Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Khương nhớ lại: Hai mươi năm trước khi mới sang Pháp học tập nghiên cứu rồi làm việc tại đây, tôi có hai mong muốn. Đó là làm sao để trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính. Bởi lúc đó thị trường chứng khoán Việt Nam mới được thành lập, chắc chắn nước mình sẽ cần những chuyên gia có tầm quốc tế cho tiến trình mở cửa, thông thương và hội nhập. Mong muốn thứ hai là làm sao tập hợp được thế hệ trẻ, sinh viên Việt Nam tại Pháp cùng giúp đỡ nhau học tập, giới thiệu cho nhau cơ hội việc làm, cơ hội thăng tiến ở nước ngoài.
Trong những năm đầu thế kỷ 21, hoạt động của Hội Tri thức Việt kiều không còn như trước, trong khi đó ngày càng có nhiều bạn trẻ sang Pháp học tập, từ lúc chỉ có hơn hai nghìn rồi lên tới năm, sáu nghìn. Đến lúc này ông lại có mong ước thứ ba, đó là xây dựng một Tổ chức các chuyên gia, trí thức người Việt trên toàn cầu.
Ngày 21-5-2011, Hội Khoa học và Chuyên gia Việt Nam tại Pháp (sau này đổi tên là Hội Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu - AVSE Global) được thành lập tại Paris, gồm 12 thành viên Hội đồng cố vấn và 18 thành viên Ban chấp hành do PGS,TS Nguyễn Đức Khương (Học viện Thương mại Paris) làm chủ tịch. Ý tưởng là thành lập Hội ở Pháp vì chính nơi đây đã từng có rất nhiều trí thức có tên tuổi về nước theo lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhằm đóng góp cho đất nước trong các giai đoạn kháng chiến cho tới lúc hòa bình, như GS, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa, Bác sĩ Trần Hữu Tước, GS,TS Nguyễn Văn Huyên hay kỹ sư Võ Quý Huân...
Ngay từ những ngày đầu thành lập, AVSE Global đã “bắt sóng và kết nối” với nhiều trí thức và chuyên gia trẻ thông qua các hội thảo, tổ chức các hội thảo chuyên đề khoa học về điện hạt nhân, đường sắt cao tốc, hóa thực phẩm, xây dựng bền vững... được các nhà hoạch định chính sách ở Việt Nam quan tâm. AVSE Global cũng đã phối hợp cùng các trường đại học, cơ quan hữu quan Việt Nam tổ chức thành công hàng chục hội thảo và diễn đàn chính sách hằng năm về kinh tế số hóa, lãnh đạo học và chính sách công, tài chính - ngân hàng, năng lượng tái tạo, khai thác xa bờ, xây dựng bền vững; tổ chức nhiều chương trình đào tạo cao cấp cho cán bộ kỹ thuật và các lãnh đạo tương lai. Công việc được thực hiện một cách hệ thống và hiệu quả phần nhiều thông qua gắn kết chuyên gia với các dự án, chủ đề phát triển quan trọng đang được thực hiện ở Việt Nam. “Ngoài lực lượng chuyên gia nòng cốt ở Pháp, chúng tôi xây dựng hệ thống thành viên, cộng tác viên ở Việt Nam và rất nhiều nước khác trên thế giới để tận dụng tối đa tinh hoa và sáng tạo đa dạng phục vụ cho sự phát triển của Việt Nam” - ông chia sẻ.
Từ lúc đầu chỉ có hơn 20 thành viên, AVSE Global hiện nay quy tụ hơn 300 người tham gia thường trực trên các dự án, chương trình hợp tác trong nước. GS,TS Nguyễn Đức Khương hiểu rõ sức mạnh tập thể, yếu tố rất quan trọng để huy động lực lượng cho mỗi hoạt động của AVSE Global, bởi có như vậy, tầm nhìn về Việt Nam mới đủ lớn, đa chiều và hữu ích, trong đó có việc tham vấn, tư vấn cho chính phủ, các địa phương...
AVSE Global có sự năng động, nhiệt huyết để triển khai các hoạt động và nhận được sự hỗ trợ vô cùng quan trọng của Ban cố vấn gồm các thành viên thành đạt trong xã hội Pháp, các nhà khoa học, trí thức hàng đầu ở Pháp. Những người trợ giúp AVSE Global đi những bước đầu tiên phải kể đến GS Lê Văn Cường, GS Vũ Quang Kính, GS Vũ Ngọc Cẩn, Bác sĩ Võ Toàn Trung, trong các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, công nghiệp, y tế... sau đó được tiếp sức thêm từ các chuyên gia, nhà khoa học Việt Nam trong lĩnh vực khác như kỹ thuật số ở một số nước phát triển như Singapore, Mỹ. Quy mô và sự cộng tác của Hội được mở rộng không ngừng, tạo điệu kiện thuận lợi trong việc kết nối với các đối tác trên thế giới.
 |
Các đại biểu tham gia diễn đàn.
