Cá lớn nuốt cá bé

Ngày 17-1 vừa qua, tổ chức Peace Now chuyên theo dõi hoạt động định cư tại các vùng lãnh thổ Palestine cho biết, nhà chức trách Israel đã phê duyệt kế hoạch xây dựng thêm 780 nhà định cư mới ở khu Bờ Tây chiếm đóng của Palestine. 

Biếm họa của DANIEL MURPHY
Biếm họa của DANIEL MURPHY

Theo Peace Now, trong số nhà định cư nói trên, hơn 90% nằm sâu trong Bờ Tây mà người Palestine coi là trung tâm của nhà nước độc lập trong tương lai và hơn 200 nhà khác nằm ở các vùng giáp ranh mà Chính phủ Israel đã quyết định hợp thức hóa. Cũng theo tổ chức này, trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Israel đã đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà định cư. Trong năm 2020, Israel đã phê duyệt hoặc đẩy nhanh các dự án xây dựng hơn 12.000 nhà. Đây là con số cao nhất trong một năm kể từ năm 2012, khi Peace Now bắt đầu thống kê số liệu.

Động thái xây nhà định cư theo kiểu “cá lớn nuốt cá bé” của Israel đã vấp phải nhiều ý kiến phản đối. Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres ra tuyên bố nhấn mạnh, quyết định trên của Israel là trở ngại lớn đối với việc đạt được giải pháp hai nhà nước, cũng như nền hòa bình công bằng, lâu dài và toàn diện tại Trung Đông. Trong khi đó, Liên hiệp châu Âu (EU) lên tiếng chỉ trích quyết định trên của Israel là “trái với luật pháp quốc tế và tiếp tục phá hoại triển vọng về một giải pháp hai nhà nước”. Người phát ngôn của EU Peter Stano khẳng định: “EU vẫn giữ quan điểm kiên quyết rằng các khu định cư là trái luật pháp quốc tế”.

Dư luận chung cộng đồng quốc tế coi các khu định cư Do Thái tại Bờ Tây là bất hợp pháp. Vấn đề này là một trong những trở ngại lớn khiến các cuộc hòa đàm giữa Palestine và Israel luôn rơi vào bế tắc. Peace Now cho rằng, động thái trên của Israel nhằm “tránh va chạm” với chính quyền kế nhiệm ở Mỹ vốn có lập trường cân bằng hơn về hòa bình Trung Đông. Tuy nhiên, tổ chức phi chính phủ này cũng nhấn mạnh, việc Israel thúc đẩy xây dựng hàng trăm nhà định cư mới này “không chỉ làm xói mòn triển vọng của một giải pháp chấm dứt xung đột với Palestine trong dài hạn, mà về mặt ngắn hạn, hoạt động này còn đẩy Israel vào một quá trình dẫn tới mâu thuẫn với chính quyền sắp tới của ông Joe Biden ở Mỹ một cách không cần thiết”.