Ngành lúa gạo Thái Lan đối mặt nhiều thách thức

NDO -

NDĐT - Hiệp hội các công ty xay xát gạo Thái Lan lo ngại lượng gạo xuất khẩu của nước này đang giảm sút do cạnh tranh gay gắt về giá và do ảnh hưởng tiêu cực từ đồng baht mạnh.

Giá cao khiến gạo Thái Lan khó xuất khẩu.
Giá cao khiến gạo Thái Lan khó xuất khẩu.

Xuất khẩu gạo của Thái Lan trong năm 2019 được dự báo sẽ chỉ đạt khoảng tám triệu tấn, giảm 3,5 triệu tấn so năm 2018 và thấp hơn chỉ tiêu mới được hạ xuống là chín triệu tấn. Theo Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse, trong giai đoạn từ tháng 1 đến 9-2019, Thái Lan xuất khẩu 5,9 triệu tấn gạo, cho thấy sự cạnh tranh mạnh mẽ từ những nước xuất khẩu gạo khác. Rất nhiều nhà xuất khẩu của Thái Lan đã thua lỗ do đồng baht của nước này tăng giá, nhưng vẫn cố gắng “cầm cự” để bảo vệ thị phần.

Chủ tịch Hiệp hội các công ty xay xát gạo Thái Lan (TRMA), ông Kriangsak Tapananon cho biết, giá gạo 5% tấm và gạo nếp đang rất thấp. Gạo thơm Jasmine đang vào vụ sẽ được dành cho xuất khẩu và gạo cũ sẽ được tiêu thụ ở trong nước. Theo ông Kriangsak, gạo Jasmine xuất khẩu dự kiến sẽ giảm xuống còn 1,2 triệu tấn, trong khi tổng lượng gạo xuất khẩu sẽ giảm xuống còn 8 triệu tấn so mức thông thường hằng năm là 9,5-10 triệu tấn hoặc mức 10-11 triệu tấn của một số năm vừa qua.

Ông Kriangsak chỉ ra rằng, tỷ lệ gạo Thái Lan trên thị trường thế giới hiện thấp do giá gạo của các nước cạnh tranh rẻ hơn. Các nước cạnh tranh của Thái Lan đã chọn cách mời chào giá rẻ hơn để thu hút khách hàng. Để giải quyết vấn đề này, Thái Lan có thể phải kiểm tra lại toàn bộ hệ thống xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, khi nhìn lại xu hướng thị trường, chất lượng và định hướng giá, vấn đề chắc chắn là chi phí sản xuất. Để đối phó tình hình thị trường hiện nay, ông Kriangsak cho rằng, nên tăng chất lượng gạo trên diện tích đất trồng để đáp ứng nhu cầu, trong khi cần tìm những thị trường mới cho tất cả các loại gạo.

Thông thường, xuất khẩu gạo của Thái Lan ở mức trung bình 10 triệu tấn/năm, trong đó lượng gạo trắng chiếm 50%. Tuy vậy, lượng gạo trắng xuất khẩu của Thái Lan trong năm nay được dự báo có thể chỉ ở mức ba triệu tấn, giảm 35% so tổng số 5,49 triệu tấn của năm ngoái, do đồng baht tiếp tục tăng giá, khiến cho gạo của Thái Lan đắt hơn gạo của những nước khác.

Cuối tháng 8-2019, Chính phủ Thái Lan đã thông qua khoản ngân sách 59 tỷ baht (hơn 1,94 tỷ USD) dành cho các chương trình bảo đảm giá và trợ cấp cho gạo và dầu cọ. Trong đó, 13,3 tỷ baht dành cho chương trình bảo đảm giá gạo, 21,4 tỷ baht dành cho dầu cọ và 25 tỷ baht để trợ cấp chi phí sản xuất cho người trồng lúa. Chủ tịch TRMA Kriangsak nêu vấn đề liệu chính sách của Chính phủ chỉ hỗ trợ cho khu vực sản xuất, kể cả nông dân trồng lúa, có đủ để giúp toàn bộ hệ thống buôn bán gạo hay không.

Thái Lan xuất khẩu tổng cộng 11,09 triệu tấn gạo trong năm 2018, giảm so mức 11,67 triệu tấn của năm 2017, nhưng nhiều hơn mức 9,91 triệu tấn của năm 2016. Kim ngạch xuất khẩu gạo Thái Lan năm 2018 tăng 8,3% so năm 2017, đạt 5,61 tỷ USD, cao hơn nhiều so với 4,4 tỷ USD của năm 2016. Giá gạo xuất khẩu của Thái Lan đạt trung bình 507 USD/tấn trong năm 2018, tăng 14,1% so năm 2017.