Ðiều này xảy ra ở nhiều phân khúc nhà ở, trong đó chủ yếu là nhà thương mại và một số dự án nhà ở xã hội, chiếm khoảng 10% số lượng đơn thư liên quan tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân. Theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, trong thời hạn 50 ngày kể từ ngày bàn giao nhà cho người mua, chủ đầu tư có trách nhiệm làm thủ tục đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ và tài sản khác gắn liền với đất cho người mua, trừ trường hợp người mua tự nguyện đi làm thủ tục đề nghị cấp sổ đỏ.
Quy định đã rõ, nhưng trên thực tế, nhiều dự án "treo" sổ đỏ của người dân trong một thời gian dài, thậm chí có dự án sau 5 năm vẫn chưa thể giải quyết được và lý do chính hầu hết đến từ phía chủ đầu tư. Nhiều chủ đầu tư chưa làm xong thủ tục pháp lý về đất đai nhà ở (chuyển mục đích sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính,...) nhưng đã tự ý xây dựng và bán xong nhà ở. Một số khác đã thế chấp tài sản là chính dự án đó tại ngân hàng trước khi xin cấp giấy chứng nhận cho người mua, do đó gặp vướng mắc trong việc giải chấp đối với phía ngân hàng, dẫn đến không đủ hồ sơ, điều kiện để xin cấp sổ đỏ. Mặt khác, nhiều dự án xây dựng chung cư có những yếu tố trái pháp luật như: Vi phạm quy hoạch, xây dựng vượt diện tích so với giấy phép, tranh chấp về sở hữu chung, riêng, thay đổi công năng, vi phạm về phòng cháy chữa cháy,... Ðồng thời, chủ đầu tư chậm hoàn công hoặc không thể hoàn công đúng theo thiết kế phê duyệt, cũng như chậm thực hiện các thủ tục xin cấp sổ đỏ tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền,... Những lý do này đã gây bức xúc, thậm chí khiếu kiện ồn ào tại một số dự án và người dân luôn chịu phần thiệt thòi vì "được vạ thì má đã sưng", gây thêm tốn kém.
Thực tế, mức xử phạt về chậm cấp sổ đỏ, sổ hồng cho người dân đã được quy định khá rõ, nhưng mới chỉ dừng ở mức độ phạt hành chính và các dự án chung cư, quy mô lên tới hàng trăm căn hộ thì cho dù mức phạt tới hàng tỷ đồng cũng chỉ là rất nhỏ đối với nhiều chủ đầu tư, chưa đủ sức răn đe. Do đó, đối với những chủ đầu tư cố tình chây ỳ trách nhiệm làm sổ đỏ cho người dân, các cơ quan quản lý cần có chế tài mạnh mẽ hơn, thậm chí không dừng ở mức độ xử phạt hành chính mà cần chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý hình sự. Về lâu dài, một số quy định liên quan việc cấp sổ đỏ cũng cần được xem xét, bổ sung để bảo đảm quyền lợi người mua, trong đó Bộ Xây dựng đang tập trung sửa đổi một số nội dung của Luật Kinh doanh bất động sản. Các địa phương tiếp tục rà soát, tổng hợp các dự án gặp vướng mắc trong việc cấp sổ đỏ, phối hợp Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất những giải pháp cụ thể, hợp lý mà đích đến là sự hài lòng của người mua nhà. Ðối với dự án bất động sản, vấn đề pháp lý rất quan trọng, do đó, người dân cần tham khảo kỹ hồ sơ pháp lý của dự án với sự tham vấn của chuyên gia, luật sư. Ðồng thời, cần tỉnh táo lựa chọn các chủ đầu tư có năng lực, uy tín để không bị rơi vào hoàn cảnh trớ trêu, mua nhà xong mà không được cấp quyền sử dụng và sở hữu nhà ở.
