Sẵn sàng cho hành trình hợp tác mới

Ba tháng sau Hội nghị “Gặp mặt Đại sứ các nước Trung Đông - châu Phi” được tổ chức lần đầu hồi tháng 9-2019, giới chức và đại diện doanh nghiệp Việt Nam và các nước châu Phi tiếp tục cùng nhau trao đổi nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác kinh tế giữa hai bên. Cũng diễn ra tại Hà Nội, nhưng lần này là hội thảo “Hợp tác Việt Nam - châu Phi: Kinh nghiệm quản lý rủi ro trong hợp tác kinh tế với các nước châu Phi”, do Bộ Ngoại giao Việt Nam phối hợp Tổ chức quốc tế Pháp ngữ (OIF) tổ chức. Sự kiện có sự tham dự của Cao ủy phụ trách kinh tế thuộc Ủy ban Liên minh châu Phi V.Ha-ri-xơn cùng đông đảo đại sứ các nước châu Phi tại Việt Nam, đại diện các bộ, ngành, địa phương và giới doanh nghiệp Việt Nam.

Nhận định chung của các đại biểu tại hội thảo nhấn mạnh, là thị trường rộng lớn với dân số hơn 1,2 tỷ người, chủ yếu là lực lượng lao động trẻ, châu Phi đang vươn lên trở thành một trong những trung tâm tăng trưởng kinh tế quan trọng của thế giới. Châu Phi cũng là lục địa tập trung đông đảo các nền kinh tế năng động, theo đuổi chính sách liên kết kinh tế, tăng cường hội nhập khu vực và quốc tế. Hiệp định Thương mại tự do châu Phi (AfCFTA) có hiệu lực trong năm 2019 là động lực quan trọng giúp kinh tế châu Phi tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, mang lại nhiều cơ hội đầu tư cho các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp Việt Nam.

Khi khoảng cách địa lý không còn là rào cản trong hợp tác kinh tế, nhiều nước châu Phi đang trở thành những đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam. Theo Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Minh Khôi, năm 2018, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và châu Phi đạt hơn 6,6 tỷ USD, tăng 250% so mức 2,52 tỷ USD của năm 2010. Một số doanh nghiệp Việt Nam đạt nhiều thành công khi triển khai các dự án trong các lĩnh vực viễn thông, dầu khí, thủy điện... ở một số nước châu Phi, như Ca-mơ-run, Bu-run-đi, Tan-da-ni-a, Mô-dăm-bích, An-giê-ri. Tuy nhiên, tiềm năng hợp tác Việt Nam - châu Phi còn rất lớn và đa dạng.

Cơ hội triển khai các dự án giữa hai bên đang rộng mở, song chủ đề “Kinh nghiệm quản lý rủi ro trong hợp tác kinh tế với các nước châu Phi” cho thấy, còn tồn tại vướng mắc, khó khăn. Chính vì vậy, các phiên thảo luận đã tập trung phân tích những rủi ro mà doanh nghiệp Việt Nam có thể gặp phải khi triển khai các dự án hợp tác với các nước trong châu lục. Những nguy cơ này một phần do thiếu thông tin và hiểu biết giữa các doanh nghiệp hai bên về môi trường, tập quán kinh doanh, pháp lý, hệ thống chính sách và cơ chế thương mại. Ngoài ra, bất ổn an ninh - xã hội tại một số nước, cùng khác biệt về ngôn ngữ, hay rủi ro trong thanh toán cũng là những trở ngại mà hai bên cần vượt qua. Tại hội thảo, với các tình huống cụ thể khi đầu tư, các đại diện doanh nghiệp Việt Nam đã thẳng thắn chia sẻ kinh nghiệm hoạt động tại châu Phi. Chẳng hạn, công tác lựa chọn đối tác là rất quan trọng để tránh rủi ro...

Tổng Thư ký OIF L.Mu-si-ki-oa-bô kêu gọi Việt Nam và châu Phi cùng chung tay tháo gỡ những vướng mắc, phòng ngừa rủi ro. Bà L.Mu-si-ki-oa-bô khẳng định, thiếu thông tin dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng, cản trở các dự án hợp tác kinh tế giữa hai bên. Tổng Thư ký OIF nhấn mạnh, cả châu Phi và Việt Nam đều thể hiện mong muốn tăng cường sự hiểu biết, do đó, tích cực chia sẻ thông tin là một trong những giải pháp mà các doanh nghiệp hai bên cần đẩy mạnh thời gian tới.

Thừa nhận còn nhiều rủi ro, nhất là liên quan thanh toán, nguồn hàng, bất ổn xã hội tại một số nước châu Phi, song giới doanh nghiệp Việt Nam cho rằng, những câu chuyện thành công ở châu Phi đang là nguồn cảm hứng cho các công ty Việt Nam tiếp tục tìm cơ hội đầu tư, kinh doanh tại thị trường đầy tiềm năng này.