Nghề chế tác cần câu tại Bozeman

Năm 2017, Matt Barber và Joel Doub trở thành chủ sở hữu và kế thừa tinh hoa của Tom Morgan Rodsmiths (TMR), một công ty sản xuất cần câu cá đặc biệt tại thành phố Bozeman, bang Montana (Mỹ). Công ty này là thành quả nhiều năm của Tom Morgan, một huyền thoại câu cá cùng vợ là bà Gerri Carlson. Hai người đã gây dựng TMR trở thành một trong những hãng chế tạo cần câu độc đáo và nổi tiếng nhất thế giới. 

Matt Barber (trái) và Joel Doub (phải) thảo luận về thiết kế cần câu của Tom Morgan. Ảnh: AP
Matt Barber (trái) và Joel Doub (phải) thảo luận về thiết kế cần câu của Tom Morgan. Ảnh: AP

TMR chỉ tập trung chế tác thủ công các loại cần câu đạt chất lượng cao và ưu tiên độ bền, có thể lưu truyền qua nhiều thế hệ. Cần câu của TMR đặc biệt hữu dụng với phương pháp câu sử dụng mồi nhử có trọng lượng nhẹ để bắt cá. Khác với những phương pháp câu cá truyền thống, những người câu cá dùng cần câu TMR thường gắn một ít lông chim, lông thú, bọt biển để nhử cá, chứ không sử dụng giun hay các loại mồi câu thông thường. 

Thời niên thiếu, Tom Morgan lớn lên ở thành phố Ennis (Mỹ) và dành phần lớn thời gian làm hướng dẫn viên câu cá. Niềm đam mê câu cá đã khiến ông trở thành một trong những nghệ nhân sản xuất cần câu hàng đầu thế giới. Ông là một trong số ít nghệ nhân sở hữu kiến ​​thức uyên bác và khả năng chế tạo các loại cần câu làm từ thân cây mía, thủy tinh và than chì. Cùng với đó là sự cống hiến cả đời cho chất lượng của cần câu. 

Khi ông Morgan qua đời, những di sản của TMR vẫn tiếp tục được Matt Barber và Joel Doub duy trì. “Ông Morgan muốn có một nơi chế tạo các cần câu tùy chỉnh độc đáo và mang dấu ấn riêng của từng khách hàng. Đồng thời, ông luôn chú trọng chất lượng của cần câu và tạo mối quan hệ khăng khít với từng khách hàng”, ông Matt Barber nói.

Nghề chế tác cần câu tại Bozeman -0
Joel Doub đang chế tác cần câu theo thiết kế của Tom Morgan. Ảnh: NEW YORK TIMES 

Dù chưa phải là những người kỳ cựu trong lĩnh vực câu cá so tầm vóc của Tom Morgan, nhưng niềm đam mê câu cá, sự ham học hỏi và cam kết tiếp tục truyền thống TMR của Matt Barber và Joel Doub đã thuyết phục được Tom Morgan đưa ra quyết định giao công ty cho họ. Trước khi qua đời, ông còn truyền lại tất cả những bí quyết thủ công và tiêu chuẩn khắt khe trong nghề chế tác cần câu cho Matt và Joel. 

Các đơn đặt hàng dành cho TMR đều đòi hỏi tính chính xác, thẩm mỹ và độ bền cao. Ông Matt Barber cho biết: “Nhiều khách hàng lựa chọn cần làm bằng chất liệu carbon dài từ hai đến ba mét, nặng ở mức 5, có thể tháo rời bốn mảnh với tay cầm kiểu châu Âu. Các tiêu chuẩn này sẽ quyết định tới hiệu suất của cần câu”. Trong đó, trọng lượng mức 5 theo hệ thống đo lường riêng, được coi là mức lý tưởng để câu nhiều loại cá. Các tiêu chuẩn khác như gậy chia thành bốn mảnh rất linh hoạt cho việc di chuyển, trong khi vật liệu carbon là loại bền chắc và nhẹ nhất mà hãng thường sử dụng hiện nay. Còn tay cầm của cần câu kiểu châu Âu mang hình dạng thuôn tương tự điếu cigar, với nhiều chi tiết trang trí cầu kỳ. 

Cũng theo Matt Barber và Joel Doub, mục tiêu của TMR là sản xuất 250 cần câu mỗi năm. Thông thường, để hoàn thành một cần câu thủ công mất khoảng sáu tuần. Tay cầm cần câu được xem là phần phức tạp và công phu nhất, thường được làm bằng gỗ có nguồn gốc từ Bồ Đào Nha. Quá trình này chia làm nhiều bước, bao gồm công đoạn kiểm tra, phân loại, chà nhám, mài… và cuối cùng là sử dụng máy tiện để tạo hình. 

Di sản của Tom Morgan không chỉ là công ty TMR, hay những cần câu khắc chữ vàng theo tên ông. Để những kiến thức học được từ bậc thầy này không bị mai một, Matt và Joel đã mở các lớp trực tuyến dạy làm cần câu dựa trên những thiết kế của Morgan. “Những người đã có trong tay một sản phẩm của Morgan đều thừa nhận, cần câu do ông chế tác là một tác phẩm nghệ thuật tiệm cận sự hoàn hảo chứ không phải sản phẩm công nghiệp đại trà”, ông Joel Doub chia sẻ.