Sau những cơn phê

Sau gần 20 năm xuất hiện tại nước ta, MTTH ngày càng đa dạng về chủng loại, thành phần (viên nén, bột, tinh thể, nước, thảo mộc...), độc tính cao, người sử dụng gia tăng và tất nhiên hệ lụy càng khủng khiếp.

Ma túy tổng hợp dạng đá dấu trong các túi nilon bị thu giữ.
Ma túy tổng hợp dạng đá dấu trong các túi nilon bị thu giữ.

Tác hại ghê gớm

Đúng 0 giờ ngày 31-5, trong khi cả trăm khách đang lắc lư trong tiếng nhạc vặn hết công suất, các trinh sát công an quận 5 (TP Hồ Chí Minh) bất ngờ ập tới kiểm tra vũ trường Đông Kinh, qua test nhanh phát hiện 24 “dân bay” dương tính với ma túy. Mặc dù vũ trường này trước đó bị phản ánh có đông thanh niên tụ tập thâu đêm suốt sáng sử dụng ma túy, từng bị kiểm tra, lập biên bản nhưng vẫn tái phạm. Mười ngày trước đó tại Đà Nẵng, khi đám dân chơi đang quay cuồng trong những cơn lắc, cơn phê bất tận tại vũ trường New Phương Đông, đường Đống Đa thì Công an quận Hải Châu bất ngờ đột kích, phát hiện 75/190 người dương tính với ma túy.

Đó chỉ là hai trong hàng trăm “động lắc” bị triệt xóa những năm gần đây, trong đó số vụ bắt giữ hàng chục, hàng trăm dân lắc càng tăng. Nhiều địa bàn trước đây ma túy còn vắng bóng thì nay MTTH hoành hành dữ dội. Vũ trường, quán bar, karaoke, nhà trọ, các lễ hội sử dụng âm nhạc cường độ mạnh là nơi lý tưởng để bay, lắc. Thuốc lắc, ma túy đá trở thành mốt, “hội chứng” thể hiện đẳng cấp sành điệu và mua vui, giải sầu. Không chỉ thanh niên hư hỏng, tiếp viên quán karaoke mà nhiều học sinh, sinh viên, cán bộ, công chức cũng bị lôi kéo sử dụng, mắc nghiện. Không ít chủ quán biết rõ khách tụ tập chơi MTTH nhưng vì hám lời nên làm ngơ, dung túng; dùng mọi chiêu thức đối phó. Quán karaoke RUBY (Hải Phòng) bị triệt phá năm 2016 vì tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, hai năm sau đổi tên thành karaoke Hồng Ngọc và tiếp tục bị “sờ gáy”. Đại tá Vũ Văn Hậu, Phó Cục trưởng CSĐTTPMT tiết lộ, để triệt xóa các tụ điểm MTTH nhức nhối như vũ trường New Century (Hà Nội); vũ trường Biển Gọi, Câu lạc bộ UFO (Hải Phòng)... các trinh sát đã hóa trang thành dân chơi thâm nhập, bí mật lên sơ đồ, theo dõi toàn bộ hoạt động, bài binh bố trận công phu mới có thể vây ráp, khống chế bắt gọn, khiến các đối tượng không kịp trở tay, phi tang.

Sau hai lần vào cơ sở cai nghiện Gia Minh, Hoàng Minh Thục ở Cát Bà (Hải Phòng) vẫn tái nghiện lại bởi ma túy đá đã ngấm sâu sáu năm nay nên không dễ dàng từ bỏ. Thua cá độ tiền tỷ, Thục triền miên lấy ma túy đá giải sầu, lúc tỉnh táo theo dõi các trận bóng thâu đêm, khi “sập nguồn” không thiết ăn uống, có lúc bị ảo giác ám ảnh ý nghĩ vợ mình độc ác, lấy hết tiền của cả khu phố, mọi người không có gì ăn. “Bí bết đem cắm hết đồ nhà, thiếu mỗi cắm vợ”, Thục buồn rầu.

