Ngày 24-5-2019, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã có văn bản gửi UBND thành phố Hạ Long đề nghị xử lý đối với một số công trình xây dựng trái phép trên vịnh Hạ Long.Theo đó, trong quá trình kiểm tra, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã phát hiện một số công trình xây dựng trái phép trong vùng lõi Di sản vịnh Hạ Long tại khu vực hòn Cật Bà - Đền Bà Men, hòn Cỏ và hòn Cây Chanh, khu vực hang Thầy.
Trước đó vào ngày 10-5, tại hòn Cật Bà - Đền Bà Men, Đội kiểm tra xử lý vi phạm trên vịnh Hạ Long thuộc Ban Quản lý vịnh Hạ Long phát hiện ông Nguyễn Văn Miên, sinh năm 1951, ở thị trấn Cát Bà, huyện Cát Hải, TP Hải Phòng cùng tám người khác đang tổ chức phá dỡ Đền Bà Men và xây dựng ngôi Đền mới trên nền ngôi Đền cũ.
Tại thời điểm kiểm tra có khoảng 10 mét khối cát sỏi, 2.500 viên ngói và 20 nghìn viên gạch được tập kết tại đây; trong quá trình kiểm tra, ông Miên không xuất trình được các hồ sơ, giấy tờ liên quan việc cải tạo và xây dựng Đền Bà Men.
Ông Nguyễn Văn Miên cho biết: bản thân chỉ là người phụ trách và quản lý việc xây dựng, còn người đầu tư và chịu trách nhiệm chính là ông Nguyễn Văn Hào, có địa chỉ ở xã Liên Hòa, thị xã Quảng Yên, thường trú tại tổ 9, khu 7, phường Bãi Cháy, TP Hạ Long. Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã lập biên bản và đình chỉ việc thi công đối với công trình này và yêu cầu di dời toàn bộ số vật liệu phục vụ cho việc thi công công trình này ra khỏi khu vực vịnh Hạ Long.
Tiếp tục kiểm tra tại khu vực hòn Cỏ, Đội kiểm tra xử lý vi phạm trên vịnh Hạ Long phát hiện Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương tổ chức cải tạo, xây dựng bến cập tàu dài khoảng hơn 100 mét nhưng không có đầy đủ thủ tục cấp phép xây dựng công trình trong khu vực Di sản vịnh Hạ Long.
Được biết, từ năm 2016, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã phối hợp Công an TP Hạ long lập biên bản đình chỉ công trình này và yêu cầu Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương phải hoàn tất các thủ tục cấp phép xây dựng; đồng thời UBND TP Hạ Long cũng có văn bản số 5239/UBND ngày 6-9-2016 về việc dừng thi công tại hang Cỏ - vịnh Hạ Long. Tuy nhiên đến nay, Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương vẫn chưa hoàn tất thủ tục.
Trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân điện tử, ông Phạm Đình Huỳnh, Phó Trưởng Ban Quản lý vịnh Hạ Long cho biết: quan điểm của Ban cũng như thành phố sẽ kiên quyết xử lý đối với những doanh nghiệp cố tình vi phạm các quy định về bảo vệ Di sản vịnh Hạ Long, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp vi phạm khắc phục hậu quả và hoàn trả lại hiện trạng đối với những khu vực đã bị cải tạo trái phép trong vùng Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.
Tại khu vực hòn Cây Chanh, khu vực hang Thầy, Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương xây dựng bến cập tàu dài khoảng 200 mét ở mạn Tây Nam mà chưa có đầy đủ thủ tục cấp phép xây dựng công trình trong khu vực Di sản. Đối với công trình này, Ban Quản lý vịnh Hạ Long cho biết đã lập biên bản và có văn bản dừng thi công tại khu vực hang Thầy thuộc dự án sản phẩm du lịch vịnh Hạ Long tại tuyến 4-vịnh Hạ Long, Bái tử Long và yêu cầu Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương dừng việc thi công và hoàn thiện các thủ tục pháp lý theo quy định, nhưng Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương vẫn chưa hoàn thiện.
Ngày 24-5-2018, UBND TP Hạ Long đã có quyết định số 469/QĐ-KPHQ về áp dụng biện pháp khắc phục trong trường hợp không ra quyết định xử phạt hành chính, nhưng Công ty vẫn không thực hiện quyết định này, vì vậy đến ngày 13-6-2018, UBND TP Hạ Long đã ban hành Quyết định số 535/QĐ-CC cưỡng chế thi hành Quyết định 469/QĐ-KPHQ ngày 24-5-2018 đối với Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương.
Ngày 22-11-2018, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 4823/QĐ-UBND về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án sản phẩm du lịch vịnh Hạ Long tại tuyến 4-vịnh Hạ Long, Bái Tử Long của Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương đối với các khu vực hang Cỏ, hang Thầy, Cống Đỏ. Đến ngày 29-1-2019, UBND tỉnh Quảng Ninh có văn bản số 662/UBND-XD4 về việc bổ sung hạng mục bến Tender vào chủ trương đầu tư dự án Sản phẩm du lịch vịnh Hạ Long tại tuyến 4-vịnh Hạ Long, Bái Tử Long ở khu vực hòn Cây Chanh đối diện hang Thầy để phục vụ khách tham quan. Song đến nay, Công ty Cổ phần du thuyền Đông Dương cũng vẫn chưa hoàn thiện các thủ tục liên quan theo quy định.
Đối với một số công trình xây dựng trái phép như công trình kè đập phía sau đảo Đầu Gỗ, công trình kè đập và một số hạng mục phụ trợ ở hang Hanh, hòn Vụng Ba Cửa, Vụng Con Ong, Vụng Hà… qua kiểm tra cho thấy các công trình xây dựng trái phép này đã bỏ hoang lâu ngày, đến nay đã xuống cấp, gây ảnh hưởng đến cảnh quan, không gian của Di sản vịnh Hạ Long và việc lưu thông thủy triều cùng hệ sinh thái trong khu vực. UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản yêu cầu Ban Quản lý vịnh Hạ Long phối hợp các cơ quan liên quan thực hiện phá dỡ theo đúng chỉ đạo, trả lại nguyên trạng của Di sản vịnh Hạ Long.
Tỉnh Quảng Ninh cho biết, quan điểm của tỉnh sẽ không có “vùng cấm” trong việc xử lý các vi phạm đến Di sản vịnh Hạ Long; tỉnh rất tạo điều kiện và đồng hành cùng doanh nghiệp, nhưng đối với những doanh nghiệp không tuân thủ các quy định về việc bảo vệ cảnh quan, môi trường và các giá trị của Di sản vịnh Hạ Long thì sẽ xử lý nghiêm.
Bên cạnh việc kiên quyết xử lý các vi phạm đối với các công trình xây dựng trái phép trong vùng Di sản vịnh Hạ Long thì tỉnh đang triển khai hai dự án cải tạo, nâng cấp bến cập tàu động Mê Cung và hang Tiên Ông nhằm nâng cao chất lượng phục vụ khách du lịch. Được biết, đây là các dự án nằm trong Quy hoạch chi tiết bảo tồn và phát huy giá trị Di sản vịnh Hạ Long đến năm 2020 đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch và UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt.
Mới đây, ngày 25-5, đoàn kiểm tra của Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) và Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã trực tiếp đi kiểm tra một số công trình xây dựng trên vịnh Hạ Long. Trên cơ sở kiểm tra thực tế sẽ báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để có các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý, bảo vệ và phát huy các giá trị của Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long trong thời gian tới.
