Cân nhắc kỹ việc "tắt sóng" 2G

Mới đây, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) đã có chủ trương sớm ban hành chính sách và công bố lộ trình để "tắt sóng" công nghệ 2G, chuyển sang công nghệ băng rộng 3G, 4G và tiếp đó là 5G. Cụ thể, Bộ đang cân nhắc việc quyết định về lộ trình tắt sóng công nghệ 2G bắt đầu từ ngày 1-1-2022 vì không còn phù hợp với sự phát triển của mạng viễn thông hiện đại.

Hiện nay, trên hạ tầng mạng viễn thông Việt Nam đang tồn tại đồng thời ba công nghệ di động mặt đất gồm: GSM (2G) triển khai từ năm 1990, IMT 2000 (3G) triển khai từ năm 2009 và LTE - A (4G) triển khai từ năm 2016. Mạng 5G cũng đang được triển khai thí điểm và dự kiến sẽ phát sóng thương mại vào năm 2020. Theo Bộ TT-TT, việc loại bỏ công nghệ cũ 2G sẽ giúp tăng hiệu quả sử dụng phổ tần, đáp ứng nhu cầu về phổ tần ngày càng gia tăng của các doanh nghiệp viễn thông. Ðồng thời, giúp các nhà mạng tăng hiệu quả kinh tế trong vận hành mạng lưới của doanh nghiệp, dồn lực đầu tư cho công nghệ mới 5G. Các phương án hỗ trợ người dân khi "tắt sóng" 2G cũng đang được các cơ quan chức năng xây dựng. Kinh phí cho khoản hỗ trợ này có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau như từ Quỹ Viễn thông công ích, hỗ trợ từ nhà sản xuất thiết bị đầu cuối hoặc các chính sách trợ giá, kèm cước từ nhà mạng.

Theo số liệu mới nhất được công bố, Việt Nam hiện có khoảng hơn 132 triệu thuê bao viễn thông di động, trong đó tổng số thuê bao chỉ sử dụng 2G (chỉ sử dụng dịch vụ thoại và tin nhắn, không dùng các dịch vụ dữ liệu) là khoảng 71,5 triệu, cao hơn số lượng thuê bao phát sinh dữ liệu (3G, 4G) hơn 61 triệu. Theo tính toán của Cục Viễn thông, vào thời điểm ngày 1-1-2022, trên cả nước sẽ còn khoảng 30 triệu thuê bao 2G. Như vậy, nếu 2G bị "tắt sóng" theo lộ trình dự kiến hiện nay, sẽ có ít nhất 30 triệu thuê bao di động bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, theo kết quả nghiên cứu của Công ty nghiên cứu thị trường Ðức Gfk, số lượng tiêu thụ các dòng điện thoại di động phổ thông (feature phone, chỉ sử dụng được công nghệ 2G) tại Việt Nam hiện vẫn chiếm khoảng 40% toàn thị trường; 30% lượng thiết bị đầu cuối tại Việt Nam vẫn là 2G.

Do đó, theo các chuyên gia, để giảm bớt các tác động tiêu cực, đồng thời bảo đảm hiệu quả kinh doanh cho các nhà mạng khi doanh thu từ mảng thoại vẫn chiếm phần lớn, song song với việc lên kế hoạch chi tiết cho việc "tắt sóng" 2G, cơ quan quản lý nhà nước cũng cần xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong nước sản xuất các thiết bị đầu cuối có hỗ trợ 3G, 4G giá rẻ cho người dùng. Mặt khác, một số ý kiến cho rằng, các tần số 2G (900 MHz và 1.800 MHz) có lợi thế phát sóng rộng khắp, chủ yếu cho khách hàng vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Trong khi đó, từ khi có 4G, các nhà mạng phần lớn đều đã dừng đầu tư 3G vì công nghệ này có thể được thay thế hoàn toàn bởi 4G. Do đó, phương án "tắt" 3G hay 2G cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng hơn để bảo đảm lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.