MTTH được ưa chuộng bởi hình thức, mẫu mã và tác động kích thích rất đa dạng, dễ sử dụng, không phải chui lủi tiêm chích, hút hít như heroin, khó phát hiện. Tuy gây nghiện không mạnh bằng heroin nhưng nếu dùng trong một thời gian dài, quá liều, tác hại rất khủng khiếp, thậm chí tử vong, như vụ bảy thanh niên bỏ mạng trong lễ hội âm nhạc ở công viên nước Hồ Tây. Não bộ bị tổn thương nghiêm trọng dẫn đến hoang tưởng, ảo giác, suy nghĩ lệch lạc (tưởng người thân là rắn độc, là kẻ thù đang cầm dao truy sát...) nên hành động bất thường không chỉ gây nguy hiểm cho tính mạng bản thân như tự hành xác, trèo lên cột điện, tòa nhà cao nhảy xuống, mà còn khiến những người chung quanh bất an, phấp phỏng “sống trong sợ hãi”. Không ít cơn ngáo đá đã châm ngòi cho những vụ thảm sát, TNGT thương tâm như Doãn Trung Dũng ở Quảng Ninh nhẫn tâm giết hại bốn bà cháu, Trương Tín sát hại dã man bà ngoại, mẹ và dì ở TP Hồ Chí Minh, Đỗ Đức Mạnh Hùng ở Nam Định ra tay tàn độc với cha mẹ, đối tượng lái xe ô-tô gây tai nạn ở Lâm Đồng ra khỏi xe vẫn còn múa may điên cuồng vì chưa dứt cơn phê.

Sau những cơn phê ảnh 1

Ðột kích bắt quả tang hàng chục đối tượng đang bay, lắc tại quán karaoke Ruby (Hải Phòng).

Cần sớm ngăn chặn

Đáng báo động, ngày càng xuất hiện nhiều loại ma túy mới. Ngày 15-5-2018, Chính phủ ban hành Nghị định 73 quản lý 515 chất ma túy và 44 tiền chất (tăng 265 chất ma túy và 1 tiền chất so với năm 2015), tuy nhiên một năm sau, danh mục này đã lỗi thời. Từ năm 2018 đến nay, Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) phát hiện chín chất ma túy mới, trong đó có bảy chất ma túy chưa có trong danh mục các chất ma túy tại Việt Nam như: EMB-Fubinaca; 5F-MDMB-Pica; Fub-144; MMB-022; AMB-Fubinaca…Tội phạm triệt để lợi dụng “khoảng trống” này nhằm tránh bị xử lý vì chưa có chế tài, trong khi đó thủ tục để đưa các chất ma túy mới và tiền chất vào Danh mục quản lý của Chính phủ còn chậm được bổ sung. Với 60% người nghiện trong cả nước nghiện MTTH (có tỉnh lên đến 80%- 90%), chưa kể số người sử dụng hoặc nghi nghiện tiềm ẩn rất lớn, “có cầu ắt có cung”, TPMT chuyển hướng sang mua bán loại ma túy thịnh hành này. Số vụ và lượng MTTH thu giữ liên tục gia tăng hằng năm, nhiều vụ bắt giữ lên đến cả tấn, hàng trăm nghìn viên, thị trường ít biến động, chứng tỏ số lượng lọt lưới còn nhiều.

Lo ngại không kém là nguy cơ sản xuất trái phép MTTH ngay ở trong nước (đến nay đã phát hiện 35 vụ). Nếu như sản xuất heroin từ thuốc phiện phụ thuộc gieo trồng, thu hoạch theo mùa vụ, trong khi chỉ cần có hóa chất, phương tiện và công nghệ có thể bí mật sản xuất MTTH số lượng không hạn chế. Đập tan “tập đoàn” sản xuất MTTH lớn nhất cả nước do Văn Kính Dương cầm đầu, cơ quan công an thu giữ 2,5 tấn tiền chất và hóa chất cùng hàng trăm kg ma túy sơ chế, 500.000 viên thuốc lắc (ước tính trị giá 200 tỷ). Dùng thủ đoạn thu gom thuốc thú y từ nước ngoài, Lưu Trường San cấu kết cùng đồng bọn tách, chiết, điều chế thành ketamine, bỏ mối ở nhiều đại lý khắp các tỉnh, thành.

Khi những tiền chất có trong thuốc tân dược như pseudoephedrine, ephedrine là nguyên liệu sản xuất MTTH được kiểm soát chặt, các đối tượng chuyển dần sang dùng các loại tiền chất công nghiệp, dược liệu khác. Lượng tiền chất nhập khẩu tăng hàng năm khoảng 10- 15%, song kiểm soát và quản lý đến khâu cuối cùng còn gặp nhiều khó khăn do nguồn tiền chất phong phú, đa dạng, kinh doanh tiền chất phức tạp qua nhiều đối tượng mua bán lòng vòng, tiền chất còn thất thoát ở một số công đoạn phát sinh kẽ hở để TPMT lợi dụng.

MTTH để lại hậu quả khôn lường nhưng người sử dụng, người nghiện ngày càng tăng, khó xác định tình trạng nghiện và chưa có phác đồ điều trị, nhiều người còn mơ hồ về tác hại, nếu không kịp thời cảnh báo và có những giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn hữu hiệu thì cơn bão thuốc lắc, ma túy đá còn tấn công ồ ạt, dữ dội hơn, băng hoại thế hệ tương lai đất nước.