Bolivia nỗ lực chống tham nhũng

Cảnh sát Bolivia vừa bắt giữ Bộ trưởng Y tế Marcelo Navajas để điều tra về sai phạm nâng giá mua máy trợ thở từ một công ty của Tây Ban Nha, đồng thời mở rộng điều tra các đối tượng tham nhũng khác. Vụ việc diễn ra trong bối cảnh Bolivia đang trải qua giai đoạn khủng hoảng nghiêm trọng do tác động của đại dịch Covid-19.

Ông Marcelo Navajas (phải) đang giới thiệu một máy trợ thở được nhập về bệnh viện.Ảnh: AFP
Ông Marcelo Navajas (phải) đang giới thiệu một máy trợ thở được nhập về bệnh viện.Ảnh: AFP

Trước đó, báo chí địa phương đã phản ánh thông tin của một số bác sĩ làm việc tại các trung tâm hồi sức tích cực, tố cáo máy trợ thở không phù hợp với khoa hồi sức cấp cứu tại các bệnh viện của nước này. Theo Finacial Times, đã có thông tin cho thấy nhiều máy trợ thở còn không có đủ chức năng hoạt động. Sau đó, truyền thông nước này tiếp tục đưa ra bằng chứng cho thấy giá mua các thiết bị trên đã bị nâng lên.

Ông Marcelo Navajas đã bị cách chức Bộ trưởng Y tế ngay sau khi có các báo cáo của cơ quan điều tra về vụ việc. Ngày 20-5, cảnh sát nước này đã bắt giữ ông Navajas cùng Tổng Giám đốc Cơ quan Hạ tầng và trang thiết bị y tế (AISEM) Geovanni Pacheco, Vụ trưởng Pháp lý của Bộ Y tế Fernando Valenzuela và hai cố vấn của Ngân hàng Phát triển liên Mỹ (IADB), vốn là tổ chức tài trợ dự án này.

Các nhân vật trên bị cáo buộc nâng giá 179 máy trợ thở mua của Công ty GPA Innova (Tây Ban Nha), từ giá ban đầu được chào bán là khoảng 10.000 USD lên đến hơn 27.000 USD/chiếc. Tổng giá trị 179 máy trợ thở mà Chính phủ Bolivia đã ký hợp đồng mua là gần 5 triệu USD và sẽ thanh toán bằng khoản tín dụng do IADB tài trợ.

Ông Navajas được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Y tế Bolivia vào ngày 8-4 sau khi người tiền nhiệm của ông là Anibal Cruz từ chức chỉ vài tuần sau khi đại dịch xảy ra ở quốc gia Nam Mỹ này. Hiện Thứ trưởng Y tế Eydi Roca tạm thời đảm nhiệm vị trí của ông Navajas. Liên quan vụ việc, Tổng thống tạm quyền Jeanine Anez cũng đã cách chức hàng loạt quan chức do tình nghi liên quan vụ việc.

Theo AP, hợp đồng mua lô máy thở nói trên đã được giải ngân hơn 2 triệu USD, song các khoản thanh toán tiếp theo sẽ tạm ngừng. Giám đốc Cơ quan Phòng chống tội phạm Bolivia, đại tá Ivan Rojas nhấn mạnh, lô máy thở đã bị kê giá cao hơn giá thị trường, đồng thời khẳng định cơ quan điều tra sẽ gấp rút triển khai một chiến dịch không khoan nhượng để tìm ra những kẻ đứng ra chịu trách nhiệm với người dân. Vụ bê bối được ví như “máy thở bằng vàng” cũng gây ra làn sóng phản đối ở quốc gia Nam Mỹ. Giữa lúc người dân đang phải vật lộn với dịch bệnh thì việc quan chức chính phủ có hành động tham nhũng không chỉ gây mất lòng tin của người dân, mà còn gây tác động tiêu cực đến tình hình kinh tế - xã hội.

Cuối năm ngoái, Bolivia phải trải qua tình trạng rối loạn chính trường, buộc cựu Tổng thống Evo Morales phải từ chức và sang Argentina để tị nạn chính trị sau 14 năm cầm quyền. Sau đó, chính phủ của bà Anez tiếp quản quyền điều hành đất nước. Trước sức ép từ vụ bê bối máy trợ thở, Tổng thống tạm quyền Bolivia cũng yêu cầu điều tra rốt ráo vụ việc nhằm xóa đi những nghi ngờ về tính hiệu quả của các hành động chống tham nhũng của chính phủ. Bà Anez cam kết không có “vùng cấm” trong điều tra tội phạm “dù đó có là ai”.

Giới quan sát nhận định rằng, kết quả xử lý vụ bê bối “máy thở bằng vàng” sẽ là “phép thử” quan trọng đối với chính phủ của Tổng thống Anez, vốn đang nỗ lực tìm kiếm sự ủng hộ của cử tri trước thềm cuộc bầu cử tổng thống sắp tới.