Bước ngoặt trên đường đua

Cuộc đua nội bộ đảng Dân chủ ở Mỹ chấm dứt sau khi Thượng nghị sĩ Bernie Sanders tuyên bố dừng tranh cử, mở đường để đối thủ giành tấm vé ứng cử viên của đảng. Quyết định bất ngờ này đồng thời đánh dấu bước ngoặt trên đường đua vào Nhà trắng, với cựu Phó Tổng thống Joe Biden và Tổng thống đương nhiệm Donald Trump, đại diện phe Dân chủ và Cộng hòa, cạnh tranh trong vòng đấu cuối ngày 3-11 tới.

Biếm họa của GALO PAREDES
Biếm họa của GALO PAREDES

Trong tuyên bố ngừng chiến dịch tranh cử hôm 8-4, ông Sanders nêu rõ, với ông, “con đường đi đến chiến thắng gần như là không thể”, bởi theo vị Thượng nghị sĩ bang Vermont này, khoảng trống cách biệt tới 300 phiếu đại biểu so đối thủ Biden là “rất khó lấp đầy”. Thực tế, thất bại của ông Sanders đã được dự đoán từ giữa tháng 3, sau khi ứng cử viên đảng Dân chủ này không thể tận dụng được lợi thế có được từ những chiến thắng liên tiếp trong các cuộc bầu cử sơ bộ ở các bang New Hampshire và Nevada, hay bám sát nút đối thủ dẫn đầu tại bang Iowa. Trái lại, ứng cử viên Biden giành thắng lợi trong các cuộc bỏ phiếu “ngày siêu thứ ba” liên tiếp trong những tuần gần đây và củng cố vị thế thượng phong.

Lần thứ hai rút khỏi cuộc đua nội bộ đảng Dân chủ, sau nỗ lực bất thành đầu tiên năm 2016 trước cựu Bộ trưởng Ngoại giao Hillary Clinton, Thượng nghị sĩ Sanders gây thất vọng cho những người ủng hộ. Song, ông Sanders nhấn mạnh, ưu tiên hàng đầu là đánh bại đối thủ bên đảng Cộng hòa, vì thế ông kêu gọi cử tri ủng hộ cựu Phó Tổng thống Biden, đồng thời khẳng định sẽ cộng tác với ứng cử viên duy nhất của đảng Dân chủ trong chặng đua tiếp theo. Tuyên bố của ông Sanders là động thái vận động hiệu quả đối với những cử tri trung thành với vị Thượng nghị sĩ, tạo đà tập trung lá phiếu ủng hộ cho ông Biden.

Quyết định rút lui của ông Sanders đồng nghĩa cơ hội giành tấm vé ứng cử viên của đảng Dân chủ chắc chắn dành cho ông Biden, nếu cựu Phó Tổng thống được xướng tên tại kỳ đại hội toàn quốc của đảng ngày 17-8 tới. Ông Biden nhấn mạnh ưu tiên lợi ích quốc gia, đồng thời kêu gọi cử tri ủng hộ ông, cũng như ủng hộ cựu đối thủ Sanders tiếp tục tham gia chiến dịch tranh cử của đảng Dân chủ. Theo giới quan sát, đây có thể được hiểu như đề xuất về khả năng liên danh tranh cử Biden - Sanders, phục vụ mục tiêu đánh bại đối thủ phe Cộng hòa vào tháng 11 tới.

Các cuộc đua nội bộ hai đảng ngã ngũ cũng là thời điểm Tổng thống Trump và cựu Phó Tổng thống Biden có thể khởi động “chặng đua song mã” tới Nhà trắng. Với lợi thế có được từ hồ sơ thành tựu kinh tế trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump đã chuẩn bị sẵn sàng cho cơ hội chiến thắng. Với bề dày kinh nghiệm phục vụ chính phủ, ông Biden cũng có lợi thế về hoạt động chính trị mà không nhiều ứng cử viên Tổng thống Mỹ có được. Điểm đặc biệt là, cả hai chưa từng là đối thủ của nhau trong các kỳ tranh cử ở “xứ Cờ hoa” và theo đuổi những xu hướng đối nghịch, giữa một chính trị gia Biden đại diện cho sự kiên định với chính trị truyền thống, với một doanh nhân - chính khách Trump luôn tìm kiếm những cách thức quản trị mới, song khó lường. Điểm chung trong chính sách tranh cử của cả hai ứng cử viên, đó là bảo vệ vị trí nền kinh tế số một thế giới của Mỹ, trước mắt tập trung hỗ trợ người dân, doanh nghiệp Mỹ trước sức hủy hoại kinh khủng của dịch Covid-19.

Nhiều cuộc khảo sát cho thấy, Tổng thống Trump vẫn ghi điểm với cử tri nhờ nỗ lực và các biện pháp ứng phó dịch bệnh. Song, kết quả nhiều cuộc thăm dò ý kiến cử tri cũng cho kết quả ủng hộ nghiêng về cựu Phó Tổng thống Biden. Mới nhất, Đại học Quinnipiac hôm 8-4 công bố kết quả khảo sát cho thấy ông Biden được 49% số cử tri ủng hộ, so tỷ lệ 41% dành cho ông Trump.

Tổng thống Trump và cựu Phó Tổng thống Biden vẫn cần được xác nhận là ứng cử viên chính thức, tại các đại hội toàn quốc của hai đảng Cộng hòa và Dân chủ. Kỳ bầu cử năm 2020 của Mỹ chuyển sang giai đoạn bước ngoặt, với “cuộc đua song mã” được định hình rõ rệt hơn, song khốc liệt hơn.