Nâng tầm ảnh hưởng

Tổng thống Nga V.Putin vừa thăm A-rập Xê-út và Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất (UAE). Ðây là chuyến thăm "được chờ đợi từ lâu" của cả hai phía, trong bối cảnh Nga tăng cường hợp tác với cường quốc dầu mỏ ở Trung Ðông nhằm ổn định giá dầu, cũng như tìm giải pháp cho các vấn đề "nóng" ở khu vực.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Quốc vương A-rập Xê-út Salman bin Abdulaziz Al-Saud. (Ảnh: TASS)
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Quốc vương A-rập Xê-út Salman bin Abdulaziz Al-Saud. (Ảnh: TASS)

Ðây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Nga V.Putin tới A-rập Xê-út kể từ năm 2007. Quan hệ giữa Moscow và Riyadh được cải thiện trong những năm gần đây, với việc công ty dầu mỏ của hai nước đạt thỏa thuận về giảm sản lượng để ngăn giá dầu xuống mức quá thấp tác động tiêu cực đến nền kinh tế mỗi nước. Hợp tác giữa Nga và Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), trong đó A-rập Xê-út là thành viên chủ chốt, đã giúp hỗ trợ giá dầu trong suốt thời gian qua. Hai nước tiếp tục khẳng định cam kết "bắt tay" điều tiết thị trường "vàng đen" bằng việc duy trì cắt giảm sản lượng dầu mỏ.

Nga và A-rập Xê-út đứng trước cơ hội hợp tác trong nhiều lĩnh vực như: năng lượng, đầu tư, an ninh, vũ trụ. Ngay trước chuyến thăm của nhà lãnh đạo Nga, Quỹ đầu tư trực tiếp Nga (RDIF) - quỹ đầu tư quốc gia của Nga - thông báo sẽ mở văn phòng nước ngoài đầu tiên tại A-rập xê-út, nhằm tạo đột phá trong nhiều lĩnh vực hợp tác song phương. RDIF và Quỹ đầu tư quốc gia của A-rập Xê-út đã lập quỹ chung để đầu tư vào nhiều dự án. Hai bên cấp vốn cho hơn 25 dự án chung đã được phê duyệt với tổng đầu tư hơn 2,5 tỷ USD trong nhiều lĩnh vực, bao gồm trí tuệ nhân tạo, thuốc chữa bệnh và kết cấu hạ tầng. RDIF cùng Công ty năng lượng Aramco của A-rập Xê-út đang cân nhắc một số dự án trong lĩnh vực dịch vụ dầu mỏ trị giá hơn một tỷ USD. Trong bối cảnh hai cơ sở lọc dầu của Aramco gần đây bị máy bay không người lái tiến công, sự tăng cường hợp tác với Nga sẽ đem lại lợi ích cho cả hai phía.

Trong khuôn khổ chuyến thăm của Tổng thống Nga, hai nước đã ký khoảng 20 thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực: năng lượng, hàng không vũ trụ, xuất khẩu hàng nông nghiệp và lương thực, hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật, y tế. Hai bên đã thành lập hội đồng kinh tế Nga - A-rập Xê-út. Trong lĩnh vực hàng không vũ trụ, lãnh đạo Cơ quan Vũ trụ Liên bang Nga D.Rogozin thông báo, Nga có thể sẽ bố trí một số hệ thống định vị vệ tinh mặt đất GLONASS trên lãnh thổ A-rập Xê-út và một số nước vùng Vịnh khác. Hai bên cũng thảo luận dự án phóng vệ tinh vũ trụ sử dụng công nghệ Nga từ lãnh thổ A-rập Xê-út. Ðây là bước quan trọng mở cánh cửa hợp tác cho Nga với một đối tác lớn ở Trung Ðông, trong bối cảnh Moscow đối mặt các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Ðiều này cũng khẳng định vị thế của Nga ở khu vực Trung Ðông.

Những yếu tố địa - chính trị cũng là mục tiêu chiến lược ưu tiên của Nga. Moscow ngày càng khẳng định vai trò trong việc tìm giải pháp cho vấn đề Syria hay làm trung gian giải quyết bất đồng giữa Iran và A-rập Xê-út. "Bộ ba" Nga - Iran - Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã thiết lập cơ chế đối thoại Astana nhằm tìm lối thoát cho cuộc khủng hoảng Syria. Nga cũng làm trung gian nhằm hạ nhiệt căng thẳng giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Bởi thế, trong chuyến thăm lần này, các nhà lãnh đạo Nga cùng với A-rập Xê-út và UAE có nhiều vấn đề khu vực cần thảo luận. Tại các cuộc hội đàm, Quốc vương A-rập Xê-út Salman bin Abdulaziz và Thái tử Mohammad bin Salman, khẳng định mong muốn hợp tác với Nga trong tất cả các vấn đề củng cố an ninh, ổn định và hòa bình, đấu tranh chống khủng bố và chủ nghĩa cực đoan, cũng như thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tổng thống V.Putin nhấn mạnh vai trò của hợp tác giữa hai nước trong bảo đảm an ninh cho khu vực Trung Ðông và Bắc Phi.

Với cách tiếp cận riêng, "xứ sở bạch dương" đang nâng tầm ảnh hưởng ở khu vực vốn luôn là "điểm nóng" trên bản đồ thế giới.