“Tất cả khởi nguồn từ một chú chuột”

Ra đời trong “cơn bĩ cực”

Sinh thời, Walt Disney - “cha đẻ” của Mickey tiết lộ rằng nhân vật hoạt hình kinh điển này đã nhảy vọt khỏi đầu ông và bước vào tập giấy vẽ khi ông đang trên chuyến tàu từ Manhattan đến Hollywood vào thời điểm công việc kinh doanh của ông và người anh Roy Disney trong giai đoạn tàn tạ nhất.

Sau khi thành lập vào năm 1923, xưởng phim Walt Disney Studios của hai anh em nhà Disney nhận làm một loạt phim về chú thỏ may mắn Oswald cho hãng phim Universal. Bộ phim đã chinh phục được khán giả và đem về cho Universal doanh thu không nhỏ. Mâu thuẫn nảy sinh khi Walt Disney đề nghị Universal tăng chi phí phát triển hình ảnh thỏ Oswald, nhưng Universal chẳng những phản đối mà còn muốn giảm khoản tiền này. Tin đáng buồn hơn cho Walt Disney là Universal thu hút gần hết họa sĩ của xưởng phim này, đẩy hai anh em nhà Disney vào bước đường cùng. Mất đi chú thỏ may mắn Oswald trong tiếc nuối cay đắng nhưng Walt Disney đã rút ra bài học xương máu về bản quyền sở hữu những đứa con tinh thần của mình. Ông quyết định đứng dậy gây dựng lại từ đầu và con đường mà Walt Disney nghĩ đến đầu tiên là sáng tạo nhân vật thay thế chú thỏ Oswald.

Walt Disney từng khiêm tốn nói rằng, Mickey chẳng khác gì Oswald, chỉ khác nhau ở chỗ một nhân vật là chuột, một nhân vật là thỏ mà thôi. Nhưng trên thực tế, Mickey đã đi con đường xa hơn Oswald rất nhiều. Theo trang Fast Company, Mickey là nhân viên bán hàng xuất sắc của công ty Walt Disney ngay sau khi chú chuột này xuất hiện trong tập phim hoạt hình được lồng tiếng mang tên Steamboat Willie vào năm 1928. Trong vòng năm năm đầu, Mickey đã mang về một triệu USD/năm từ doanh thu hàng hóa (tương đương 19 triệu USD vào năm 2019). Chú chuột xuất hiện trong khoảng 130 bộ phim, chiếm được tình cảm của cả trẻ em và người lớn, có mặt trên hàng nghìn sản phẩm từ đồ dùng học tập, đồ chơi, đồ ăn cho đến quần áo,...

Mickey không phải là nhân vật hoạt hình đầu tiên trong sự nghiệp của Walt Disney nhưng đã đánh dấu thành công đầu tiên và vang dội nhất của một huyền thoại. Mickey đã khơi nguồn cảm hứng để Walt Disney tiếp tục sáng tạo những nhân vật hoạt hình nổi tiếng khác như Nàng Bạch Tuyết, Cô bé lọ lem hay Người đẹp ngủ trong rừng... Thậm chí, có người còn cho rằng, không phải ai khác mà chính là chuột Mickey đã đặt nền móng cho công ty Walt Disney trở thành “đế chế” hùng mạnh bậc nhất trong lĩnh vực giải trí trên thế giới.

Vì vậy, có lẽ không phải ngẫu nhiên mà khoảng 20 năm sau khi Mickey bước vào màn ảnh nhỏ, Walt Disney đã tóm gọn sự nghiệp của ông trong một câu nói bất hủ: “Tất cả khởi nguồn từ một chú chuột”.

Nhân vật hoạt hình mang đậm chất “người”

“Mickey làm cho mọi người cười vì nó mang đậm chất “người”, và đây là bí mật về sự nổi tiếng của Mickey”, Walt Disney đã nói như vậy. Về cơ bản, diện mạo của Mickey là sự kết hợp giữa ba hình tròn, điểm nhấn trên cơ thể chú chuột là đôi mắt to tròn, đôi tai vểnh lên, đôi chân mảnh khảnh nhưng bàn chân lại mang đôi giày “siêu to khổng lồ”... Trong 20 năm đầu đời của Mickey, Walt Disney không ngừng điều chỉnh hình ảnh và màu sắc của Mickey để gần như tất cả mọi người không thể cưỡng lại sức hấp dẫn của nhân vật này. Theo website của công ty Walt Disney, ở ngoài đời thực Mickey cao 69 cm và nặng 10 kg, tương đương với chỉ số chiều cao, cân nặng của một bé trai mũm mĩm gần một tuổi.

Tính cách của Mickey cũng được xây dựng phù hợp với trẻ em. Đó là một chú chuột ngộ nghĩnh, thông minh và hài hước. Chú thường xuyên rơi vào tình cảnh “nghìn cân treo sợi tóc” do tính hiếu động và tò mò của mình gây ra. Ở Mickey, khán giả có thể bắt gặp tính cách độc lập, lòng nhiệt huyết, sự quyết đoán và cả nét lơ đễnh đáng yêu của Walt Disney trong giờ học. “Cuộc sống và những chuyến phiêu lưu mạo hiểm của chuột Mickey gắn liền với đời tư và sự nghiệp của tôi”, Walt Disney đã chia sẻ như vậy.

Tạo nên hồn cốt của chú chuột lừng danh còn có những người gần gũi với cuộc đời và sự nghiệp của Walt Disney nhất, đó là cộng sự Ub Iwerks - người tạo cảm hứng về chú chuột mang lại niềm vui cho tất cả mọi người, đó là người vợ Lillian - người thuyết phục Walt Disney đặt tên cho chú chuột của mình là Mickey. Walt Disney không quên nhắc đến một phần của “vua hề” Charlie Chaplin trong nhân vật Mickey: “Chúng tôi nhận thấy là công chúng, đặc biệt là các em nhỏ, thích những con vật nhỏ bé nhưng lanh lợi. Tôi nghĩ chúng tôi mắc nợ Charlie Chaplin một ý tưởng. Chúng tôi muốn có điều gì đó thật hấp dẫn và chúng tôi nghĩ đến chú chuột nhắt bé xíu cũng có lòng khát khao như Chaplin - một người bạn nhỏ bé cố gắng nỗ lực hết sức có thể".

Gần một thế kỷ trôi qua, “người khổng lồ” Walt Disney đã tạo ra hàng trăm nhân vật hoạt hình “ăn khách”, nhưng có lẽ chưa có nhân vật nào để lại nhiều dấu ấn mạnh mẽ và bền bỉ trong trái tim công chúng ở mọi lứa tuổi như Mickey. Trong hơn 91 năm, Mickey đã vượt lên mọi thứ ngôn ngữ và nền văn hóa để kết nối khán giả cùng trải nghiệm hành trình của niềm vui và sự lạc quan. Như Cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter từng nhận xét, thấy Mickey cũng có nghĩa là thấy hạnh phúc đang ở trước mắt bạn!

(Đồ họa: Đức Trung)