Phát huy tích cực vai trò của ASEAN

Chiều 15-11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan, sau bốn ngày làm việc sôi nổi và hiệu quả. Tại buổi họp báo quốc tế sau lễ bế mạc, đại diện các nước thành viên nhất trí rằng, ASEAN và các đối tác đã có một kỳ họp thành công tốt đẹp, qua đó phát huy vai trò tích cực của ASEAN trong các vấn đề quốc tế và khu vực. 

Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres (ở giữa) phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN - LHQ lần thứ 11. Ảnh: BNG
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres (ở giữa) phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN - LHQ lần thứ 11. Ảnh: BNG

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan diễn ra từ ngày 12 đến 15-11, gồm hơn 20 phiên họp cấp cao, đã thảo luận, bàn bạc những vấn đề hết sức thiết thực, cụ thể. Tại các hội nghị, lãnh đạo các nước đã thống nhất thông qua nhiều quyết sách quan trọng, trong đó có Báo cáo đánh giá giữa kỳ các Kế hoạch tổng thể thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN năm 2025; nhất trí về sự cần thiết tiến hành rà soát triển khai Hiến chương ASEAN; khẳng định nỗ lực phát huy tích cực vai trò của ASEAN thúc đẩy hợp tác tiểu vùng gắn với tiến trình phát triển của ASEAN để mọi người dân, mọi vùng miền có được cơ hội đóng góp cho cộng đồng. Hội nghị cũng đã thông qua Tuyên bố Hà Nội về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025, với kỳ vọng xây dựng nền tảng vững chắc cho con đường phát triển của Cộng đồng ASEAN.

Nhiều sáng kiến của ASEAN về hợp tác ứng phó Covid-19 và các nguy cơ dịch bệnh được công bố và đưa vào triển khai, như Quỹ ASEAN ứng phó Covid-19, Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực, Quy trình ứng phó chuẩn của ASEAN đối với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và Trung tâm khu vực ứng phó các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và dịch bệnh. ASEAN cũng thông qua Khung phục hồi tổng thể ASEAN và Kế hoạch triển khai đồng bộ trên cả ba trụ cột Chính trị - An ninh, Kinh tế và Văn hóa - Xã hội nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp sớm khắc phục hậu quả dịch bệnh, ổn định đời sống ở các quốc gia.

Khung phục hồi tổng thể ASEAN và Kế hoạch triển khai được thông qua tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 nằm trong các nỗ lực phục hồi của ASEAN, tập trung ba giai đoạn chính, gồm tái mở cửa, phục hồi và tự cường. Các biện pháp cụ thể được đề xuất gồm có những giải pháp chống dịch của ASEAN; cùng phục hồi và hành động của ASEAN; các chiến lược phục hồi chính như tăng cường hệ thống y tế, bảo đảm an ninh con người, thúc đẩy thị trường và liên kết nội khối, đẩy mạnh chuyển đổi số và xây dựng tương lai bền vững và tự cường; triển khai để phục hồi và ổn định; xây dựng hình ảnh mới của ASEAN giai đoạn hậu Covid-19.

Trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 cũng diễn ra Hội nghị cấp cao Lãnh đạo nữ ASEAN - một sáng kiến của Việt Nam trong năm ASEAN 2020. Hội nghị có sự góp mặt của đông đảo các nhà lãnh đạo nữ trong khu vực và trên thế giới nhằm đề cao vai trò, đóng góp của phụ nữ trong một thế giới hậu Covid-19. Ngoài ra, Hội nghị cấp cao Kinh doanh và đầu tư ASEAN cũng diễn ra, tạo không khí mới cho hợp tác khu vực. Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) được ký kết sẽ tạo động lực quan trọng thúc đẩy tự do thương mại và phục hồi kinh tế khu vực sau đại dịch. Hiệp định RCEP có quy mô 26 nghìn tỷ USD với dân số 2,2 tỷ người, chiếm 30% dân số và gần 30% GDP của thế giới. Đại diện ASEAN và các nước đối tác nhất trí rằng, với quy mô thương mại như trên, đây không những là hiệp định thương mại ảnh hưởng trong khu vực mà còn cả thương mại toàn cầu. 

Thành công của Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan có đóng góp quan trọng của Việt Nam trên cương vị nước Chủ tịch. Trong phát biểu tại các hội nghị, lãnh đạo các nước đặc biệt đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong điều phối, dẫn dắt ASEAN giữ vững đà hợp tác, xây dựng trên ba trụ cột Cộng đồng, đồng thời đẩy mạnh hợp tác ứng phó và khắc phục hậu quả dịch bệnh. Chia sẻ bên lề Hội nghị, bà Caitlin Wiesen, Trưởng Đại diện thường trú Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) tại Việt Nam cho rằng, Hội nghị lần này rất sáng tạo, mang đến tinh thần hợp tác, đoàn kết, thể hiện sự giàu có trong bản sắc văn hóa của các nước thành viên ASEAN. Trưởng Đại diện UNDP tại Việt Nam cũng đánh giá Việt Nam đã thực hiện rất tốt vai trò của mình không chỉ tại Hội nghị lần này mà cả trong năm Chủ tịch ASEAN 2020.

Tại Lễ bế mạc chiều 15-11, Việt Nam đã thực hiện nghi lễ chuyển giao vai trò Chủ tịch ASEAN cho Brunei, nước Chủ tịch ASEAN 2021.