Cơ chế đặc thù thúc đẩy tín dụng chính sách

Tầm nhìn đột phá

Sau 5 năm triển khai Chỉ thị số 40 của Ban Bí thư, cấp ủy, chính quyền các cấp đã chuyển đổi mạnh mẽ về nhận thức, thống nhất quan điểm về vai trò, vị trí của tín dụng chính sách xã hội trong việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo, tạo việc làm, xây dựng nông thôn mới, bảo đảm an sinh xã hội. Sự thay đổi ấy có thể nhìn thấy rõ qua các quyết sách như UBND thành phố Hà Nội đã quyết định về việc giao dự toán ngân sách địa phương hằng năm ủy thác qua NHCSXH để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác hằng năm. Lãi thu từ nguồn ngân sách thành phố ủy thác qua NHCSXH cũng được phân bổ trở lại cho NHCSXH bổ sung nguồn vốn cho vay.

Ngoài ra, nguồn vốn ngân sách thành phố còn được bổ sung từ nguồn dự phòng rủi ro và phí quản lý. Đáng chú ý, UBND thành phố đã bố trí ngân sách ủy thác sang NHCSXH thành phố để triển khai thực hiện một số chương trình tín dụng chính sách theo cơ chế đặc thù riêng của địa phương như: cho vay phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống nông dân giai đoạn 2016 - 2020, cho vay giải quyết việc làm đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác; hỗ trợ cho hộ nghèo làm nhà ở theo Quyết định 33/2015/QĐ-TTg; hỗ trợ chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2017 - 2020 trên địa bàn thành phố.

Hà Nội cũng trở thành địa phương duy nhất trong cả nước có tất cả các quận, huyện, thị xã đều quan tâm chuyển vốn ủy thác sang NHCSXH để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn. Trong đó, nhiều đơn vị đã dành nguồn vốn lớn như: quận Cầu Giấy 47,9 tỷ đồng; Nam Từ Liêm 47 tỷ đồng; Hà Đông 39,7 tỷ đồng; Thanh Xuân 30,3 tỷ đồng; Hoàng Mai 27,1 tỷ đồng; Hai Bà Trưng 26,6 tỷ đồng; Ba Đình 24,1 tỷ đồng; Đống Đa 20,6 tỷ đồng; Bắc Từ Liêm 14,1 tỷ đồng; Long Biên 14 tỷ đồng; Tây Hồ 12 tỷ đồng. Ủy ban MTTQ các cấp không chỉ phát huy vai trò tuyên truyền, giám sát thực hiện chính sách mà còn huy động các nguồn lực khác để đưa qua NHCSXH ủy thác cho vay đạt 15 tỷ đồng.

Theo Giám đốc NHCSXH thành phố Hà Nội Nguyễn Kim Phung, kết quả sau 5 năm thực hiện Chỉ thị số 40, nguồn vốn nhận ủy thác đầu tư tại địa phương là 2.903 tỷ đồng, tăng 1.805 tỷ đồng (tương đương 164%) so với năm 2014, chiếm tỷ trọng 36% tổng nguồn vốn. Trong đó, nguồn vốn nhận ủy thác từ ngân sách thành phố là 2.505 tỷ đồng, tăng 1.514 tỷ đồng, tăng gấp 2,6 lần so với trước giai đoạn khi có Chỉ thị; nguồn vốn nhận ủy thác từ ngân sách quận, huyện, thị xã là 383 tỷ đồng, tăng 290 tỷ đồng. Trong 5 năm, với việc triển khai hiệu quả của NHCSXH trong việc phối hợp chính quyền xã và các hội, đoàn thể, nguồn vốn nhận ủy thác đầu tư tại địa phương hiện đang cho vay gần 81 nghìn khách hàng với dư nợ cho vay đến ngày 30-6 đạt 2.817 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 36% tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách tại NHCSXH thành phố. Thông qua nguồn vốn nhận ủy thác tại địa phương, NHCSXH thành phố cũng đã giải ngân cho hơn 134 nghìn hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác vay vốn, thu hút, tạo việc làm ổn định cho hơn 147 nghìn lao động, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 3.906 căn nhà cho hộ nghèo.

Phối hợp đồng bộ

Theo Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB và XH) TP Hà Nội Nguyễn Hồng Dân, một trong những kinh nghiệm đưa Chỉ thị số 40 thật sự đi vào cuộc sống là phải phát huy hiệu lực, hiệu quả, phải có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của các cấp, các ngành, tổ chức chính trị - xã hội và các cơ quan liên quan. Nhất là, phải nhanh chóng triển khai sâu rộng tới cơ sở. Đơn cử sự vào cuộc của Sở LĐ-TB và XH cùng chính quyền, tổ chức hội, đoàn thể và các đơn vị dạy nghề, trong 5 năm qua đã giúp 116 nghìn lao động nông thôn được đào tạo nghề. Đồng thời, giới thiệu và tạo việc làm cho 100 nghìn đối tượng sau đào tạo nghề có việc làm thu nhập ổn định, chiếm tỷ lệ 86% tổng số lao động được đào tạo.

Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương cũng cho biết: Ở nơi nào cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tốt Chỉ thị số 40 thì nơi đó tín dụng chính sách xã hội được triển khai có hiệu quả, đạt được kết quả tích cực về mọi mặt. Qua đó, góp phần giúp địa phương thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ về phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và bảo đảm an sinh xã hội.

Đặc biệt, xác định quá trình bình xét cho vay tại cơ sở là khâu quan trọng nhất để bảo đảm an toàn, hiệu quả của vốn tín dụng chính sách, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Chương Dương Huỳnh Ngọc Huệ chia sẻ: UBND xã Chương Dương đã chỉ đạo việc bình xét phải được thực hiện một cách dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch và có sự giám sát của cấp ủy, MTTQ cũng như mọi người dân trên địa bàn từng thôn. Từ khi thực hiện Chỉ thị đến nay, trên địa bàn xã đã cho 962 lượt hộ vay, với số tiền là gần 23 tỷ đồng, trong đó 239 lượt hộ nghèo, cận nghèo; 23 lượt hộ trang trải học phí cho học sinh, sinh viên đi học; 340 lượt lao động được vay vốn để giải quyết việc làm; 43 lượt hộ nghèo vay để xây, sửa nhà... Những hiệu ứng từ tín dụng chính sách đã góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, đưa xã Chương Dương chính thức được công nhận đạt chuẩn xã nông thôn mới vào đầu năm 2017.

Như vậy có thể nói, việc quyết liệt trong triển khai thực hiện Chỉ thị số 40 đã mang tới TP Hà Nội bức tranh tín dụng chính sách nhiều điểm sáng. Tổng doanh số cho vay của thành phố từ cuối năm 2014 đến nay đạt 13.226 tỷ đồng với hơn 487 nghìn lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn. Nguồn tín dụng chính sách đã đáp ứng cơ bản nhu cầu vay của người dân. Đồng thời, cũng góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới của thành phố. Đến nay, đã có bốn trong tổng số 18 huyện, thị xã và 325 trong tổng số 386 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, vượt kế hoạch trước hai năm so với mục tiêu đề ra. Đồng thời, góp phần ngăn chặn nạn cho vay nặng lãi, đẩy lùi “tín dụng đen” ở khu vực nông thôn, giúp người nghèo và các đối tượng chính sách có điều kiện tự lực vươn lên, thay đổi nhận thức, sử dụng vốn có hiệu quả hơn, góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống.