Tự tin về cơ hội việc làm

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên hiệp châu Âu (EVFTA) vừa được Nghị viện châu Âu bỏ phiếu thông qua. Sự kiện này được đánh giá sẽ mang lại nhiều lợi ích, trong đó bao gồm lợi ích cho người lao động Việt Nam nói chung và lao động có tay nghề nói riêng…

EVFTA sẽ tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho lao động Việt Nam. Ảnh: HẢI ANH
EVFTA sẽ tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho lao động Việt Nam. Ảnh: HẢI ANH

Thu nhập sẽ được cải thiện

Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tại Việt Nam cho biết, ILO hoan nghênh Nghị viện châu Âu vừa bỏ phiếu thông qua Hiệp định thương mại tự do giữa Liên hiệp châu Âu (EU) và Việt Nam (EVFTA). Hiệp định được kỳ vọng sẽ đem lại lợi ích kinh tế, thúc đẩy thương mại giữa Việt Nam với EU, giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là những sản phẩm có thế mạnh như nông sản nhiệt đới, thủy sản, da giày, dệt may, đồ gỗ, đồ gốm, thủy tinh, đồ nhựa và sản phẩm cao-su…

Theo dự báo của Viện Khoa học, Lao động và Xã hội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, lực lượng lao động (LĐ) trong một số ngành sẽ tăng, thí dụ như trong ngành khai khoáng tăng khoảng 3,41%/năm; dệt tăng 1,53%/năm; may mặc tăng nhẹ khoảng 0,38%/năm. Một số ngành khác có mức tăng LĐ hằng năm cao hơn hiện nay như vận tải đường thủy (3,7%), sản xuất kim loại (2,65%), sản xuất máy móc thiết bị (2,49%)…

Còn theo nghiên cứu của Tập đoàn Manpower Group, EVFTA sẽ giúp Việt Nam có thêm khoảng 18.000 - 19.000 việc làm mỗi năm vào giai đoạn 2021 - 2030. Đặc biệt, sẽ tạo ra cơ hội việc làm lớn nhất cho các lĩnh vực nội thất, dệt may, da giày… khi thuế suất xuất khẩu giảm đến 99% bên cạnh cơ hội tăng cường xuất khẩu hiện diện ở nhiều lĩnh vực khác.

Không chỉ việc làm tăng lên mà dự kiến thu nhập của người LĐ cũng sẽ được cải thiện trong giai đoạn 2020 - 2035, trong đó tăng cao nhất là nhóm LĐ có tay nghề thấp. Mức lương bình quân của LĐ Việt Nam dự kiến tăng thêm 3% nhờ tác động từ Hiệp định này.

Bên cạnh đó, người LĐ Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội để cạnh tranh và nâng cao tay nghề. EU đặt ra nhiều yêu cầu về chất lượng sản phẩm cũng như quy trình sản xuất khắt khe. Áp lực này sẽ được doanh nghiệp chuyển sang cho người LĐ, tạo cơ hội cho người LĐ học hỏi, trao đổi kinh nghiệm hoặc buộc người LĐ phải tự mình cọ sát, nâng cao tay nghề.

Giám đốc ILO tại Việt Nam, Chang-Hee Lee cho biết, thời gian qua, trên thế giới có ngày càng nhiều quan ngại có căn cứ rằng tự do thương mại có thể làm trầm trọng thực trạng bất bình đẳng giữa các quốc gia và bản thân trong một quốc gia, có thể có hại cho môi trường. Các FTA thế hệ mới cố gắng giải quyết thách thức về phát triển bền vững này bằng cách đưa vào các yêu cầu về lao động và môi trường. Theo ông Chang-Hee Lee, các yêu cầu về lao động và môi trường của EVFTA sẽ giúp mang lại lợi ích cho tất cả các bên, góp phần giúp Việt Nam phát triển bền vững.

Pháp lý đón đường

Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, EVFTA không đặt ra tiêu chuẩn LĐ mà đặt ra các nguyên tắc về LĐ liên quan tới hệ thống pháp luật hiện tại, liên quan đến các cam kết của Việt Nam khi tham gia các công ước của ILO. Trong đó, có đề cập tới tôn trọng, thúc đẩy và thực hiện có hiệu quả quyền tự do liên kết, thương lượng, xóa bỏ LĐ trẻ em và LĐ cưỡng bức, không phân biệt đối xử với LĐ tại nơi làm việc.

Cam kết về LĐ được quy định tại Điều 3, Chương thương mại và phát triển bền vững của EVFTA, đưa ra các tiêu chuẩn và thỏa thuận đa phương về vấn đề LĐ liên quan đến thương mại. Theo đó, Việt Nam và EU cam kết thúc đẩy phát triển thương mại song song với việc giúp tạo công ăn việc làm bền vững cho tất cả mọi người, đồng thời phê duyệt thực hiện các nghĩa vụ, quy định của các Công ước cơ bản của ILO.

Tại kỳ họp thứ 8 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Bộ luật Lao động sửa đổi, theo hướng hài hòa, tiệm cận hơn với nhiều nội dung và nguyên tắc cơ bản của các Công ước cơ bản về LĐ của ILO để tạo điều kiện thực hiện cam kết quốc tế và các hiệp định thương mại thế hệ mới, tăng cường bảo vệ người LĐ, hài hòa lợi ích giữa người LĐ và người sử dụng LĐ. Việt Nam hiện đã phê chuẩn sáu trong tổng số tám Công ước cơ bản của ILO. Công ước số 98 về Quyền Tổ chức và Thương lượng tập thể là công ước mới nhất được phê chuẩn, được Quốc hội bỏ phiếu thông qua vào tháng 6-2019.