Sinh kế của làng nông
Trước đây thôn vốn thuần nông, sau khi đất ruộng được Nhà nước đền bù và thu hồi để làm nhà ga sân bay thì người dân đổi sang làm các loại dịch vụ khác, điển hình là xây dựng các bãi trông xe ngày đêm, phục vụ chủ yếu khách bay nội địa.
Ban đầu, do kinh doanh tự phát nên nhiều bãi đỗ xe ở rìa ngoài thôn tiếp giáp quốc lộ đều không có giấy phép, không quy hoạch, không trang bị phòng cháy, chữa cháy (PCCC), cũng như không có chế độ bảo hiểm, hợp đồng. Từ năm 2019 đến nay, các bãi đỗ xe trái phép này đã được chính quyền địa phương xử lý khá triệt để. Bên cạnh đó, người dân thôn Tân Trại cũng nhận thức được vấn đề và nhiều hộ dân đã có sự chuyển đổi, cải tạo đất của gia đình thành bãi trông xe đủ giấy phép, bảo đảm an ninh và đủ tiêu chuẩn PCCC.
Ông Nguyễn Khắc Cầm, chủ một bãi trông xe gia đình trong thôn Tân Trại cho biết: “Bãi đỗ xe của nhà tôi rộng 500 m² và gia đình đã đầu tư hơn 200 triệu đồng xây tường bao, lắp hệ thống mái che, camera an ninh, làm hợp đồng PCCC… Tối đa bãi này có thể chứa được 30 - 40 xe trong mùa cao điểm. Giá trông xe một đêm là 50 nghìn đồng/xe cho 24 giờ. Có khoảng 50 bãi xe trong thôn gần như đồng giá như vậy. Ngoài ra, các bãi trông xe còn có dịch vụ đưa đón khách gửi xe tới tận nhà ga, miễn phí nếu khách đi xe máy, còn nếu đưa khách đi bằng ô-tô, chúng tôi thu thêm 50 nghìn đồng/người. Vì đây là nơi trông giữ những tài sản giá trị lớn, nên chúng tôi đã đăng ký kinh doanh, nộp thuế đầy đủ. Các đơn vị an ninh địa phương và PCCC cũng thường xuyên kiểm tra, giám sát”.
Cần hỗ trợ từ chính quyền
Với một thôn thuần nông như Tân Trại, nghề trông giữ xe đã trở thành “phương kế sinh nhai” quan trọng, thúc đẩy hoạt động của các dịch vụ khác “ăn theo”. Tuy nhiên gần đây, giữa chính quyền địa phương và người dân trong thôn đã có một số ý kiến bất đồng chung quanh hoạt động trông giữ xe. Theo ông Nguyễn Văn Tân, chủ bãi đỗ xe Tân Lan, 90% đất canh tác của thôn Tân Trại đã được thu hồi, và nhiều người dân đã có tuổi, nên kinh doanh trông xe trên đất thổ cư là điều tất yếu. Mặc dù vậy, ông Tân nói thêm: “Dọc quốc lộ không được phép treo biển, bởi vậy để khách gửi xe biết, người dân chúng tôi mới chỉ có hai cách. Một là đứng ở đường vẫy khách và hai là tăng cường quảng cáo. Nhưng với chi phí gửi xe chỉ 50 nghìn đồng/xe thì quảng cáo là không kinh tế. Trong khi đó, chính quyền xã cho rằng việc người dân đứng vẫy xe làm mất mỹ quan, mất trật tự công cộng nên đã cấm. Chúng tôi thấy xã không sai trong việc này, nhưng người dân thật sự cần chính quyền đưa ra một phương hướng giải quyết hợp lý hợp tình, vừa đúng theo quy định nhưng vẫn tạo điều kiện để người dân kiếm sống”.
Hiện tại, thôn Tân Trại chỉ còn vài bãi trông xe tạm bợ, chưa có phép và không đủ các điều kiện bảo đảm an toàn khác như an ninh, PCCC... Hiện, các bãi đỗ này thường xuyên bị các lực lượng chức năng tới nhắc nhở, thậm chí yêu cầu dỡ bỏ mái tôn, hàng rào.
Tuy nhiên, theo chia sẻ của người dân, thực chất đây là những bãi thuộc số ít thửa ruộng còn lại của một số hộ gia đình. Các chủ bãi xe này cho biết: “Chúng tôi không có đất thổ cư rộng như một số hộ trong thôn để mở bãi xe mà chỉ có một ít ruộng phía bên rìa ngoài thôn. Sau khi không còn canh tác nông nghiệp, hệ thống tưới tiêu kênh mương cũng không còn hoạt động. Do đó, các thửa ruộng ít ỏi này không thể trồng trọt, sinh lời. Đã nhiều lần chúng tôi đề đạt ý kiến tới các cấp xã, huyện tìm cách giải quyết sinh kế nhưng cho tới nay vẫn chưa nhận được câu trả lời. Bởi vậy, chúng tôi buộc phải mở hàng quán, hoặc dựng tạm các bãi trông xe để kiếm sống. Trong thời gian tới, người dân chúng tôi khẩn thiết mong các cấp chính quyền tháo gỡ, đưa ra một phương hướng tạo điều kiện cải thiện thu nhập và dân sinh, thay vì những biện pháp dễ gây bất đồng hiện nay”.
Có thể nói, tinh thần kiên quyết giải tỏa ngay các điểm trông giữ xe không phép, không đủ tiêu chuẩn của chính quyền xã Phú Cường là hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, nhu cầu dân sinh vẫn là một khía cạnh quan trọng nên rất mong chính quyền địa phương sớm ngồi lại với người dân để tìm cách giải quyết hợp lý. Nếu những vướng mắc chung quanh vấn đề bãi đỗ xe ở thôn Tân Trại không sớm giải quyết dựa trên sự đồng thuận, nhiều nguy cơ sẽ tiếp tục nảy sinh thêm những bất đồng khó giải quyết khác trong tương lai.
