Nỗ lực chống thất thu ngân sách nhà nước

Hải quan TP Hồ Chí Minh vừa trải qua một năm đầy nỗ lực để duy trì nguồn thu, góp phần quan trọng giúp toàn ngành hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước (NSNN). Kết quả đạt được này xuất phát từ việc triển khai đồng bộ các giải pháp chống thất thu ngân sách, đồng thời chủ động hỗ trợ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp (DN) khơi thông hoạt động xuất nhập khẩu của Hải quan thành phố.

Ðại diện doanh nghiệp làm thủ tục thông quan hàng hóa tại Chi cục Hải quan cảng Cát Lái khu vực 1.
Ðại diện doanh nghiệp làm thủ tục thông quan hàng hóa tại Chi cục Hải quan cảng Cát Lái khu vực 1.

Nhiều giải pháp bảo đảm nguồn thu

Theo Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh, thu NSNN thực hiện năm 2020 của Hải quan thành phố ước đạt 106,2 nghìn tỷ đồng, đạt 92,34% dự toán pháp lệnh (115 nghìn tỷ đồng), chiếm 34,3% tổng thu NSNN cả nước; tám trong số 12 chi cục hoàn thành chỉ tiêu pháp lệnh. Riêng Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 đạt 46.000 tỷ đồng, đạt 103% dự toán được giao, tăng 1.200 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2019. Chi cục Hải quan cửa khẩu Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (Hải quan sân bay) đã thu nộp ngân sách hơn 6.733 tỷ đồng, đạt 102% so với chỉ tiêu được giao. Ðây được xem là điểm nhấn của ngành hải quan thành phố trong bối cảnh không mấy tươi sáng của năm 2020 do kinh tế trong nước và thế giới chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19.

Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 quản lý cảng Cát Lái, một trong những cảng lớn nhất Việt Nam, xếp hạng 21 thế giới. Năm 2020, Chi cục được giao chỉ tiêu thu 44.700 tỷ đồng nộp NSNN. Phó Chi cục trưởng Hải quan cảng Cát Lái khu vực 1 Lê Nguyên Linh cho biết: Ngay từ đầu năm, đơn vị này xác định đây là nhiệm vụ rất khó khăn cho nên tập trung triển khai quyết liệt các giải pháp. Trong đó, chi cục tăng cường kiểm tra các mặt hàng có nguy cơ gian lận thương mại. Ngoài ra, để tránh DN khai giá thấp, chi cục triển khai biện pháp tham vấn giá. Cụ thể, tiến hành tham vấn được hơn 21.000 tờ khai, tăng thuế thêm 45 tỷ đồng. Ðối với những mặt hàng nghi ngờ thì tăng cường phân tích, phân loại, xác định mã số mặt hàng để tránh khai gian thuế. Qua kiểm tra, chi cục phát hiện 71 vụ vi phạm, trị giá hàng hóa 572 tỷ đồng, xử phạt 63 tỷ đồng, tăng thu thuế thêm 27 tỷ đồng. Việc xử lý vi phạm giúp tăng tính răn đe để DN tuân thủ quy định pháp luật. Ðồng thời, chi cục tiếp nhận thêm thông tin gian lận thương mại từ các cơ quan khác như cơ quan công an, quản lý thị trường... để kịp thời kiểm tra, xử lý. Theo Phó Chi cục trưởng Hải quan sân bay Nguyễn Thanh Phú, năm 2020, chi cục này đã triển khai quyết liệt các giải pháp: Tăng cường công tác chống thất thu, nhất là gian lận, thất thu qua trị giá tính thuế; thực hiện tốt công tác quản lý nợ, thu hồi nợ đọng, không để phát sinh nợ mới... Nhờ thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra sau thông quan đã giúp tăng thu cho ngân sách 1,74 tỷ đồng. Số nợ thuế quá hạn thu hồi được gần một tỷ đồng, đạt hơn 140% so với chỉ tiêu được giao; đồng thời bảo đảm số nợ thuế cuối năm 2020 thấp hơn so với cùng kỳ 2019. Cùng với đó, chi cục cũng tiến hành rà soát các mặt hàng mà DN cố tình khai sai mã số để được hưởng mức thuế suất thấp hơn, sau đó tiến hành truy thu, bảo đảm việc thu đúng, thu đủ cho NSNN.

