Cụm công nghiệp (CCN) La Phù (xã La Phù, huyện Hoài Đức) có quyết định thành lập từ năm 2001, hiện đã lấp đầy diện tích với 312 doanh nghiệp, hộ kinh doanh, sản xuất. Do nhu cầu về mặt bằng, không ít hộ đã cố tình cơi nới, mở rộng xưởng sản xuất hoặc sử dụng sai mục đích. Phó Chủ tịch UBND xã La Phù Nguyễn Hữu Khoa cho biết, cán bộ địa chính xã luôn chủ động phối hợp Đội Quản lý trật tự xây dựng kiểm tra, xử lý vi phạm. Từ đầu năm 2019 đến nay đã xử lý hàng chục nhà xưởng vi phạm trật tự xây dựng. Nhưng do CCN này nằm xen trong khu dân cư, nhiều chủ doanh nghiệp, các hộ kinh doanh lợi dụng ngày nghỉ lễ hoặc ban đêm để xây dựng công trình. Trong khi lực lượng chức năng mỏng, cho nên những vi phạm này khó xử lý dứt điểm.
Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội Đàm Tiến Thắng cho biết, thành phố hiện có 70 CCN đang hoạt động, được hình thành trước khi Nghị định số 68/2017/NĐ-CP ngày 25-5-2017 của Chính phủ về quản lý, phát triển CCN có hiệu lực. Tổng diện tích các CCN theo hiện trạng là 1.330 ha, đã thu hút được 3.864 hộ, doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất, kinh doanh với khoảng 57.255 lao động, tổng vốn đăng ký đầu tư là 7.400 tỷ đồng, tổng doanh thu gần 7.000 tỷ đồng. Tuy vậy, phần lớn các CCN lại chưa có hạ tầng đồng bộ. Cụ thể, 17 CCN nằm xen lẫn trong khu dân cư nên không có quy hoạch hạ tầng giao thông riêng; 27 CCN chưa có hệ thống thoát nước mưa và nước thải riêng; 44 CCN chưa đầu tư xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung; 59 CCN chưa có bãi tập kết, phân loại chất thải rắn. Đáng lo ngại nhất là hầu hết CCN chưa được đầu tư hệ thống phòng cháy, chữa cháy theo quy định...
Để đáp ứng các tiêu chí theo Nghị định 68/2017/NĐ-CP các CCN này cần được đầu tư đồng bộ để hoàn thiện, chuẩn hóa hạ tầng kỹ thuật. Nhưng trong đó có 56 CCN do Ban quản lý dự án cấp huyện làm chủ đầu tư, nguồn vốn cho kết cấu hạ tầng là từ ngân sách, cho nên kinh phí và biên chế sự nghiệp để vận hành rất hạn chế. Còn với 14 CCN do doanh nghiệp làm chủ đầu tư, được phép huy động vốn đề xây dựng hạ tầng kỹ thuật nhưng cách thức như thế nào thì Nghị định 68 cũng chưa có hướng dẫn cụ thể. Ngoài ra, Nghị định này cũng chưa quy định rõ việc bàn giao chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng CCN các đơn vị sự nghiệp công lập sang các doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng để đầu tư mở rộng.
Để tháo gỡ các vướng mắc này, mới đây, UBND thành phố Hà Nội ban hành Công văn 4517/UBND-KT về "Tăng cường công tác quản lý các CCN đang hoạt động trên địa bàn thành phố".
Theo ông Đàm Tiến Thắng, Sở Công thương đang xây dựng dự thảo, tham mưu UBND thành phố phê duyệt "Chương trình hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật CCN trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2020-2023", dự kiến tổng kinh phí thực hiện khoảng 4.075,3 tỷ đồng. Trong đó, hỗ trợ kinh phí hoàn thiện hạ tầng (hệ thống xử lý nước thải, bãi tập kết chất thải rắn, hệ thống giao thông nội bộ, tường rào cụm công nghiệp, nhà điều hành…) cho 56 CCN do Ban quản lý dự án cấp huyện làm chủ đầu tư (khoảng 1.562,7 tỷ đồng). Đồng thời, hỗ trợ một phần kinh phí cho các doanh nghiệp là chủ đầu tư các CCN thành lập mới thuộc địa bàn các huyện khó thu hút đầu tư như Ba Vì, Mỹ Đức...
Sở đang gấp rút nghiên cứu, hoàn thiện, trong quý IV-2019 báo cáo UBND thành phố ban hành "Quy chế phối hợp quản lý CCN trên địa bàn TP Hà Nội" giữa các ngành: Công thương, Kế hoạch và Đầu tư, Quy hoạch kiến trúc, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường..., làm cơ sở cho việc tăng cường công tác quản lý các CCN của Thủ đô. Bởi theo Quy hoạch phát triển CCN thành phố Hà Nội đến năm 2020, có xét đến năm 2030 thì Hà Nội sẽ có tới 159 CCN với tổng diện tích là 3.204,31 ha. Đây là nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế các địa phương nên cần sự thống nhất, quan tâm của tất cả các đơn vị chuyên môn và chính quyền địa phương.
