- Thưa chú, các nội dung chú giao cháu đã hoàn tất. Nội dung phê bình và tự phê bình lần này sẽ tập trung vào việc nhận xét, đánh giá hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy. Phục vụ cho việc này, ta có Báo cáo kiểm điểm của chi ủy… (Ðồng chí cấp ủy viên nói một hồi mới nhận thấy thái độ không bằng lòng của chú mình, liền ngưng lại chờ đợi).
- Chúng ta ở ngoài xã hội là họ hàng, nhưng trong tổ chức đảng là quan hệ đồng chí. Tôi đề nghị đồng chí sửa ngay lối xưng hô. Anh không thấy Ðảng ủy xã yêu cầu khắc phục tư tưởng dòng họ trong sinh hoạt chi bộ để tránh tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm trong nhận xét, đánh giá hay sao.
- Cháu… à quên, dạ thưa đồng chí rõ - Ðồng chí cấp ủy viên đáp dõng dạc trong điệu bộ lúng túng.
Cuộc họp bắt đầu, đồng chí bí thư chi bộ phát biểu:
- Hôm nay, tôi đề nghị chi bộ ta phát huy tinh thần dân chủ, nhận xét, góp ý thẳng thắn giúp cấp ủy và người đứng đầu nhận rõ mặt còn hạn chế, yếu kém để đề ra giải pháp khắc phục.
Không khí cuộc họp "nóng" dần. Ðến lượt mình có ý kiến, đồng chí cấp ủy viên nghiêm túc nói:
- Tôi xin góp ý với đồng chí bí thư một số vấn đề...
Khi xưng hô đồng chí, anh thấy mình có tâm thế mới, mạnh dạn khác hẳn so với mọi lần cứ một điều chú, hai điều chú, có việc muốn nói thẳng lại sợ bị cho là hỗn láo. Thế là phát huy tinh thần dân chủ như bí thư yêu cầu, anh góp ý rõ ràng, mạch lạc, trong đó có cả phê bình tác phong chưa dứt khoát của người đứng đầu cấp ủy khi quyết định một số việc liên quan đến đóng góp xây dựng nông thôn mới.
Kết thúc họp, đồng chí bí thư tiếp thu góp ý, nêu phương hướng, giải pháp khắc phục, có mục tiêu, thời hạn cụ thể. Các đảng viên ra về với tinh thần phấn khởi vì cảm nhận không khí đổi mới trong chi bộ. Tuy nhiên, bí thư chi bộ lại không thấy vui. Nhân lúc chỉ có hai chú cháu với nhau, ông trách:
- Có việc gì, chú cháu gặp riêng nhau góp ý, sao cậu lại vác ra chi bộ phê bình làm tôi không ngẩng mặt lên được.
- Chú chẳng đã đề nghị thẳng thắn phê bình sao. Cháu thấy xúc động nhất là chú yêu cầu xưng hô đồng chí theo đúng nguyên tắc. Cách xưng hô bình đẳng rõ ràng đã góp phần vào việc tạo không khí dân chủ. Cháu nói thẳng, nói thật nhưng chân tình đồng chí và với tinh thần xây dựng, vì lợi ích chung, vì nguyện vọng của tất cả đảng viên và bà con trong thôn. Chú nghĩ xem, sau đây cấp ủy tích cực khắc phục hạn chế, tạo chuyển biến rõ nét, đem lại hiệu quả, thể hiện tinh thần tiếp thu nghiêm túc của cấp ủy thì đảng viên và bà con càng tin tưởng và tín nhiệm. Nếu chú trách cháu thì chẳng hóa ra dân chủ như chú nói là dân chủ hình thức à. Khắc phục tư tưởng dòng họ đâu chỉ là thay đổi cách xưng hô.
- Anh nói phải. Chúng ta phải tích cực đổi mới tư duy, làm gì cũng nghĩ đến lợi ích tập thể trước. Cứ giữ sĩ diện cá nhân, không chịu nhìn nhận hạn chế để mà nỗ lực sửa chữa thì rồi đến lúc tập thể oán trách ta, bất tín nhiệm ta.
