Xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu ở Thanh Oai

Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa đã đem lại nhiều đổi thay tích cực tại huyện Thanh Oai (Hà Nội) trong những năm qua. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa đời sống kinh tế - xã hội, văn hóa cho người dân, năm 2018, huyện Thanh Oai đã triển khai xây dựng mô hình "Làng văn Hóa kiểu mẫu" tại bốn khu dân cư, với những tiêu chí cao. Qua hơn một năm thực hiện, mô hình này đã đem lại hiệu quả tích cực, cho thấy đây là hướng đi đúng trong nâng cao chất lượng đời sống nhân dân ngoại thành.

Ðường giao thông khang trang, sạch đẹp tại làng văn hóa Hưng Giáo (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai). Ảnh: THANH THỦY
Ðường giao thông khang trang, sạch đẹp tại làng văn hóa Hưng Giáo (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai). Ảnh: THANH THỦY

Đến làng Hưng Giáo (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai) những ngày này, có thể cảm nhận sự đổi thay diễn ra ở khắp nơi. Ðường làng, ngõ xóm đã được bê-tông hóa từ trước, nhưng nay, cảnh quan đẹp hơn hẳn nhờ 400 m đường hoa, kết hợp cây xanh. Việc tổng vệ sinh được chị em phụ nữ thực hiện định kỳ. Các hồ nước được cải tạo sạch sẽ. Hệ thống cống rãnh được hoàn thiện, khơi thông. Khu vực nhà văn hóa được lắp thêm các thiết bị thể dục, thể thao. Hằng ngày thu hút nhiều người dân đến vui chơi, tập luyện. Ðiều đặc biệt, tuy là nông thôn, nhưng làng Hưng Giáo có đầy đủ hệ thống biển số nhà, các biển chỉ dẫn không khác gì thành phố. Ðây là kết quả của việc triển khai xây dựng mô hình "Làng văn hóa kiểu mẫu". Hiện tại, thu nhập bình quân đầu người tại làng Hưng Giáo đạt 45 triệu đồng/người/năm. 100% hộ gia đình được sử dụng nước sạch. Hơn 90% hộ gia đình ba năm liên tiếp được công nhận Gia đình văn hóa.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Oai Nguyễn Duy Hiệp, để nâng cao chất lượng phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, từ năm 2017, UBND huyện Thanh Oai đã lên kế hoạch triển khai mô hình "Làng văn hóa kiểu mẫu". Mô hình này đề ra những tiêu chuẩn cao hơn so với việc công nhận Làng văn hóa của phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa. Chẳng hạn như trong Tiêu chuẩn 1 về đời sống ổn định, tăng trưởng bền vững, yêu cầu đặt ra là ít nhất 85% số hộ gia đình có mức sống trên trung bình, tất cả các hộ gia đình chính sách có mức sống đạt trên trung bình trở lên ở địa phương, hơn 95% số hộ gia đình sử dụng nước sạch; Tiêu chuẩn 2 về đề cập đến các vấn đề văn hóa - giáo dục như: tất cả các hộ gia đình có phương tiện nghe nhìn thiết yếu, có nhà văn hóa hoạt động hiệu quả, tất cả trẻ em đến trường trong độ tuổi, thực hiện tốt các quy ước việc tang, việc cưới, lễ hội... Ngoài ra, còn có tiêu chuẩn về cảnh quan, môi trường, chấp hành chủ trương, pháp luật và thực hiện Quy tắc ứng xử.

Sau khi thống nhất các tiêu chí xây dựng "Làng văn hóa kiểu mẫu", huyện Thanh Oai chọn bốn địa phương thực hiện thí điểm gồm: Làng Thị Nguyên (xã Cao Dương), làng Hưng Giáo (xã Tam Hưng), làng Minh Kha (xã Bình Minh) và tổ dân phố Kim Bài (thị trấn Kim Bài). Ðây đều là những địa phương có truyền thống thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, được công nhận là Làng văn hóa từ sớm. Tuy nhiên, dù đạt danh hiệu Làng văn hóa, các làng, tổ dân phố vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục và triển khai mô hình "Làng văn hóa kiểu mẫu" sẽ tạo động lực mới để cho bốn làng, tổ dân phố nêu trên tiếp tục phát triển bền vững một cách toàn diện trên các mặt: Kinh tế, văn hóa, giáo dục, cảnh quan môi trường... Ðể thực hiện có hiệu quả, UBND huyện Thanh Oai giao từng cán bộ phụ trách theo sát từng thôn; tổ chức tốt khâu tuyên truyền, vận động để nhân dân nâng cao nhận thức. Chi bộ các thôn ra nghị quyết để thực hiện, phối hợp với cán bộ huyện lên danh sách những tiêu chuẩn đã đạt được, những tiêu chuẩn còn khó khăn trong triển khai và đề ra những đầu việc cụ thể. Trong quá trình thực hiện, UBND huyện thành lập đoàn khảo sát đến từng địa phương, kiểm tra tiến độ thực hiện, nắm bắt những khó khăn, vướng mắc để tìm biện pháp tháo gỡ.

Mô hình "Làng văn hóa kiểu mẫu" nhận được sự đồng thuận cao của người dân, nhưng việc thực hiện cũng gặp không ít khó khăn. Thanh Oai là huyện thuần nông, nhận thức của một bộ phận dân cư còn chưa cao nên chưa thể bắt nhịp ngay với những yêu cầu mới. Chẳng hạn như việc xây dựng những mô hình kinh tế lớn ở các địa phương còn gặp khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo ở một số địa phương còn cao; việc xây dựng khu tập kết vật liệu xây dựng để bảo đảm vệ sinh môi trường còn mang tính hình thức; một số địa phương xây dựng hệ thống cống thoát nước, nhưng chưa làm được nắp đậy, do đó chưa bảo đảm vệ sinh triệt để...

Mặc dù vậy, do nhận được sự ủng hộ của nhân dân, từng bước những bất cập nêu trên đã được giải quyết. Ðến nay, làng Thị Nguyên và Hưng Giáo đã cơ bản đạt được các tiêu chuẩn "Làng văn hóa kiểu mẫu". Làng Minh Kha và tổ dân phố Kim Bài cũng đang nỗ lực hoàn thành các tiêu chuẩn. Hiệu quả của việc xây dựng "Làng văn hóa kiểu mẫu" là hết sức rõ rệt. Tuy nhiên, theo Phó Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thanh Oai Ðỗ Văn Cường, đây mới là kết quả bước đầu. Các địa phương cần nỗ lực hơn nữa trong giữ vững, nâng cao chất lượng việc triển khai.