Sáng 12-9, tại khu vực Trạm quản lý bara Bến Thủy ở phường Trung Đô (TP Vinh), nước sông Đào chảy lững lờ qua các cống của bara ra sông Lam vẫn đang có màu đen, bốc mùi hôi rất khó chịu. Chạy dọc tuyến sông này lên khu vực cầu Cửa Tiền, cầu Đước nước sông Vinh (sông Đào chạy từ bara Nam Đàn xuống đến bara Bến Thủy, qua địa phận TP Vinh gọi là sông Vinh) cũng có tình trạng tương tự.
Theo Trạm trưởng Trạm quản lý bara Bến Thủy Lê Đình Nam: Nước sông Vinh chảy qua bara Bến Thủy ra sông Lam bị chuyển dần sang màu đen và bốc mùi hôi từ hôm thứ bảy tuần trước. Nhưng ba ngày qua, nước sông Vinh chảy qua đây chuyển màu đen khá đậm và mùi hôi thối bốc lên khá đậm đặc. Đỉnh điểm là buổi sáng 11-9, nước sông màu đen đậm, nhiều cá chết trôi lềnh bềnh.
Là người có thâm niên công tác tại bara Bến Thủy, ông Nam tỏ ra rất lo lắng, bởi chưa bao giờ nước sông Vinh chảy qua bara ra sông Lam lại có màu đen và hôi thối kéo dài nhiều ngày như vậy. “Chưa rõ do nguyên nhân như thế nào, nhưng chúng tôi buộc phải mở hết cửa cống bara để thoát nước ra càng nhiều càng tốt; sợ nước này mà lưu cữu nhiều ngày ở sông Vinh sẽ gây ô nhiễm cho cả vùng”, ông Nam cho biết thêm.
Cùng chung nỗi lo lắng, những ngày qua, các hộ gia đình sống ở hai bên bờ sông Vinh luôn phải đóng cửa suốt ngày, và thậm chí ở trong nhà cũng phải đeo khẩu trang vì không chịu được mùi hôi thối. Trong những ngày qua, nhiều người dân làm nghề chài lưới trên sông Vinh phải bịt mũi vì không chịu nổi mùi hôi thối và cũng không đánh lưới trên đoạn sông đen ngòm này.
 |
Nước ở khu vực cầu Mượu không có hiện tượng chuyển màu đen.
Ngược lên điểm thượng lưu sông Đào trên địa bàn huyện Hưng Nguyên mà dư luận đặc biệt quan tâm, đó là chung quanh khu vực cầu Mượu. Bởi, nơi đây có nhà máy sản xuất bia và trạm bơm cầu Mượu cung cấp nước thô cho nhà máy sản xuất nước sạch Hưng Vĩnh, là nơi cung cấp nước sinh hoạt cho người dân TP Vinh và vùng phục cận.
Rất may, nước sông ở đây không có màu đen như ở hạ lưu sông Vinh. Tuy vậy, bằng mắt thường, có thể dễ nhận thấy nước ở đây vẫn có màu hơi nâu sẫm và hơi thoảng mùi hôi của xác rơm rạ, hoa màu...
Trao đổi với chúng tôi, đại diện lãnh đạo Chi Cục Môi trường Nghệ An cho biết, do họng nước thải của nhà máy bia đặt cách nhà máy 7km ở khu vực sông Kẻ Gai (Hưng Nguyên) nên không có khả năng tác động đến chất lượng nguồn nước tại đây. Ngoài ra, tại khu vực xả thải của nhà máy có hệ thống quan trắc tự động, nên mọi thay đổi của nguồn nước được giám sát kỹ lưỡng.
Để tìm nguyên nhân, chúng tôi tiếp tục lần xuống cầu Mưng ở thị trấn Hưng Nguyên để xem xét. Đoạn nước sông Đào từ cầu Mưng lên đến gần bara Hưng Tân có màu đen sẫm cùng mùi hôi rất khó chịu. Ông Nguyễn Văn Đ. ở thị trấn Hưng Nguyên cho biết, trước đây, hễ đến mùa lụt, năm nào cũng ra đây đánh bắt cá. Thế nhưng, mùa lụt năm nay, nước ở đây chuyển màu đen ngòm lại rất hôi nên phải ngưng mọi hoạt động đánh bắt vì sợ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Theo quan sát của chúng tôi, dọc tuyến sông này, cứ cách một đoạn khoảng vài trăm mét lại gặp một bara nhỏ đang thoát nước có màu đen kịt cùng với mùi hôi thối từ đồng chảy ra. Đây có thể là nguyên nhân làm nước sông Đào chuyển màu đen và hối thối?
 |
Nước cầu Mưng chuyển màu đen khiến dư luận lo lắng.
Theo lý giải của lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hưng Nguyên, do ảnh hưởng của hoàn nguyên bão số 4 nên ở Hưng Nguyên có mưa rất lớn, khiến nước sông Đào dâng cao. Để ngăn nước lũ từ sông tràn vào đồng, giảm ngập trong đồng cũng như các khu dân cư, các địa phương đã đóng bara dọc tuyến sông này. Do vậy nước lũ ở trong đồng làm ngập rơm rạ, lúa, hoa màu lưu cữu nhiều ngày qua cùng với nước thải từ các trang trại chăn nuôi trên địa bàn đã khiến nước trong đồng chuyển thành màu đen và bốc mùi hôi thối. Sau khi hết nước lũ ngoài sông, bà con mới tháo nước đồng. Nước trong đồng chảy ra đến đâu thì lây lan màu đen và hôi thối đến đó.
Tuy nhiên, tính đến chiều 13-9, vẫn chưa có bất cứ đánh giá chính thức nào về những ảnh hưởng của hiện tượng nước chuyển màu đối với đời sống, sức khỏe của người dân. Trước những lo lắng về hiện tượng khác thường của nguồn nước tại khu vực sông Đào, tỉnh Nghệ An cần chỉ đạo các lực lượng chức năng sớm tìm ra nguyên nhân, xử lý dứt điểm, tạo sự an tâm trong nhân dân.
