Thế nhưng vừa rồi một vài đảng bộ cơ sở ĐH điểm lại khiến cho đại biểu đến dự băn khoăn: “Điểm” mà thế sao? Chương trình rất bài bản, thời gian bố trí hợp lý, báo cáo chính trị tại ĐH, báo cáo kiểm điểm của cấp ủy, việc bầu cấp ủy nhiệm kỳ mới... đều diễn ra suôn sẻ. Các tình huống sai “kịch bản” đã không xảy ra. Nhưng mà thấy không khí ĐH có phần khuôn mẫu, thiếu sinh động, thiếu hơi thở cuộc sống.
Vì sao thế nhỉ? Hỏi chuyện bác Chủ tịch Hội Cựu chiến binh phường dự ĐH về, bác siết chặt tay tôi: “Thế là xong, đồng chí ạ”. Bác mời tôi chén chè xanh bốc khói, nói rành rẽ: Chuẩn bị rậm rịch đến nửa năm trời. Cốt lõi vẫn chỉ hai việc thôi, nội dung và nhân sự. Nội dung thì khóa nào chẳng thế, ở phường vẫn ngần ấy công việc. Lần này báo cáo chính trị ngắn hơn khóa trước mấy trang. Vấn đề nào giống với thành phố, với Trung ương thì không nhắc lại, chủ yếu là lượng hóa được các mục tiêu, nhiệm vụ. Nhân sự, bảo đảm tiêu chuẩn, cơ cấu, độ tuổi. Do được chuẩn bị kỹ cho nên đồng chí nào trúng cử cũng đạt số phiếu cao.
Thế nhưng có ý kiến cho rằng, chúng ta chưa bám sát tình hình, các vấn đề đụng chạm thường ngày đến người dân như môi trường ô nhiễm, lộn xộn trong quản lý xây dựng, tệ nạn xã hội... vẫn chưa tìm được lời giải – tôi đắn đo. Bác Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tiếp lời: Tôi cũng cảm thấy như thế. Có nhiều điểm khiến cho không khí ĐH trơn tru, “bằng phẳng” quá, là do đại biểu chỉ tham luận mà không tranh luận. Ai cũng đọc một bản viết sẵn, chủ yếu nêu tình hình, nêu thành tích. Có tham luận như một bản thuyết trình, nói toàn chuyện trên trời, về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, về nước biển dâng, trái đất nóng lên, về dự báo nửa cuối thế kỷ 21... Công bằng mà nói cũng có ý kiến tranh luận đấy, nhưng hình như cái việc tranh luận này cũng được... phân công (!). Có một vài ý kiến tranh luận về mục tiêu phát triển kinh tế phường theo hướng thương mại - dịch vụ, hay là dịch vụ-thương mại? Nên hay không nên khuyến khích hình thành hệ thống các siêu thị, các chuỗi cửa hàng bán lẻ hiện đại, tiện lợi đáp ứng nhu cầu của người dân? Và cuối cùng, ĐH nhất trí như... dự thảo.
Phần thảo luận để lựa chọn người ra gánh vác việc chung, hầu như ít bàn những chuyện trong từng ngõ phố, xóm thôn; về cơ cấu cấp ủy sao cho hợp lý; về tiêu chuẩn của bí thư, chủ tịch UBND phường là gì... Phần lớn ý kiến nhắc lại quy định của Trung ương, rằng phải thế này, thế kia. Rằng, dứt khoát không để lọt vào cấp ủy những người bản lĩnh chính trị không vững vàng. Không bầu những người thiếu gương mẫu, mất đoàn kết, cơ hội, có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Kiên quyết loại bỏ những ai chạy chức, chạy quyền, tham nhũng, tiêu cực, xa rời quần chúng, v.v. Điều mới nhất có lẽ là ĐH một số đảng bộ xã, phường đã trực tiếp bầu ban thường vụ, phó bí thư, bí thư đảng ủy. Đó là việc làm tốt, góp phần mở rộng dân chủ, tăng tính công khai, minh bạch và ngăn chặn tình trạng cục bộ, bè phái, lợi ích nhóm.
Tại ĐH điểm một đảng bộ phường ven đô TP Hồ Chí Minh, lãnh đạo cấp trên khi rút kinh nghiệm, cho rằng: ĐH của các đồng chí là đơn vị làm điểm, vì thế mà được tập trung chỉ đạo, chuẩn bị rất kỹ lưỡng và đã hoàn thành toàn bộ chương trình. Nhưng đã là điểm thì cần làm tốt hơn nữa về nội dung, về nhân sự, phải tổng kết được kinh nghiệm trước khi làm đại trà. Hỏi các đại biểu ở các đảng bộ khác đến dự và học hỏi thì các đồng chí ấy nói thật rằng, không học được bao nhiêu. Cho nên gọi là đơn vị làm trước có lẽ đúng hơn là làm điểm, vì đã làm điểm thì đòi hỏi chất lượng phải cao hơn nữa. Cái điều mà các đồng chí cảm thấy trơn tru, “bằng phẳng” chính là do tính trí tuệ, tính chiến đấu của ĐH chưa cao. Có ý kiến của đại biểu rất đáng chú ý: mỗi người cần biết quên ngay và quên nhanh những lời khen để còn làm việc. Và cũng cần thấy rằng, những việc làm chưa đạt “chuẩn” hôm nay cũng là kinh nghiệm để đơn vị làm sau không vấp phải.
Một ý kiến giải tỏa bao điều băn khoăn từ cơ sở.
