Hiểm họa từ điểm mù xe ô-tô

Thời gian qua, nhiều tai nạn thương tâm xảy ra do các phương tiện di chuyển rơi vào những điểm nguy hiểm chung quanh xe ô-tô, nhất là xe tải hoặc xe đầu kéo. Đây là những điểm mù mà các tài xế khó quan sát từ buồng lái. Bên cạnh đó, nhiều người cũng không hiểu rõ về điểm mù của xe ô-tô cho nên chưa có ý thức phòng, tránh.

Vụ va chạm với xe container trưa ngày 4-5 vừa qua tại TP Hồ Chí Minh khiến cả người lẫn xe máy bị cuốn vào gầm. Ảnh | Trần Kha
Vụ va chạm với xe container trưa ngày 4-5 vừa qua tại TP Hồ Chí Minh khiến cả người lẫn xe máy bị cuốn vào gầm. Ảnh | Trần Kha

Điểm mù trên xe ô-tô (hay còn gọi là vùng mù) được hiểu là khoảng không gian bên ngoài xe bị che khuất khiến người điều khiển phương tiện không thể quan sát hay nhìn qua gương chiếu hậu bên ngoài... Theo các chuyên gia kỹ thuật về ô-tô, điểm mù là một yếu tố rất nguy hiểm vì nó có thể gây ra những va chạm hay thậm chí là tai nạn chết người. Đặc biệt, đối với các xe có kích thước càng lớn thì điểm mù cũng tăng theo tỷ lệ thuận.

Người điều khiển xe ô-tô không thể quan sát hay nhận ra được điểm mù thông qua gương chiếu hậu lẫn nhìn trực tiếp, thậm chí nhiều tài xế không thể nhận ra được đâu là điểm mù chính xác dễ dẫn tới tai nạn đáng tiếc. Từ vị trí ngồi của người điều khiển phương tiện, quan sát bốn hướng đều thấy những điểm, vùng bị che khuất bởi các cột phía trước, phía sau, hai bên hông của ô-tô. Khi có xe khác ở ngay phía trước (đối với xe tải, vị trí ngồi cao khó quan sát gần), bên phải và bên trái xe mà không nằm trong vùng phản chiếu của gương chiếu hậu hai bên hông, người lái sẽ không thể nhìn thấy qua gương. Vì vậy nguy cơ va chạm xảy ra rất cao, đặc biệt nguy hiểm nếu xe đang chạy với tốc độ cao. Cuối tháng 10-2019, tại Bắc Giang, Một chiếc xe tải lớn đi đến nút giao và có tín hiệu rẽ phải. Cùng lúc đó, hai học sinh đèo nhau trên chiếc xe đạp cũng đi tới và đã rơi vào điểm mù phía đầu xe khiến tài xế xe tải không quan sát được nên đã xảy ra va chạm khiến chiếc xe đạp và một em học sinh bị cuốn vào gầm xe. Rất may là em học sinh thoát nạn.

Điểm mù phía sau xe còn nguy hiểm hơn, nhất là đối với xe tải hoặc xe đầu kéo, khi bị thùng hàng che khuất khiến người lái không thể quan sát được khoảng không gian ở phía sau bằng mắt thường hoặc gương chiếu hậu. Điểm mù này có phạm vi khá lớn, kéo dài đến vài mét kể từ đuôi xe về phía sau, thậm chí là cả chục mét đối với xe container. Đây cũng là nguyên nhân gây ra những tai nạn đáng tiếc như lùi xe phải trẻ em hoặc va vào cột, đá tảng... Ngày 22-4 vừa qua tại thị xã Hoàng Mai (Nghệ An), một tài xế xe tải chở vật liệu xây dựng trong lúc lùi xe đã cán phải bé trai hơn một tuổi đang chơi trên đường làm cháu bé tử vong tại chỗ. Nguyên nhân là do lái xe thiếu kinh nghiệm, quan sát không kỹ, người lái bị hạn chế tầm nhìn, xuất hiện nhiều điểm mù... Những vụ tai nạn như thế này thường xảy ra đối với những xe không lắp đặt camera lùi.

Để bảo đảm an toàn giao thông (ATGT), hạn chế những vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra, trong Dự thảo Luật Bảo đảm trật tự, ATGT, Bộ Công an đã đề xuất các loại ô-tô phải bảo đảm 12 điều kiện về chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường thì mới được phép tham gia giao thông, trong đó có đề xuất ô-tô phải có camera quan sát khi lùi xe. Theo đó, việc lắp camera lùi chỉ áp dụng với những mẫu xe mới, sản xuất, lắp ráp trong nước và xe nhập khẩu. Với các loại ô-tô đang sử dụng, xe cũ không yêu cầu phải lắp. Và nếu được thông qua, quy định này sẽ áp dụng theo lộ trình từ 1-1-2025. Theo TS Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia, ở các nước châu Âu, Mỹ, các dòng xe đắt tiền đều được trang bị sẵn thiết bị cảnh báo một cách bắt buộc. Tuy nhiên, tại Việt Nam, thiết bị này mới chỉ được coi là một lựa chọn chứ không đòi hỏi tính bắt buộc phải đồng bộ theo xe.

Trên thực tế hiện nay, nhiều chủ phương tiện, chủ yếu là xe con, xe du lịch, đã chủ động lắp thêm các thiết bị như cảnh báo điểm mù, cảm biến lùi, camera lùi để tiện quan sát mỗi khi quay đầu xe hoặc lùi vào điểm đỗ xe. Những xe ô-tô đời mới, xe nhập khẩu đều có các phiên bản được trang bị đầy đủ các phương tiện cảnh báo an toàn. Còn đối với xe khách, xe tải, xe đầu kéo, hầu hết không được trang bị các cảm biến, camera lùi. Những loại xe này, để bảo đảm an toàn thường có thêm người phụ lái hỗ trợ cho tài xế, giảm thiểu rủi ro khi tham gia giao thông.

Trước mắt, người dân cần nắm rõ những điểm mất an toàn quanh xe ô-tô, nhất là với những xe có trọng tải lớn, tránh rơi vào vùng nguy hiểm. Người lái xe ô-tô cũng không nên chủ quan, quá phụ thuộc vào gương chiếu hậu, cần hết sức thận trọng trong bất cứ tình huống hay thời điểm nào!