu thấy người bệnh có những dấu hiệu trên thì lập tức gọi cấp cứu 115 để đưa người bệnh đến bệnh viện để xử trí. Thời gian vàng để xử trí hiệu quả bệnh đột quỵ là trong vòng ba tiếng. Nếu người bệnh mắc đột quỵ không được đưa đến bệnh viện kịp thời có thể để lại di chứng kéo dài như: hôn mê, liệt nửa người, rối loạn ý thức, rối loạn nuốt, mất ngôn ngữ không thể tự ăn uống, sinh hoạt cá nhân được… mà đòi hỏi người trợ giúp lâu dài.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo: Tuyệt đối không tự ý điều trị cho người bệnh dù chỉ là bấm huyệt, châm cứu hay đánh gió vì những tác động này vô tình có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
Những năm qua, Bệnh viện Bạch Mai là đơn vị đi đầu triển khai thành công các kỹ thuật cao điều trị bệnh nhân đột quỵ não cấp bằng phương pháp sử dụng thuốc tiêu huyết khối, lấy huyết khối bằng dụng cụ dạng stent. Các kỹ thuật này đã được bệnh viện hỗ trợ chuyển giao cho hàng trăm bác sĩ của hơn 40 bệnh viện trong cả nước, góp phần cứu sống hàng nghìn bệnh nhân.
