“Mỏ neo” cho thị trường

Sáng 2-6-2020, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có nêu yêu cầu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) với vai trò của cơ quan nòng cốt trong xử lý câu chuyện giá thịt lợn, cần làm rõ những yếu tố cấu thành giá thịt lợn, nhất là tỷ lệ của khâu trung gian, từ đó đưa ra một số biện pháp “hạ nhiệt” giá thịt lợn đang ở mức cao chưa từng có.

Ðưa ra yêu cầu phải tìm được giải pháp căn cơ, bài bản, nhưng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng lưu ý: “Phải giữ giá thịt lợn ổn định bằng tư duy chuỗi liên kết giá trị, bằng khuyến khích đầu tư quy mô lớn, ứng dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là giải quyết tốt khâu đầu vào, giống, thức ăn… cùng những biện pháp khác như nhập khẩu”. Ðó cũng là yêu cầu bảo hộ cần thiết đối với các hộ chăn nuôi trong nước.

Bộ NN&PTNT, với chức năng quản lý đàn lợn, lợn giống, phòng, chống dịch bệnh…, đã báo cáo tình hình nhập khẩu thịt lợn và những nỗ lực hồi phục đàn lợn vẫn đang được đẩy mạnh. Tại một số địa phương, khoảng hai tháng nữa, tổng đàn lợn mới có thể được hồi phục như trong giai đoạn bình thường. Vì vậy, trong bối cảnh nguồn cung đang thiếu, sẽ rất khó khăn trong chuyện giảm được giá.

Có một thực tế là, từ hàng chục năm qua, quản lý thị trường thịt lợn chỉ dừng lại ở lực lượng kiểm dịch, an toàn thực phẩm, và phần nào là lực lượng quản lý thị trường. Tức là thị trường thịt lợn thương phẩm chỉ được quản lý, giám sát ở góc độ chất lượng. Chứ hoàn toàn chưa có công cụ quản lý giá.

Các doanh nghiệp có chấp hành yêu cầu giảm giá thịt lợn không? Câu trả lời là: Có. Thế nhưng, việc thực thi cam kết chỉ có thể được các doanh nghiệp thương mại, chăn nuôi thực hiện bằng các chương trình khuyến mãi, với kinh phí được lấy từ tiền túi của doanh nghiệp. Do đó, không khó hiểu khi hết khuyến mãi, giá thịt lợn lại “hồi phục” ở mức cao.

Rõ ràng, câu trả lời lúc này nằm ở việc, cần xây dựng thị trường thịt lợn mang tính cạnh tranh hơn, với vai trò nòng cốt là các doanh nghiệp chăn nuôi lớn, sau đó là các doanh nghiệp thương mại cũng lớn không kém. Nhưng làm sao hình thành được mạng lưới các doanh nghiệp đóng vai trò “mỏ neo” cho thị trường? Câu hỏi đó vẫn đang chờ được giải. Trong lúc này, thị trường vẫn cần thời gian để bù đắp nguồn cung để đạt được sự cân bằng giá một cách
tự nhiên.