Các doanh nghiệp (DN) tổ chức đấu giá tại thành phố cho rằng, dù DN tổ chức đấu giá có vai trò rất quan trọng trong việc đấu giá đúng quy định pháp luật, nhưng mức thù lao cho đơn vị tổ chức lại rất thấp khi bán tài sản vượt lên so với giá khởi điểm. Đơn cử, trong phụ lục 1 Thông tư 45/2017/TT-BTC ngày 12-5-2017 của Bộ Tài chính, mức thù lao cho đơn vị tổ chức đấu giá được hưởng đối với tài sản đấu giá có giá trị từ một tỷ đến năm tỷ đồng là 22,64 triệu đồng cộng với 1,5% phần chênh lệch vượt mức giá khởi điểm. Chưa kể, mức thù lao được quy định không vượt quá 300 triệu đồng/một hợp đồng. Đây là thù lao quá thấp. Điều này không khuyến khích, không tạo động lực cho đơn vị tổ chức đấu giá cao so với mức giá khởi điểm.
Trong hoạt động đấu giá, nếu thông tin được công khai, minh bạch sẽ tăng số lượng người tham gia đấu giá, giúp tài sản bán được giá cao. Nhưng thực tế, việc công khai đấu giá tài sản vẫn gặp không ít vướng mắc. Theo quy định trong khoản 1, Điều 57 Luật Đấu giá tài sản, với tài sản đấu giá là động sản có giá khởi điểm từ 50 triệu đồng trở lên và bất động sản thì tổ chức đấu giá tài sản phải thông báo công khai ít nhất hai lần trên báo in hoặc báo hình của Trung ương hoặc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có tài sản đấu giá và trang thông tin điện tử chuyên ngành về đấu giá tài sản. Như vậy, pháp luật chỉ quy định chung chung mà không nêu rõ là phải đăng thông tin đấu giá trên báo nào. Lợi dụng vào kẽ hở này, nếu đơn vị đấu giá không muốn có nhiều khách hàng tham gia đấu giá để điều khiển cuộc đấu giá theo ý mình, có thể lựa chọn đăng những báo ít người đọc hoặc đăng vào những khung giờ ít người quan tâm.
Tìm hiểu hoạt động đấu giá tại thành phố cho thấy, vẫn còn tình trạng vi phạm trình tự, thủ tục đấu giá, còn tình trạng “bao che”, “thông đồng, dìm giá” giữa người tham gia đấu giá, đơn vị có tài sản và đơn vị tổ chức đấu giá… Việc bán đấu giá không tuân thủ pháp luật gây thất thoát rất nhiều cho Nhà nước và đơn vị có tài sản.
Để chấn chỉnh hoạt động đấu giá tài sản hiệu quả, minh bạch trong thời gian tới, các cơ quan chức năng cần có cơ chế giám sát, xử phạt nghiêm các sai phạm, thiếu sót trong quá trình thẩm định giá, bán đấu giá tài sản công; cần rà soát, lập danh sách các tổ chức bán đấu giá có uy tín để việc lựa chọn, ký hợp đồng được bảo đảm yêu cầu. Ngoài ra, cần phải chỉnh sửa mức thù lao, mức thưởng bán giá vượt trong Thông tư 45/2017/TT-BTC nhằm khuyến khích được tổ chức bán đấu giá và đơn vị có tài sản đấu giá làm tốt, minh bạch; cần hoàn thiện thể chế về đấu giá tài sản nhà nước; quy định quy trình định giá khung giá đất sát hơn so với thực tế, tránh tình trạng lợi dụng kẽ hở để trục lợi.
