Văn hóa và Đạo đức

Ðừng làm méo mó nghĩa cử

Bà Ngọt đeo khay hàng lê đôi chân nứt nẻ trên hè phố trong tiết trời se lạnh. Phố xá tấp nập, nhưng chẳng ai ngó ngàng tới lời rao của bà. Từ sáng tới giờ, tha thẩn khắp ngõ ngách mời mọc, bà cũng chỉ bán được vài món hàng nhỏ nhoi.

Thời tiết đã trở lạnh, cho nên mấy cái quạt giấy chẳng ai đụng đến, bật lửa ga thì họa hoằn mới có người mua, đống tăm tre, giấy ăn bán rất chậm. Áng chừng đã chùn chân mỏi gối, bà Ngọt ngồi phệt gần ngã tư, hy vọng trong lúc dừng chờ đèn xanh, đèn đỏ có người mủi lòng mua cho ít đồ.

Thoáng thấy bình nước miễn phí đặt ngay ngắn trên vỉa hè, trước một quán cơm từ thiện miễn phí cho người cơ nhỡ và bệnh nhân nghèo, bà Ngọt lại gần. Một phụ nữ đội nón, che mặt kín mít đang dùng hai tay nghiêng thùng nước rót đầy mấy chai nhựa to đùng. Khi người phụ nữ bỏ đi, bà Ngọt phải loay hoay chiết phần nước ít ỏi còn lại vào cái cốc nhựa nhỏ. Cũng đã thấy đói bụng, nhưng móc mãi mới ra được mấy đồng bạc lẻ, bà Ngọt ngần ngại nửa muốn bước đi, nửa muốn quay vào quán cơm từ thiện. Thỉnh thoảng đi qua khu vực này, đã có lúc bà được mấy cô cậu thanh niên tình nguyện và cả chị chủ quán tốt bụng mời vào đưa cho suất cơm đầy đặn mà không lấy tiền. Biết ở đây phát cơm miễn phí nhưng cũng có hạn về số lượng suất ăn, cho nên hôm nào hàng họ ế ẩm bà mới ghé lại.

Hôm nay, khung cảnh trước quán cơm có phần lộn xộn. Chen lấn trong số phụ nữ còn mặc cả quần áo bệnh viện đang xếp hàng nhận cơm, có cả mấy ông dáng vẻ khỏe mạnh, chắc là hành nghề xe ôm. Thấy một bà mập mạp, tóc búi tó đang cố gắng tách khỏi đám đông để xách mấy hộp cơm đi ra, ai đó cất tiếng phàn nàn: “Cơm không nhiều, lấy đủ ăn thôi, còn dành cho người khác”. Người đàn bà không ngoảnh đầu, cất giọng ráo hoảnh: “Lấy hộ cho mấy người khác không vào nhận được”! Khi người đàn bà này đi khuất, một ông lão dáng vẻ gày gò bảo: “Bà ấy nói dối đấy, tôi gặp bà ta bán quán nước ở đầu phố trên kia, kiếm ra tiền đấy, nhưng trưa nào cũng ra đây lấy cơm cho cả hai đứa giúp việc”.

Nghe ông lão nói, bà Ngọt chợt nhớ đến chuyện hôm nọ nghe một người bạn cùng cảnh ngộ chỉ dẫn ra tủ thiện nguyện nhận và cho quần, áo miễn phí ở gần một cổng bệnh viện định tìm xin một chiếc áo khoác ấm. Ðến nơi, bà cũng phải chứng kiến cảnh tượng nhốn nháo bên chiếc tủ quần áo khi một nhóm người sấn vào lục lọi, chọn lựa quần áo. Họ hào hứng tranh giành, xí phần, nhanh tay nhặt những tấm áo, chiếc quần tươm tất, sau đó quăng vứt lại bừa bãi những món đồ không ưng ý. Mấy phút sau, chính bà Ngọt lại gặp mấy người ấy đang mời chào bán lại số quần áo lấy được cho những người bán hàng rong như bà để kiếm lời...

Trong cuộc sống hôm nay, nhiều việc làm và hoạt động từ thiện xuất phát từ những tấm lòng từ tâm, chia sẻ vì cộng đồng được lan tỏa, góp phần giúp đỡ nhiều người cơ nhỡ, có hoàn cảnh khó khăn. Họ lập ra những địa chỉ từ thiện để mọi người có điều kiện chung sức đóng góp như đặt bình nước miễn phí, mở quán cơm - cháo miễn phí, tủ quần áo nhân đạo… tại các khu dân cư. Ðáng tiếc, những việc làm ấy đang bị một số người không có ý thức và tham lam lợi dụng, tranh giành, làm méo mó những nghĩa cử.