“Nếu trở thành Đại sứ Văn hóa đọc của Thủ đô, con sẽ lập một tủ sách ở khu phố của mình để mọi người có thể đọc thêm sách. Con cũng muốn tặng lại các bạn vùng sâu, vùng xa còn khó khăn những cuốn sách đã đọc rồi để giúp đỡ các bạn ấy”- tất cả khán giả có mặt tại cuộc giao lưu với những Đại sứ Văn hóa đọc của Thủ đô năm học 2017 - 2018 diễn ra ngày 26-5 đều ngỡ ngàng trước chia sẻ của cô bé Nguyễn Ngọc Trinh về ước mơ của mình. Nguyễn Ngọc Trinh mới bảy tuổi, vừa học xong lớp 2 Trường tiểu học Đoàn Thị Điểm. Nhưng bất ngờ ở cuộc giao lưu không dừng ở đó. Trong cuộc giao lưu ấy, nhiều bạn nhỏ có kiến thức tốt về văn hóa đọc. Em Tạ Thu An (Trường THCS Đống Đa) nói: “Cháu được biết, ở Mỹ, có một thị trấn chỉ có 500 người, nhưng tại đó có năm hiệu sách. Cháu mơ ước làm thế nào để tạo ra nhiều không gian đọc sách cho mọi người, như những quán cà-phê sách, tủ sách cộng đồng, hay khi đi tàu, đi xe buýt... mọi người cũng có điều kiện tiếp cận sách. Còn ở trường học, hiện nay, nhiều trường chưa có câu lạc bộ sách, cháu nghĩ rằng, các trường nên thành lập câu lạc bộ sách, với các hoạt động như thi viết, thi dịch sách để các bạn say mê với sách hơn”. Bảo Thu, học sinh lớp 7, Trường THCS Đoàn Thị Điểm thì mong muốn đi tìm căn nguyên của việc nhiều người chưa mê sách: “Theo cháu có hai nguyên nhân khiến nhiều người chưa mê sách. Đó là thiếu không gian đọc sách. Thứ hai là nhiều người chưa biết về giá trị mà sách đem lại. Cháu nghĩ rằng phải giải quyết những vấn đề này nếu muốn phát triển văn hóa đọc”. Bảo Thu chính là cô bé giành danh hiệu Đại sứ Văn hóa đọc tiêu biểu Thủ đô năm học 2017 - 2018 ở phần thi bằng tiếng Anh. Bảo Thu còn khiến mọi người phải suy nghĩ khi đặt ra vấn đề: Khi tìm hiểu sự khác nhau giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển, cháu thấy rằng, một trong những sự khác biệt lớn nhất là văn hóa đọc. Những nước phát triển luôn có tỷ lệ người ham đọc sách cao.
Đây là lần thứ hai Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội phối hợp tổ chức cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc Thủ đô dành cho học sinh tiểu học và THCS. 60 nghìn bài thi được gửi đến, với hai nội dung: Giới thiệu cuốn sách mà em yêu thích và trả lời câu hỏi: “Nếu được chọn là Đại sứ Văn hóa đọc Thủ đô năm học 2017-2018, em có kế hoạch gì để khuyến khích mọi người đọc sách nhiều hơn”. Ngay cả thành viên Ban tổ chức cũng bất ngờ khi nhận được bài thi của các em. Có những em trình bày bài thi bằng tranh giấy 3D. Khi mở ra, các hình ảnh nổi lên rất sinh động. Có những em thiết kế phần thi bằng vi-đê-ô... Dù lượng bài thi lớn, hình thức trình bày hấp dẫn, nhưng ấn tượng nhất vẫn là sự quan tâm của các bạn nhỏ đối với văn hóa đọc, ý tưởng của các bạn nhỏ với phát triển văn hóa đọc. Cô bé Nguyễn Ngọc Trinh (học sinh lớp 2E) chính là người nhỏ tuổi nhất giành giải thưởng. Câu chuyện của cô bé hết sức hồn nhiên, khiến ai cũng bật cười vui vẻ, nhưng lại gợi nhiều suy nghĩ: “Em con mới bốn tháng tuổi, nhưng em con rất hợp tác với con. Con thường đọc sách cho em nghe, em nằm yên. Con không biết em có hiểu không nhưng chắc là em rất thích”. Hành động của cô bé lớp 2 xứng đáng là bài học cho cả người lớn khi muốn nhân lên tình yêu văn hóa đọc của tuổi trẻ.
Xác định chiến lược xây dựng văn hóa đọc phải bắt đầu từ giới trẻ, những năm qua, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ngành tích cực tổ chức các chương trình ươm mầm tình yêu với văn hóa đọc cho lớp trẻ, như các ngày hội sách dành riêng cho thiếu nhi, các cuộc tọa đàm, trò chuyện, những ngày hội sách theo chuyên đề hay cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc Thủ đô... Năm nay, Hội sách Thiếu nhi 2018 được tổ chức từ ngày 25-5 đến 3-6 tại Phố Sách (phố 19-12, quận Hoàn Kiếm) với nhiều hoạt động phong phú, bổ ích. Lễ trao giải cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc Thủ đô và giao lưu với các Đại sứ Văn hóa đọc Thủ đô ngày 26-5 là một trong những hoạt động của Hội sách. Bốn giải Đại sứ Văn hóa đọc tiêu biểu Thủ đô dành cho phần thi tiếng Anh, tiếng Việt của hai cấp tiểu học và THCS đã được trao cho các bạn nhỏ. Cùng với đó, chất lượng cuộc thi năm nay vượt hẳn so với lần đầu tổ chức. Các em nhỏ không chỉ trình bày hay, có ý tưởng sáng tạo, mà còn rất tự tin trong giao tiếp khi trình bày ý tưởng của mình. Điều đó cho thấy chiến lược xây dựng văn hóa đọc của thành phố đã bước đầu có kết quả. Không chỉ là những bài thi, nhiều em còn dự định cụ thể hóa những ý tưởng của mình trong cuộc sống. Nếu tiếp tục được sự hỗ trợ của các ban, ngành, của nhà trường, nhiều ý tưởng sẽ thành hiện thực, để các em trở thành những vị đại sứ thật sự, những cầu nối cho văn hóa đọc trong cộng đồng.
