Vùng đất lửa hạ nhiệt

Thiện chí và nhượng bộ đã đưa các bên đối địch chính ở Libya tới quyết định mang tính bước ngoặt. Với vai trò hòa giải tích cực của LHQ, Chính phủ đoàn kết dân tộc (GNA) được quốc tế công nhận và lực lượng tự xưng Quân đội quốc gia Libya (LNA) ở miền đông đã nhất trí ngừng bắn lâu dài. Lễ ký thỏa thuận được truyền hình trực tuyến, từ trụ sở LHQ ở Geneva (Thụy Sĩ) hôm 23-10.

Biếm họa của HASSAN BLEIBEL
Biếm họa của HASSAN BLEIBEL

Phái bộ hỗ trợ của LHQ tại Libya (UNSMIL) thông báo, sau năm ngày thương lượng căng thẳng, cuộc đàm phán của Ủy ban quân sự chung Libya (JMC), cơ chế do LHQ tổ chức và gồm các đại diện hai bên ở Libya, đã có được kết quả lịch sử. Thỏa thuận ngừng bắn lâu dài có hiệu lực lập tức và trên toàn lãnh thổ Libya. Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres hoan nghênh đây là bước ngoặt quan trọng, bước tiến căn bản hướng tới hòa bình và ổn định cho quốc gia Bắc Phi. 

Thông tin về thỏa thuận lịch sử của Libya nhanh chóng lan tỏa và nhận được những phản hồi tích cực. Liên hiệp châu Âu (EU) ca ngợi đây là tin tốt lành. Pháp ra tuyên bố khẳng định, bản thỏa thuận giữa GNA và LNA đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân Libya, đó là hòa bình và chủ quyền quốc gia. Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ hy vọng văn kiện này bảo đảm lợi ích cân bằng cho các bên.

Xung đột tại Libya là một trong những cuộc khủng hoảng phức tạp nhất hiện nay, do giao tranh giữa các bên đối địch trong nước và cả sự can thiệp của các thế lực bên ngoài. Từ năm 2014, tại Libya tồn tại hai chính quyền song song và nhận được hậu thuẫn từ các bên khác nhau. GNA có trụ sở ở Thủ đô Tripoli, được Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ. Chính quyền thuộc LNA của Tướng Khalifa Haftar hoạt động ở miền đông, được Ai Cập và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) hậu thuẫn. 

Thực tế, tranh giành quyền lực và chia rẽ chính trị đẩy các bên tới xung đột vũ trang; và sự can thiệp từ bên ngoài làm phức tạp thêm cuộc khủng hoảng. Xung đột kéo dài khiến nền kinh tế Libya kiệt quệ, nên thỏa thuận ngừng giao tranh đem đến hy vọng sống người dân mảnh đất khói lửa này. 

Hy vọng hòa bình nhen lên từ thỏa thuận ngừng bắn. Song, sức nóng ở vùng đất lửa chỉ thật sự hạ nhiệt, khi các bên ở Libya duy trì tinh thần tích cực từ bước đi lịch sử vừa qua; và các lực lượng bên ngoài chấm dứt can thiệp.