Ngăn chặn hàng lậu dịp cuối năm

Đã thành quy luật, thời điểm gần Tết Nguyên đán, hoạt động buôn lậu, buôn bán vận chuyển hàng giả, gian lận thương mại trên thị trường Hà Nội càng diễn ra phức tạp. Để bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng, lực lượng chức năng cần phối hợp chặt chẽ hơn, kiểm tra sát sao và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Lực lượng liên ngành Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội kiểm tra lô rượu nhập ngoại không rõ nguồn gốc. Ảnh: TRẦN VIỆT
Lực lượng liên ngành Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội kiểm tra lô rượu nhập ngoại không rõ nguồn gốc. Ảnh: TRẦN VIỆT

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Ban Chỉ đạo phòng chống buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại Hà Nội (BCĐ 389) nhận định, thời điểm cuối năm, tình trạng hàng hóa nhập lậu, hàng giả xâm nhập vào thị trường Thủ đô càng diễn biến tinh vi. Chi cục trưởng Quản lý thị trường Hà Nội Chu Xuân Kiên cho biết, các đối tượng kinh doanh lợi dụng chính sách hải quan thông thoáng theo xu thế hội nhập kinh tế quốc tế để gian lận thương mại dưới nhiều hình thức, như nhập lậu hàng hóa qua các cửa khẩu kê khai hải quan; áp giá mã hàng sai... Đồng thời, thường xuyên thay đổi cung đường, tuyến đường, thời gian, địa điểm xuất hàng và tập kết hàng hóa để trốn tránh sự kiểm soát của các lực lượng chức năng. Ngoài việc làm giả thương hiệu nổi tiếng trên thế giới, các đối tượng còn làm giả cả những mặt hàng được tiêu thụ tốt do doanh nghiệp trong nước sản xuất; mua lại một số mặt hàng hết hạn sử dụng để tẩy xóa, sửa lại, đưa ra thị trường tiêu thụ, nhất là ở khu vực nông thôn, ngoại thành.

Đại tá Nguyễn Anh Tuấn, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội cho biết, đối tượng thường hoạt động theo đường dây, ổ nhóm với sự tham gia của các đối tượng ở tỉnh ngoài, thậm chí là người nước ngoài cho nên việc xác minh lý lịch để xác lập chuyên án đấu tranh gặp nhiều khó khăn. Các đối tượng lại thường hoạt động liên tuyến, liên tỉnh, trong khi việc quản lý địa bàn, sự phối hợp giữa các đơn vị, lực lượng trên tuyến còn hạn chế dẫn đến có trường hợp bị lộ thông tin, các đối tượng bỏ trốn, thay đổi lộ trình, ảnh hưởng đến công tác khám phá, bắt giữ... Nhiều cơ sở kinh doanh để đối phó với các lực lượng chức năng đã ghi hóa đơn thấp hơn nhiều so với giá trị thực tế để hợp thức lô hàng bị kiểm tra, khiến lực lượng chức năng thiếu căn cứ để xử lý.

Trong năm 2017, các đơn vị chức năng của Hà Nội đã thanh tra, kiểm tra 35.832 vụ, xử lý 26.143 vụ (tăng 2.554 vụ xử lý so với cùng kỳ năm 2016); khởi tố 91 vụ đối với 118 đối tượng; thu nộp ngân sách gần bốn nghìn tỷ đồng. Điển hình, Đội Quản lý thị trường số 4 (Chi cục QLTT Hà Nội) phối hợp Phòng PC65 (Công an Hà Nội) và Đội Cảnh sát môi trường Công an quận Đống Đa đã kiểm tra lô hàng đang tập kết, bốc dỡ tại nhà số 2, tổ dân phố 5 (phường Đồng Mai, quận Hà Đông), tịch thu 3.116 sản phẩm mỹ phẩm do nước ngoài sản xuất, không có hóa đơn chứng từ hợp pháp. Phòng PC46 (Công an Hà Nội) đã khám phá chuyên án 179-H do Phạm Văn Hùng (quận Hà Đông) cầm đầu buôn lậu hàng hóa là máy móc, thiết bị đã qua sử dụng từ nước ngoài về Việt Nam với tổng số 396 máy, thiết bị và hàng nghìn chi tiết linh kiện máy cơ khí, trị giá lên tới 34 tỷ đồng...

Siết chặt ngay từ biên giới

Bước sang năm 2018 và nhất là trong thời điểm sát Tết Nguyên đán, dự báo tình hình hoạt động buôn lậu, hàng cấm, sản xuất, buôn bán hàng giả, gian lận thương mại, vi phạm an toàn thực phẩm... trên địa bàn Hà Nội vẫn diễn biến phức tạp. Trong khi công tác đấu tranh chống các hành vi vi phạm còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Đại tá Nguyễn Anh Tuấn cho biết, một số văn bản pháp luật trong lĩnh vực này còn thiếu đồng bộ, chồng chéo, chế tài không rõ ràng cho nên khó áp dụng trong quá trình phát hiện, bắt giữ, điều tra và xử lý. Đơn cử, Điều 153 Bộ luật Hình sự quy định: Tội buôn lậu có hành vi “Buôn bán trái phép qua biên giới” là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm. Thực tế để chứng minh hành vi “qua biên giới” là rất khó, cho nên phần lớn các vụ việc chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính. Ngoài ra, công tác nhận định, dự báo, đánh giá tình hình thị trường, công tác trao đổi thông tin giữa các đơn vị đôi lúc chưa có sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt và kịp thời.

Ban Chỉ đạo 389 thành phố đề xuất, thời gian tới, Chính phủ rà soát, bổ sung, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; chỉ đạo các lực lượng như Bộ đội Biên phòng, cảnh sát biển, hải quan... tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các cửa khẩu biên giới, các ga đường sắt liên vận quốc tế, cảng hàng không quốc tế..., nhằm ngăn chặn tội phạm ngay từ các cửa khẩu biên giới, hạn chế hàng hóa nhập lậu vận chuyển về Hà Nội. Giám đốc Sở Công thương Lê Hồng Thăng yêu cầu các lực lượng chức năng thuộc Ban Chỉ đạo 389 thành phố tăng cường công tác phối hợp, trao đổi thông tin để nâng cao hơn nữa hiệu quả trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Đồng thời, thực hiện kiểm tra, kiểm soát thị trường sát sao, gắn với mục tiêu ổn định thị trường, không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh hợp pháp của các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh làm ăn chân chính, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.