Đồng chí Lê Minh Hưng, Ủy viên BCH T.Ư Đảng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam chủ trì hội nghị. Tham dự hội nghị còn có đại diện các ban, bộ, ngành T.Ư; đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành phố và đại diện lãnh đạo các chi nhánh NHNN, các ngân hàng thương mại (NHTM) trên cả nước.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết, sau hai năm triển khai Nghị quyết số 42 của Quốc hội gắn với Quyết định số 1058, Quyết định số 986/QĐ-TTg về phê duyệt Chiến lược phát triển ngành ngân hàng tới năm 2025, định hướng năm 2030 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật các TCTD, công tác xử lý nợ xấu, cơ cấu lại các TCTD và phát triển hệ thống ngân hàng có chuyển biến rõ nét.
Cụ thể, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống TCTD (theo Thông tư số 02) tiếp tục được duy trì dưới mức 2% (đến 31-8 là 1,98%). Lũy kế từ 15-8-2017 (thời điểm Nghị quyết 42 có hiệu lực) đến 31-8-2019, toàn hệ thống TCTD đã xử lý được 236,8 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42. Tính trung bình từ 15-8-2017 đến 31-8-2019, mỗi tháng toàn hệ thống xử lý được khoảng 9,6 nghìn tỷ đồng/tháng, cao hơn 4,7 nghìn tỷ đồng so kết quả xử lý nợ xấu trung bình từ 2012-2017 trước khi Nghị quyết 42 có hiệu lực.
“Kết quả xử lý nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42 cho thấy, ý thức trả nợ của khách hàng đã được cải thiện một bước quan trọng. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy Nghị quyết 42 đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và đẩy mạnh công tác xử lý nợ xấu của hệ thống các TCTD”, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh khẳng định.
Quyền Chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra Giám sát NHNN Nguyễn Văn Du cũng cho biết, từ năm 2018 đến 31-8-2019, NHNN đã thực hiện 2.259 cuộc thanh tra, kiểm tra và ban hành kết luận thanh tra, biên bản kiểm tra đối với 2.077 cuộc thanh tra, kiểm tra nhằm yêu cầu các TCTD khắc phục sai phạm hoặc chấn chỉnh, cảnh báo nguy cơ rủi ro gây mất an toàn hệ thống.
Đặc biệt, trong những tháng đầu năm 2019, NHNN đã tiếp nhận khoảng 1.000 báo cáo giao dịch đáng ngờ. Chuyển giao thông tin liên quan 80 vụ việc cho các cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định pháp luật… “Các giải pháp xử lý nợ xấu được triển khai đồng bộ cùng các biện pháp kiểm soát, phòng ngừa nợ xấu mới phát sinh đã góp phần nâng cao chất lượng tín dụng và giảm tỷ lệ nợ xấu của hệ thống các TCTD”, ông Nguyễn Văn Du cho biết.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã đồng tình với kết quả và đánh giá về xử lý nợ xấu của ngành ngân hàng; đồng thời nhấn mạnh, Nghị quyết số 42, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các TCTD và Quyết định 1058 là một mốc son trong giai đoạn này về xử lý nợ xấu gắn với cơ cấu lại các TCTD.
Bước vào giai đoạn mới, Nghị quyết Đại hội Đảng XII nêu rõ tình hình kinh tế đất nước là nợ công cao, áp lực lớn, nợ xấu cao (10,08% nợ nội bảng), rủi ro ảnh hưởng tới an toàn của hệ thống ngân hàng. Do đó, Đảng đã xác định nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn này là cơ cấu lại nền kinh tế trong đó có hệ thống TCTD và gắn với xử lý nợ xấu. Nhiệm vụ này còn khó khăn hơn khi dư địa chính sách tài khóa, tiền tệ đã chật hẹp, “độ mở” của nền kinh tế lớn, nếu giải quyết không khéo thì vừa không hiệu quả kinh tế, vừa gây bất ổn vĩ mô. Trong quá trình tháo gỡ, Chính phủ nhận thấy chủ thể cuối cùng trong xử lý nợ xấu vẫn phải là các TCTD mặc dù đã bán nợ xấu cho VAMC. Do đó, bước sang giai đoạn này, cần đề cao vai trò xử lý nợ xấu của chính các TCTD.
“Chúng tôi cảm ơn Quốc hội đã thấu hiểu, chia sẻ những khó khăn trong xử lý nợ xấu để ban hành Nghị quyết số 42, tạo ra sự tự chủ, tự chịu trách nhiệm của TCTD trong xử lý nợ xấu. Hiện đã có 11 ngân hàng đạt chuẩn Basel 2 và nhiều ngân hàng “sạch” nợ ở VAMC”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ bày tỏ.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng tin tưởng với tiến độ xử lý nợ xấu như hiện nay, nợ xấu sẽ giảm về dưới 3% vào cuối năm 2020, hoàn thành yêu cầu của Thủ tướng tại Quyết định số 986/QĐ-TTg, đóng góp tích cực vào cơ cấu lại TCTD và các chính sách vĩ mộ khác, góp phần giúp giữ vững được ổn định kinh tế vĩ mô, nâng hạng tín nhiệm quốc gia, tín nhiệm nhiều TCTD, củng cố nền tảng của hệ thống ngân hàng trong bối cảnh diễn biến thế giới khó lường.
Tiếp tục triển khai Nghị quyết 42 và Quyết định 1058, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh, mục tiêu ổn định vĩ mô là hàng đầu và gia tăng khả năng chống chịu của hệ thống ngân hàng trước các tác động từ bên ngoài và trong nước, bảo đảm an toàn hệ thống; đưa nợ xấu về dưới 3% tổng dư nợ vào cuối năm 2020. Bên cạnh đó, quan điểm xử lý nợ xấu là kiên trì thực hiện nguyên tắc thị trường và chia sẻ rủi ro; tuân thủ quy định pháp luật nhưng có cơ chế thử nghiệm ở những trường hợp đặc thù; phát huy vai trò tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các TCTD; bảo đảm an toàn, hiệu quả; đề cao trách nhiệm cả hệ thống chính trị từ T.Ư tới địa phương.
Các TCTD phải tuân thủ và thượng tôn pháp luật trong xử lý nợ xấu, không có ngoại lệ; bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn; tăng cường bồi dưỡng phát huy văn hoá doanh nghiệp, đạo đức nghề nghiệp; công khai trách nhiệm giải trình với nhà nước và cộng đồng. Ngoài việc bám sát các Nghị quyết 42, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng cũng đề nghị NHNN bám sát Nghị quyết 01 hằng năm của Chính phủ; khẩn trương phê duyệt phương án cơ cấu lại các ngân hàng còn lại; tiếp tục chủ động phối hợp các bộ, ngành hoàn thiện phương án mua lại các ngân hàng yếu kém; xây dựng hệ thống kết nối dữ liệu thông tin tài sản; tăng cường hiệu lực hiệu quả thanh tra, kiểm tra của ngành, có cơ chế cảnh báo sớm, tập trung vào các vấn đề có rủi ro cao để không phát sinh thêm nợ xấu mới. Chính quyền các địa phương cần tiếp tục phổ biến Nghị quyết số 42 tới các cấp để phối hợp, hỗ trợ ngành ngân hàng xử lý nợ xấu.
