Đây là chiến thắng lớn nhất của Sinn Fein kể từ khi đảng này từ bỏ tư cách là cánh chính trị của tổ chức Quân đội CH Ireland (IRA) - lực lượng bán quân sự bị Vương quốc Anh liệt vào danh sách “tổ chức khủng bố”.
Giải mã thắng lợi lịch sử của Sinn Fein, có thể nhìn từ thực tế nhiều thách thức ở Ireland. Từ chỗ bị coi như “đứng bên lề” do dính líu IRA, Sinn Fein giờ bước vào trung tâm bầu không khí chính trị của đất nước. Mấu chốt làm nên chiến thắng nằm ở cương lĩnh tranh cử, khi Sinn Fein đề cao các giải pháp cho những vấn đề bức xúc của xã hội Ireland, như bất bình đẳng thu nhập, giá cả sinh hoạt và tỷ lệ thất nghiệp cao kỷ lục. Theo số liệu khảo sát, Sinn Fein nhận được ủng hộ rất lớn từ giới trẻ, những người quan tâm chính sách kinh tế nhiều hơn là hệ lụy từ câu chuyện Anh rời Liên hiệp châu Âu (EU), còn gọi là Brexit.
Tuy nhiên, chiến thắng lịch sử không đồng nghĩa thuận lợi dành cho Sinn Fein, mà thách thức đầu tiên là thành lập chính phủ liên hiệp. IRA bị Anh cáo buộc đứng sau cuộc xung đột trên đảo Ireland suốt ba thập niên trước khi có thỏa thuận hòa bình “Ngày thứ sáu tốt lành” năm 1998. Dù Sinn Fein đã từ bỏ IRA, song vẫn chủ trương thống nhất CH Ireland và vùng Bắc Ireland thuộc Vương quốc Anh.
Đây chính là điểm mấu chốt có thể gây bế tắc trong tiến trình lập chính phủ mới ở Ireland hiện nay. Ngay sau khi có kết quả bầu cử, đảng Fine Gael đã thẳng thừng từ chối liên minh với Sinn Fein vì không đồng quan điểm. Mới nhất, đảng Fianna Fail cũng tuyên bố ngừng thương lượng với Sinn Fein về lập chính phủ mới.
Trong khi đó, CH Ireland là thành viên EU duy nhất có biên giới đất liền với Vương quốc Anh và được cho là chịu tác động nhiều nhất, cả về chính trị lẫn kinh tế, từ tiến trình Brexit. Thực tế, câu chuyện “biên giới mở” giữa Ireland và Anh từng là vấn đề rắc rối nhất trong các “thủ tục ly hôn” của Anh và EU.
Bởi thế, diễn biến mới tại Ireland đang dấy lên những mối lo ngại, về nguy cơ bế tắc không chỉ trên chính trường nước này, mà còn trong cuộc đàm phán “hậu Brexit” giữa Anh và EU, một khi vấn đề “đường biên giới cứng” trên đảo Ireland trở lại.
