Kế hoạch “bóp nghẹt”

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo cho biết, Nhà trắng đang gấp rút vận động đồng minh ủng hộ dự thảo nghị quyết gia hạn lệnh cấm vận vũ khí của LHQ chống Tehran. Tuyên bố được đưa ra trước thềm cuộc bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ tuần này về dự thảo nghị quyết do Mỹ soạn thảo.

Biếm họa của SHADI GHANIM
Biếm họa của SHADI GHANIM

Theo Bộ trưởng Pompeo, chính quyền Mỹ đã thực thi các nỗ lực ngoại giao trong nhiều năm qua, lại có sự đồng thuận ủng hộ trong Quốc hội Mỹ và cả tại HĐBA. Đây là một nghị quyết được chờ đợi từ lâu và đề xuất của Mỹ là hoàn toàn hợp lý. Vì thế, bằng cách này hay cách khác, Mỹ sẽ “làm điều đúng đắn”, bảo đảm lệnh cấm vận vũ khí nhằm vào Iran được gia hạn. 

Bộ trưởng Pompeo cũng cảnh báo, Mỹ sẽ sử dụng tất cả các công cụ sẵn có để đối phó Iran, ám chỉ việc “kích hoạt” cơ chế giải quyết tranh chấp trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà Iran ký với các cường quốc năm 2015, để áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt Tehran. Washington cho rằng, dù đã rút đi, Mỹ vẫn là “một bên” trong thỏa thuận hạt nhân Iran.

Nghị quyết cấm vận vũ khí của LHQ nhằm vào Iran sẽ hết hiệu lực vào ngày 18-10 tới. Theo nguồn tin ngoại giao, dự thảo nghị quyết mới do Mỹ soạn thảo có nội dung “hết sức cứng rắn”, vượt xa các quy định hiện hành. Đặc biệt, dự thảo còn quy định “vô thời hạn” lệnh cấm vận vũ khí chống Tehran.

Nhà trắng rất tự tin trước thềm cuộc bỏ phiếu tại HĐBA. Song, dự thảo nghị quyết của Mỹ không dễ được thông qua. Các đồng minh của Mỹ ủng hộ cấm vận vũ khí chống Iran, nhưng họ vẫn khẳng định ưu tiên cao nhất là duy trì bản thỏa thuận hạt nhân lịch sử. Iran thì thẳng thừng tuyên bố rằng, gia hạn trừng phạt đồng nghĩa chấm dứt thỏa thuận. Dự thảo nghị quyết của Mỹ vì thế rất khó giành đủ 9 phiếu tối thiểu (trong số 15 thành viên HĐBA), chứ chưa cần tới những lá phiếu phủ quyết của Nga và Trung Quốc.

Tuy nhiên, dù lệnh trừng phạt của LHQ được dỡ bỏ hay gia hạn, thì tình trạng đối đầu giữa Mỹ và Iran tới đây cũng sẽ “tăng nhiệt”. Những tuyên bố của giới chức Nhà trắng đã làm lộ rõ kế hoạch “bóp nghẹt Iran”.