Cơ quan báo chí đầu tiên của Việt Nam trên Internet

NDO -

Nhân dịp Báo Nhân Dân kỷ niệm 70 năm ngày ra số báo đầu tiên, nhớ lại những chặng đường vẻ vang của tờ báo Đảng, nhà báo Lê Nghiêm - nguyên Trưởng Ban Nhân Dân điện tử đã chia sẻ công tác chuẩn bị những ngày đầu để xuất bản Báo Nhân Dân điện tử.

Đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Ủy viên Bộ Chính trị kiểm tra dữ liệu phát báo trong ngày khai trương Báo Nhân Dân điện tử, 21-6-1998.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Ủy viên Bộ Chính trị kiểm tra dữ liệu phát báo trong ngày khai trương Báo Nhân Dân điện tử, 21-6-1998.

Tôi vẫn nhớ Việt Nam chính thức kết nối Internet vào tháng 11-1997. Đây là quyết định sáng suốt, chuẩn xác và có tầm nhìn của lãnh đạo Việt Nam thời đó, có ý nghĩa quan trọng với đất nước nói chung và làng báo chí nước nhà nói riêng. 

Ngay sau đó, lãnh đạo Việt Nam quyết định Báo Nhân Dân phải là báo đầu tiên  đưa tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam ra cộng đồng quốc tế thông qua Internet. Sau Tết Nguyên đán, Thường trực Bộ Chính trị giao Báo Nhân Dân xây dựng Báo Nhân Dân điện tử phát hành trên Internet. Lãnh đạo Báo Nhân Dân rất quyết liệt, dũng cảm nhận nhiệm vụ quan trọng và thực hiện nghiêm túc, chuẩn chỉnh, hiệu quả trong thời gian ngắn.

Ban Biên tập Báo Nhân Dân đã tìm chọn người lãnh đạo Nhân Dân điện tử, ưu tiên chọn người trẻ, thể hiện tư duy đổi mới, mạnh dạn, lấy hiệu quả làm đầu. Tháng 3-1998, Báo Nhân Dân nhận Chỉ thị, đến ngày 1-4-1998 tôi được bổ nhiệm làm Trưởng Ban Nhân Dân điện tử. Sau đó, lãnh đạo Báo chỉ đạo tôi tìm kiếm phóng viên hội đủ tiêu chí trẻ trung, năng động, biết sử dụng máy vi tính và ngoại ngữ. 

Tôi chọn được 10 người cho Nhân Dân điện tử và khẩn trương tập huấn, đào tạo. Nhưng ai sẽ là “thầy” phụ trách công tác này? Anh Đinh Thế Huynh và tôi đã trực tiếp huấn luyện phóng viên trong hơn một tháng và chúng tôi làm thử luôn. Tôi đã nhanh chóng thiết kế chương trình tập huấn sau khi tham khảo cách làm của một số báo điện tử lớn. Tôi xem họ thiết kế giao diện ra sao, viết tít như thế nào, tôi vừa học vừa làm rồi hướng dẫn anh em. Các phóng viên đều đảm đương được công việc của mình. Sau đó, chúng tôi chọn kỹ thuật viên, xây dựng cơ sở, mua thiết bị... Toàn bộ quá trình này chỉ diễn ra trong vòng một tháng và rất thành công. Bây giờ 10 phóng viên đầu tiên xây dựng Nhân Dân điện tử đều đang làm công tác lãnh đạo.  

Khi Nhân Dân điện tử đi vào hoạt động, lãnh đạo báo nhận thức rõ tính chất của báo điện tử là phi định kỳ, là liên tục, là tốc độ càng nhanh càng tốt, cho nên quy trình duyệt của báo điện tử không thể giống báo in được. Do vậy, lãnh đạo báo đã đưa ra quyết định chưa từng có, đó là giao lãnh đạo Nhân Dân điện tử tự duyệt tin, bài, sau khi xuất bản xong rồi mới trình Tổng Biên tập. Đây không phải chuyện đơn giản do đặc trưng của quy trình xuất bản Báo Nhân Dân. 

“Đội quân” được giao nhiệm vụ thời đó, từ lãnh đạo, biên tập viên, phóng viên đều cảm thấy vinh dự, tự hào vì được đi trên “con thuyền” đầu tiên của Việt Nam gia nhập làng báo điện tử thế giới. Tất cả anh em chúng tôi thật sự muốn học tập, rèn luyện để thực hiện sứ mệnh của mình. 

Giai đoạn này, Nhân Dân điện tử nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo về mọi mặt. Về nhân lực, lãnh đạo báo tuyển chọn kỹ thuật viên, sau này còn tổ chức thi tuyển biên tập viên tiếng Việt, tiếng Anh. Người đạt điểm cao sẽ được làm việc tại Nhân Dân điện tử. Trong quá trình làm việc, chúng tôi trao đổi, thảo luận, thống nhất tiêu chuẩn của biên tập viên, phóng viên Báo Nhân Dân để rút ra quy chuẩn của người làm báo Đảng. 

Cơ quan báo chí đầu tiên của Việt Nam “phất cờ” trên Internet -0
Nhà báo Lê Nghiêm - nguyên Trưởng Ban Nhân Dân điện tử. 

Có thể nói rằng, Nhân Dân điện tử đã hoàn thành sứ mệnh là báo điện tử đi tiên phong trong làng báo điện tử Việt Nam. Báo Nhân Dân điện tử xác định rõ đối tượng bạn đọc chính là người Việt Nam ở nước ngoài, người nước ngoài ở Việt Nam và cộng đồng quốc tế, do đó nhiệm vụ chính là tuyên truyền đối ngoại. Cùng với đó, Nhân Dân điện tử còn liên tục giới thiệu tác phẩm văn học nghệ thuật chọn lọc, giới thiệu văn hóa lịch sử để nuôi dưỡng đời sống tinh thần, nhất là người sống xa quê hương, vì vào thời đó, tìm trên Internet những thông tin này không dễ. 

Trên cơ sở này, chúng tôi lựa chọn nội dung đáp ứng đúng nhu cầu thông tin, thẩm mỹ của bạn đọc. Lãnh đạo Báo Nhân Dân thời đó lúc nào cũng dặn dò, Nhân Dân điện tử phải có văn phong mềm mại, uyển chuyển khi viết cho người Việt Nam ở nước ngoài và cộng đồng quốc tế. Nhiều bạn bè nước ngoài hoan nghênh tiếng nói của nhân dân Việt Nam xuất hiện trên Internet. Tôi còn in những lá thư cảm ơn, thư góp ý... của bạn đọc gửi về. 

Ngoài ra, Nhân Dân điện tử còn chủ động kết nối hệ thống phóng viên thường trú trong nước và nước ngoài. Tôi luôn nói với phóng viên thường trú rằng, báo điện tử có “nhiều đất” và sẵn sàng duyệt 24/24 giờ để khuyến khích anh em tích cực, chủ động phối hợp, hợp tác.  

Đọng lại ký ức tốt đẹp về thời kỳ đầu Nhân Dân điện tử ra đời là thành công chung của Bộ Chính trị, Báo Nhân Dân, lãnh đạo và anh, chị, em Nhân Dân điện tử, sự hợp tác hiệu quả của cả tòa soạn, đặc biệt là phóng viên thường trú... Bài học về sự kết nối và sức mạnh tổng hợp vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Chính yếu tố này sẽ góp phần giúp Nhân Dân điện tử phát triển và cạnh tranh với các báo mạng điện tử lớn tại Việt Nam hiện nay.