Một trong những hoạt động ấn tượng nhất của AVSE Global là “Diễn đàn Người Việt có tầm ảnh hưởng” lần đầu tiên diễn ra ở Paris tháng 3-2019. Đây là lần đầu tiên những người Việt có tầm ảnh hưởng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đang sinh sống và làm việc ở nhiều quốc gia trên thế giới gặp gỡ, thảo luận về thương hiệu quốc gia và xây dựng một mạng lưới trí thức, chuyên gia có chung mong muốn đóng góp vào việc phát triển và nâng cao vị thế đất nước. Dự diễn đàn, có thể cảm nhận rõ sự hứng khởi của các thành viên vì được tham gia vào những hoạt động chuyên môn vì sự phát triển của đất nước, có thể chủ động, truyền niềm tin sang những người chung quanh, hướng tới việc suy nghĩ, xây dựng dự án phù hợp với khả năng và nhu cầu của đất nước. GS Trần Thanh Vân, nhà khoa học Việt kiều tại Pháp kết nối khoa học Việt Nam với thế giới nhiều năm qua, chia sẻ: “Tôi thấy các bạn trẻ ở Pháp hiện nay rất năng động, thành đạt, thật sự có tâm và tầm thông qua việc kết nối. Điều đó cho thấy rất nhiều người Việt ở Pháp cũng như các nước khác đều có mong muốn làm theo khả năng của mình để góp phần vào sự phát triển của Việt Nam”.
Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Toàn Trung, Trưởng Khoa phục hồi chức năng vận động thần kinh Bệnh viện Bullion (Pháp), người thực hiện nhiều dự án y tế giúp Việt Nam với các đồng nghiệp Pháp và là người ủng hộ ý tưởng và cách làm của AVSE Global từ những ngày đầu, cho rằng hội nghị này đáp ứng được mong đợi của các trí thức người Việt ở nước ngoài luôn trăn trở về tương lai của đất nước, đặc biệt là trong thời điểm chuyển mình mạnh mẽ sẽ quyết định cho sự phát triển của Việt Nam trong vòng 30 - 50 năm tới. PGS Trần Ngọc Anh, Giảng viên Đại học Indiana tại Mỹ cũng đồng tình cho rằng lực lượng các nhà khoa học kỹ thuật nhiều kinh nghiệm đang làm việc ở nước ngoài, sẵn sàng đóng góp công sức cho sự phát triển của đất nước là một lợi thế vô cùng quan trọng của Việt Nam.
Trong khuôn khổ diễn đàn ở Paris, Mạng lưới người Việt có tầm ảnh hưởng (Vietnam Global Leaders Network) cũng được thành lập, một dấu mốc mà AVSE Global mong đợi từ lâu để tạo nên kết nối chặt chẽ, đóng góp tích cực trên nhiều lĩnh vực cho đất nước trong thời gian tới.
Cuộc hội tụ ở Paris giữa những người Việt có tầm ảnh hưởng đầu năm nay cho thấy đất nước ta còn rất nhiều tiềm năng chưa khai thác hiệu quả, chưa thật sự kết nối và tận dụng được các nguồn lực sẵn có. Nhìn lại hành trình vừa qua, GS,TS Nguyễn Đức Khương trăn trở: “Việt Nam đang đứng trước bài toán phát triển lớn, đặc biệt cần có những người có khả năng kiến thiết những ngành nghề, trường học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp tầm cỡ thế giới. Câu hỏi đặt ra là cơ chế thu hút và sử dụng trí thức ở nước ngoài. Làm thế nào để mỗi chuyên gia về Việt Nam có môi trường hoạt động phù hợp với khả năng, có thể phát huy hết sở trường của mình để cống hiến cho đất nước”.
Người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không thể tách rời và là một nguồn lực quý giá cho đất nước. Năm mới 2020, GS,TS Nguyễn Đức Khương và AVSE Global đang có nhiều dự án để thực hiện cùng với việc mở rộng mạng lưới hợp tác nhân tài Việt Nam ở khắp thế giới. “Theo tôi, trong thời kỳ hội nhập thì ở đâu không quan trọng, miễn là có thể đóng góp tốt cho sự phát triển của quê hương, đất nước mình” - ông tâm huyết nói.
GS,TS Nguyễn Ðức Khương hiện là Phó Giám đốc phụ trách hợp tác quốc tế và nghiên cứu, Trưởng khoa Tài chính, Học viện Hành chính và quản trị kinh doanh Paris (IPAG Business School). Ông xếp thứ 7 trong số 200 nhà kinh tế trẻ hàng đầu thế giới có ấn phẩm xuất bản 10 năm trở lại đây bởi RePEc (Research Papers in Economics) tháng 2-2016. Ông cũng là thành viên trong Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ và tham gia tư vấn cho nhiều chính phủ khác ở châu Á.