Tăng cường chống gian lận thuế

Bên cạnh công tác cải cách hành chính, thu NSNN, ngành hải quan thành phố tiếp tục thực hiện quyết liệt công tác phòng, chống tình trạng gian lận thương mại, gian lận thuế. Tính đến ngày 20-12-2020, Cục Hải quan thành phố đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.428 vụ, trị giá tang vật vi phạm là 1.285 tỷ đồng, ra quyết định khởi tố tám vụ; chuyển cơ quan khác đề nghị khởi tố 25 vụ. Thí dụ như vụ việc Hải quan sân bay phát hiện một công ty có hành vi cố ý khai sai về số lượng, trị giá để gian lận thuế. Trị giá hàng vi phạm của toàn bộ lô hàng là 2,1 tỷ đồng. Ngày 21-5-2020, chi cục Hải quan sân bay đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 50/QÐ-XPVPHC với số tiền hơn 442 triệu đồng. Theo nhận định của Chi cục Hải quan sân bay, tình trạng gian lận, chiếm đoạt tiền thuế giá trị gia tăng (GTGT) và chuyển tiền bất hợp pháp đang diễn biến phức tạp, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh kinh tế, an ninh tiền tệ. Chi cục đã xây dựng các kế hoạch trọng điểm, rà soát các mặt hàng phần mềm, công nghệ, như: Bộ vi xử lý CHIP, RAM, bộ nhớ IC, mạch điện tử tích hợp... có trị giá cao bất thường, có dấu hiệu nâng khống trị giá hàng hóa xuất khẩu để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT hoặc chuyển tiền bất hợp pháp. Ngoài ra, Hải quan sân bay cũng phát hiện một số DN nhập khẩu các mặt hàng nêu trên nhưng giá khai báo rất thấp. Việc này tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cao về mua bán hóa đơn lòng vòng trong nội địa nhằm nâng khống trị giá, sau đó xuất khẩu với giá cao để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT hoặc chuyển tiền bất hợp pháp...

Cùng với việc đẩy mạnh đấu tranh chống gian lận thương mại và tăng cường kỷ luật, kỷ cương, Cục Hải quan thành phố xác định yếu tố quan trọng nhất để thực hiện tốt nhiệm vụ thu NSNN vẫn là giải pháp hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho DN xuất nhập khẩu để nuôi dưỡng nguồn thu. Phó Chi cục trưởng Hải quan sân bay Nguyễn Thanh Phú cho biết: Hải quan sân bay hỗ trợ DN bằng việc đàm phán với các đơn vị kinh doanh cảng tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất như: Kho hàng TCS, kho hàng SCSC về việc không tăng giá dịch vụ, chi phí kho bãi và các chi phí khác; giải quyết thủ tục nhanh chóng cho DN, cử cán bộ có chuyên môn cao để hướng dẫn, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho DN. Trong khi đó, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 đã triển khai Ðề án "Tạo thuận lợi thương mại tại cảng Cát Lái", có 131 DN tham gia. Ðây là những DN có số lượng hàng thông quan lớn, chấp hành tốt pháp luật hải quan. "Ngoài ra, mỗi năm chúng tôi tổ chức đối thoại ít nhất hai lần để giải đáp, tuyên truyền, tháo gỡ những vướng mắc, tăng tính minh bạch trong thủ tục hải quan, thực hiện khai báo hải quan. Ðồng thời, luôn tìm hiểu, nắm bắt những tâm tư, nguyện vọng của DN để có những hỗ trợ kịp thời trong quá trình thông quan tại cảng, hay mỗi khi có những thay đổi chính sách mới" - Phó Chi cục trưởng Hải quan cảng Cát Lái khu vực 1 Lê Nguyên Linh cho biết.

Bài và ảnh: ANH TUẤN