Cây gậy và củ cà rốt

Tuần qua, Mỹ tiếp tục áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào nước Iran bất chấp bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành. Quyết định mới của chính quyền Tổng thống Joe Biden được xem là trái ngược tuyên bố Nhà trắng muốn đối thoại về chương trình hạt nhân của Tehran.

Biếm họa của FAHD
Biếm họa của FAHD

Hãng tin TASS mới đây dẫn nguồn Văn phòng Báo chí Nhà trắng thông báo, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ra quyết định gia hạn thêm một năm các biện pháp trừng phạt đối với Iran, vốn có hiệu lực từ năm 1995. Thông báo nêu rõ, các hành động và chính sách của Chính phủ Iran, gồm việc phổ biến và phát triển tên lửa cũng như năng lực vũ khí thông thường và bất đối xứng khác... tiếp tục đặt ra mối đe dọa bất thường đối với an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại và nền kinh tế của Mỹ. Vì những lý do này, Luật Tình trạng khẩn cấp quốc gia, được ban hành vào ngày 15-3-1995, tiếp tục có hiệu lực sau ngày 15-3-2021. 

Luật Tình trạng khẩn cấp quốc gia của Mỹ đối với Iran được cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton công bố vào tháng 3-1995. Cùng với đó, Iran cũng đang hứng chịu hàng loạt lệnh cấm vận của Washington và phương Tây, trong đó có nhiều biện pháp được ban bố dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump. Chính các lệnh trừng phạt này đã khiến Iran từ bỏ một phần các cam kết theo thỏa thuận hạt nhân lịch sử năm 2015, khởi động các chương trình làm giàu urani.

Tuy nhiên, song song việc bổ sung trừng phạt thì Mỹ cũng đưa ra những động thái trái ngược. Ngày 5-3 vừa qua, Mỹ đã bày tỏ hy vọng Iran sẽ tham gia nỗ lực ngoại giao sau khi các đồng minh châu Âu rút lại kế hoạch công bố một nghị quyết lên án chương trình hạt nhân của Tehran tại cuộc họp của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) diễn ra cùng ngày tại Vienna (Áo). Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price mới đây cũng nhắc lại quan điểm của Tổng thống Joe Biden rằng, Mỹ đã chuẩn bị sẵn sàng tham gia cuộc đối thoại tích cực với nước CH Hồi giáo.

Những diễn biến trên cho thấy Mỹ vẫn đang theo đuổi áp dụng chính sách “cây gậy và củ cà rốt” đối với các quốc gia mà Washington coi là thù địch. Thế nhưng, việc vừa gây áp lực vừa khích lệ hợp tác chưa chắc đã đem lại hiệu quả, vì thực tế cho thấy đến nay quan hệ giữa Iran và Mỹ vẫn chưa được cải thiện, thậm chí còn diễn biến xấu hơn.