Quyết liệt phòng, chống bệnh dại ở động vật

Theo Cục Thú y, từ đầu năm 2020 đến nay, tình hình bệnh dại có chiều hướng gia tăng nhất là tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Cả nước có 55 người chết do bệnh dại tại 26 tỉnh, thành phố. Kết quả giám sát bệnh dại tại các địa phương, đã phát hiện 27 trường hợp chó, mèo có kết quả xét nghiệm dương tính với vi-rút dại, trong đó có 25 ca trên chó và hai ca trên mèo tại các tỉnh: Cà Mau (sáu ca), Kiên Giang (một ca), Bình Phước (hai ca), Đắk Lắk (hai ca), Đắk Nông (hai ca), Lạng Sơn (14 ca) và bốn trường hợp chó nghi mắc dại có biểu hiện triệu chứng tại Cao Bằng (không xét nghiệm, tiêu hủy ngay). Tổng số chó, mèo tiêu hủy là 55 con.

Nguyên nhân chính khiến gia tăng tình trạng chó cắn người, chó mắc bệnh dại và các trường hợp người mắc bệnh dại là do: Nhiều nơi chưa tổ chức thực hiện nghiêm các quy định của Luật Thú y, văn bản hướng dẫn thi hành luật này. Nhiều địa phương chưa có quy định cụ thể việc bắt giữ chó thả rông ở nơi công cộng, chưa thành lập các đội chuyên trách để bắt chó thả rông và động vật mắc bệnh dại, có dấu hiệu mắc bệnh. Chưa quan tâm công tác quản lý đàn chó nuôi, chưa thực hiện rà soát, thống kê và không triển khai công tác tiêm phòng cho đàn chó. Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống bệnh dại (PCBD) và việc áp dụng các chế tài xử lý vi phạm quy định về quản lý chó nuôi, về tiêm phòng vắc-xin dại cho chó chưa được thực hiện đầy đủ. Các trường hợp người chết đều do không đi tiêm vắc-xin điều trị dự phòng bệnh dại sau khi bị chó cắn. Cá biệt vẫn còn hiện tượng sử dụng các loại thuốc đông y để điều trị, dẫn đến chết người do lên cơn dại…

Để hạn chế đến mức thấp nhất số người chết vì bệnh dại, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa có Chỉ thị số 5277/CT-BNN-TY về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp PCBD ở động vật. Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở, ngành và UBND các cấp tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp về quản lý đàn chó, PCBD theo Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 13-2-2017 và Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 6-7-2017 của Thủ tướng Chính phủ. Đối với các địa phương đang có ổ dịch bệnh dại trên động vật, cần khẩn trương xử lý dứt điểm, không để dịch lây lan. Mặt khác các chuyên gia chăn nuôi - thú y cũng khuyến cáo, lực lượng chức năng cần tiếp tục triển khai các nội dung của “Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại giai đoạn 2017 - 2021”. Chủ động giám sát bệnh dại tại các tỉnh, thành phố trọng điểm để tránh nguy cơ lây lan sang người và động vật khác. Xây dựng phần mềm theo dõi bệnh dại bằng cách sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý dịch bệnh động vật. Thống kê chính xác số hộ nuôi chó ở từng khu dân cư, lập sổ theo dõi số chó nuôi trong mỗi gia đình. Đồng thời yêu cầu các hộ này cam kết thực hiện nghiêm việc khai báo, đăng ký chó nuôi, chấp hành việc xích, nhốt chó; khi cho chó ra đường, nơi công cộng phải đeo rọ mõm cho chó theo quy định. Thành lập và có cơ chế cho các đội xử lý chó thả rông, nhất là ở các khu vực đô thị. Triển khai hiệu quả việc tiêm phòng vắc-xin dại cho đàn chó nuôi, bảo đảm đạt tỷ lệ tiêm phòng theo quy định.

Cùng với đó, cần tuyên truyền sâu rộng trong dân cư, nhằm nâng cao trách nhiệm của người nuôi chó đối với cộng đồng và nhận thức của người dân trong việc tích cực tham gia PCBD. Giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp vi phạm về PCBD và quản lý chó nuôi. Các đơn vị chuyên môn như thú y, y tế cần kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện các biện pháp PCBD tại cơ sở và điều tra các trường hợp chó dại cắn gây thương vong trên người. Những người tiếp xúc với chó, mèo, người giết mổ chó cần có bảo hộ lao động và chủ động tiêm phòng vắc-xin dại ngay sau khi bị chó, mèo cắn…