Đưa quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Na Uy lên tầm cao mới

Nhận lời mời của Thủ tướng Vương quốc Na Uy Ê-na Xôn-béc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Na Uy từ ngày 23 đến 26-5. Chuyến thăm là sự kiện chính trị quan trọng, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Na Uy.

Nằm trên bán đảo Xcăng-đi-na-vơ ở phía tây-bắc châu Âu, Na Uy có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, nhất là về năng lượng, thủy hải sản và rừng. Tình hình chính trị, xã hội ổn định, lực lượng lao động có trình độ khoa học kỹ thuật và tay nghề cao. Dầu khí chiếm hơn 50% kim ngạch xuất khẩu và hơn 20% GDP. Hiện Na Uy đứng thứ ba thế giới về cung cấp các dịch vụ cho khai thác dầu khí ở ngoài khơi, đứng thứ hai thế giới về đội tàu phục vụ khai thác dầu.

Kinh tế Na Uy là sự kết hợp giữa kinh tế thị trường và kinh tế kế hoạch có sự điều tiết của chính phủ. Tăng trưởng GDP của Na Uy ổn định, lạm phát trung bình khoảng 2%, tỷ lệ thất nghiệp khoảng 3,5%. Na Uy là một trong 10 nước đóng góp tài chính lớn nhất cho Liên hợp quốc (LHQ) và dành khoảng 1% GDP/năm cho viện trợ phát triển. Năm 2013, Na Uy dành 5,2 tỷ USD vốn ODA cho 110 nước qua nhiều kênh khác nhau. Quốc hội Na Uy đã thông qua “Chiến lược châu Á” nhằm tăng cường quan hệ chính trị và mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại, văn hóa lâu dài với các nước ở khu vực này. Na Uy ngày càng chú trọng đến khu vực Đông - Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Chúng ta vui mừng nhận thấy quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Na Uy không ngừng được củng cố và tăng cường. Mối quan hệ tốt đẹp này được đánh dấu bởi các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao, mà gần đây nhất là chuyến thăm Na Uy của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng năm 2018. Thủ tướng Na Uy Ê.Xôn-béc thăm Việt Nam năm 2015 và Phó Chủ tịch Quốc hội Na Uy X.Han-xen thăm nước ta năm 2016. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp Thủ tướng Na Uy Ê.Xôn-béc bên lề Hội nghị cấp cao G7 tại Ca-na-đa tháng 6-2018 và bên lề ASEM 12 tại Bỉ tháng 10-2018. Hai bên duy trì nhiều cơ chế phối hợp và đối thoại, phối hợp hiệu quả tại các diễn đàn và tổ chức quốc tế.

Hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực thương mại - đầu tư thời gian qua có bước chuyển biến tích cực. Kim ngạch thương mại hai chiều đạt trung bình 360 triệu USD/năm. Na Uy là một trong những nước sớm kết thúc đàm phán gia nhập WTO với Việt Nam. Hiện Na Uy có 41 dự án đầu tư còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 166 triệu USD, xếp thứ 41 trong tổng số 131 nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Khoảng 40 doanh nghiệp Na Uy đang hoạt động tại Việt Nam, chủ yếu tập trung trong lĩnh vực chế biến gỗ, vật liệu xây dựng và trang trí nội thất; nông lâm nghiệp, thủy sản, thông tin và truyền thông.

Về hợp tác phát triển, Na Uy hiện là một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho Việt Nam trong Chương trình LHQ về giảm phát thải khí nhà kính thông qua việc hạn chế mất rừng và suy thoái rừng. Bên cạnh đó, các dự án trong nhiều lĩnh vực như giáo dục, y tế, quản lý tài nguyên thiên nhiên, năng lượng tái tạo… do Na Uy tài trợ cũng đang được triển khai hiệu quả, góp phần hỗ trợ Việt Nam hoàn thành trước thời hạn các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của LHQ. Tổng viện trợ của Na Uy dành cho Việt Nam cho tới nay đạt hơn 320 triệu USD và là một trong số ít quốc gia còn duy trì viện trợ ODA cho nước ta.

Hợp tác trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục đào tạo, du lịch, an ninh quốc phòng giữa hai nước cũng diễn ra sôi nổi. Cộng đồng người Việt Nam tại Na Uy có khoảng hơn 20.000 người, đông nhất tại khu vực Bắc Âu, trong đó 90% có quốc tịch Na Uy. Tháng 5-2011, cộng đồng người Việt Nam ở Na Uy thành lập “Hội người Việt quê hương” nhằm đoàn kết những người yêu quê hương đất nước, hướng về Tổ quốc.

Chuyến thăm chính thức Vương quốc Na Uy của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là dấu mốc quan trọng nhằm củng cố quan hệ hữu nghị, hợp tác nhiều mặt giữa hai nước trong tình hình mới, thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác song phương về kinh tế, thương mại, đầu tư. Chúc chuyến thăm chính thức Na Uy của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thành công tốt đẹp, đưa quan hệ Việt Nam - Na Uy lên tầm cao mới.