Theo ước tính của Công ty Chứng khoán (CTCK) VNDirect, hiện tín dụng của nhiều NH tăng trưởng khá tích cực. Đến hết quý I, tăng trưởng tín dụng (TTTD) của ACB có thể đạt 3,5%, cao hơn nhiều mức tăng 2,3% của cùng kỳ 2020. Tại VPBank, tín dụng có thể tăng 3,9% trong quý đầu năm, tăng 1,3 điểm % so cùng kỳ… Đáng chú ý là TTTD quý I của các NHTM có vốn nhà nước cũng được dự báo sẽ khả quan hơn nhiều so năm trước. Như tại BIDV và VietinBank, TTTD quý I dự kiến đạt lần lượt là 2,7% và 2,6%; trong khi cùng kỳ năm ngoái TTTD của cả hai NH này đều âm, tương ứng là -1% và -1,2%.
Trong báo cáo cập nhật tăng trưởng ngành NH quý I - 2021, CTCK SSI ước tính, TTTD nhóm NH được nghiên cứu sẽ tăng 15% so cùng kỳ. Hai NH có mức TTTD tốt nhất trong hai tháng đầu năm là MBBank và VIB. Dự báo cả năm 2021, SSI cho rằng, lợi nhuận trước thuế ước tính sẽ đạt mức tăng trưởng ấn tượng là tăng 24% so năm 2020, được thúc đẩy bởi TTTD tăng 15%, chi phí tín dụng giảm 0,22%.
Thực tế, TTTD trong năm 2020 vừa qua có sự phân hóa mạnh giữa các nhóm NH. Trong khi một số NH tăng trưởng cao hơn 20% như Techcombank tăng 23,3%, cũng có những NH tăng chưa đến 10%: VietBank tăng 9,5%, PGBank tăng 8,3%, Saigonbank tăng 6,1%... Vì thế, các NH kỳ vọng cơ quan quản lý sẽ linh hoạt hơn trong việc giao các chỉ tiêu TTTD cho mỗi NH. Năm 2021, NHNN đặt ra mức TTTD khoảng 12%. Tuy nhiên, NHNN cho biết, mục tiêu này không phải là con số cố định, mà sẽ có điều chỉnh mục tiêu TTTD khi cần thiết, có thể lên đến 14-15% tùy thuộc vào điều kiện thực tế.
Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Vụ trưởng Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN, do diễn biến Covid-19 còn phức tạp nên NHNN xây dựng ba kịch bản tín dụng. Cụ thể, kịch bản 1, nếu dịch Covid-19 tại Việt Nam dừng ngay trong quý I và tiêm chủng vaccine đại trà, TTTD 12 - 13%, tối đa có thể lên 14%. Kịch bản 2 là trường hợp Covid-19 kéo dài đến tháng 6 mới kết thúc, Việt Nam vẫn tiếp tục phải thực hiện giãn cách xã hội, phải chờ tiêm vaccine, tín dụng có thể tăng khoảng 10 - 12%.
Kịch bản 3 là dịch bệnh kéo dài đến hết năm, tín dụng tăng 7 - 8%. Hiện, NHNN vẫn đang tạm giao hạn mức TTTD quý đầu năm để các NH triển khai, trong khi cơ quan này tính toán xong mục tiêu cả năm 2021. Nhưng với kịch bản như trên, nếu thị trường thuận lợi, mức TTTD vẫn khá cao. Mặc dù các NH vẫn kỳ vọng tín dụng sẽ khả quan hơn năm 2020 nhờ nhiều yếu tố như tăng trưởng kinh tế hồi phục, doanh nghiệp (DN) quay trở lại nhịp kinh doanh. Nhưng rất có thể, các NH sẽ tiếp tục giảm thêm LSCV trong thời gian tới, bởi đây là giải pháp quan trọng kích thích nhu cầu vay vốn DN.
Theo các chuyên gia, để TTTD theo đúng các mục tiêu và hỗ trợ tốt cho nền kinh tế, mấu chốt còn nằm ở việc các NH kích cầu vay vốn, tăng cường hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp. Nên các NH có thể nới lỏng tiêu chuẩn cho vay nhóm khách hàng ưu tiên, nhóm khách hàng DN nhỏ và vừa trong bối cảnh khó khăn là điều nên làm.
Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, lãi suất là một trong những chỉ số quan trọng và đã được triển khai quyết liệt để thay đổi trong nhiệm kỳ của Chính phủ năm 2016 - 2021. So mặt bằng năm 2015 - 2016 thì LSHĐ đã giảm 2,3% và LSCV đã giảm khoảng 3,6%.
Đến nay, LSCV lĩnh vực ưu tiên vào khoảng 4 - 5%. Mức LSCV của Việt Nam đang thấp hơn mức bình quân của các nước trong khối ASEAN. Hiện, tỷ lệ lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đều ở mức thấp, nhưng tín dụng tăng chưa như kỳ vọng dù mức tăng 2,4% của ba tháng đầu năm 2021 là tích hơn so con số 1,3% của cùng kỳ năm 2020.
Vì thế, việc điều hành lãi suất trước hết là phải ổn định và sẽ tiếp tục duy trì sự ổn định này kể cả với LSHĐ và LSCV. Nhưng cũng phải cảnh giác đến các dấu hiệu của kinh tế thế giới, thí dụ như giá nguyên liệu tăng, sự dịch chuyển dòng vốn từ thị trường tiền tệ sang thị trường trái phiếu, chứng khoán, bất động sản…
Theo thông tin từ NHNN, lãi suất thị trường liên ngân hàng và lãi suất tiền gửi cá nhân tăng trở lại. Tại nhiều NH, từ đầu tháng 3 đến nay, LSHĐ tiền đồng ở các kỳ hạn đã được điều chỉnh theo hướng tăng. Có những NH, LSHĐ hạn 12 tháng lên đến hơn 6%/năm.Vì thế, nhiều chuyên gia dự báo lãi suất có khả năng sẽ thiết lập mặt bằng mới vào quý II. Báo cáo của CTCK Bảo Việt nhận định, LSHĐ có thể tăng trong bối cảnh dịch bệnh có dấu hiệu được kiểm soát, việc tiêm vaccine ngừa Covid-19 chuẩn bị được triển khai và lạm phát có dấu hiệu tăng trở lại.
Tương tự, báo cáo của CTCK SSI cho rằng, lãi suất tiền gửi và LSCV sẽ vẫn ổn định trong quý I và đầu quý II - 2021, sau đó có thể nhích tăng từ cuối quý II khi các hoạt động kinh tế sôi động hơn giúp tăng cầu tín dụng.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nêu rõ: “NHNN sẽ điều hành chính sách lãi suất một cách hợp lý, trên tinh thần bảo đảm sự ổn định. Nếu các chỉ số kinh tế bên ngoài tích cực thì sẽ giảm LSHĐ và LSCV. Bên cạnh đó, NHNN vẫn yêu cầu các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, tạo điều kiện giảm lãi suất hỗ trợ nền kinh tế”.
