Hành động vì một Việt Nam thịnh vượng

Việt Nam không ngừng mơ ước, khát vọng hướng về phía trước. Nhưng thực tại còn nhiều điều buộc phải đối mặt, vượt qua. Những hạn chế yếu kém không làm chúng ta chùn bước mà càng thôi thúc chúng ta không chỉ có khát vọng, ước mơ mà phải hành động, vươn lên mạnh mẽ. Đó là khẳng định của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại phiên họp tổng thể với chủ đề “Hành động vì một Việt Nam thịnh vượng” của “Diễn đàn Cải cách và Phát triển Việt Nam 2019”.

Đầu tư vào nguồn nhân lực, phát triển khoa học và công nghệ là một trong những giải pháp để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Ảnh: LAM ANH
Đầu tư vào nguồn nhân lực, phát triển khoa học và công nghệ là một trong những giải pháp để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Ảnh: LAM ANH

Theo Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng, Việt Nam đang đặt mục tiêu tới năm 2030 là quốc gia có nền tảng công nghiệp, mức thu nhập trung bình cao, và năm 2045 trở thành quốc gia công nghiệp hiện đại. Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này, Việt Nam nhận diện được những khó khăn trước mắt sẽ phải đối mặt với nguy cơ tụt hậu và thách thức là phải vượt qua bẫy thu nhập trung bình.

Chia sẻ kinh nghiệm thoát bẫy thu nhập trung bình của Malaysia, ông K.Yogeesvaran - nguyên Thứ trưởng Công nghiệp trồng trọt và hàng hóa của Malaysia cho biết, Malaysia mất 27 năm để từ thu nhập thấp trở thành quốc gia có thu nhập trung bình. Quốc gia này dự kiến trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2024. Dự kiến năm 2020 khoảng cách thu nhập của quốc gia này so ngưỡng thu nhập tối thiểu của quốc gia thu nhập cao theo phân loại của Ngân hàng Thế giới (WB) là 8%. Trong quá trình vươn lên trở thành quốc gia có thu nhập cao hơn, Malaysia đã phải đối mặt với vấn đề tăng trưởng nhanh, nhưng thu nhập giữa các vùng miền có sự chênh lệch, vấn đề đầu tư công nghệ, kỹ năng, chất lượng của nguồn nhân lực. Do đó, một trong những giải pháp để tránh bẫy thu nhập trung bình là đầu tư xứng đáng vào nguồn nhân lực, con người.

Bên cạnh việc thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, theo bà Pinelopi Koụianou Goldberg – Phó Chủ tịch cao cấp, Chuyên gia kinh tế trưởng Nhóm WB, Việt Nam cần tiến lên trên chuỗi giá trị toàn cầu nhằm tăng năng suất. Hiện, Việt Nam đang thành công trong việc tích hợp vào chuỗi giá trị toàn cầu sản xuất công nghiệp nhẹ. Việt Nam cần tiếp tục đầu tư cao hơn vào nguồn nhân lực và tham gia sâu hơn, ở phân khúc cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu (GVC). Tham gia vào GVC, các doanh nghiệp (DN) có năng suất cao hơn, việc làm tốt hơn và năng suất cao hơn giúp giảm tỷ lệ đói nghèo. Đặc biệt, cần nâng cao năng suất để kéo gần khoảng cách khối DN tư nhân, khu vực phi chính thức với DN nhà nước và khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Đồng thời, liên kết tốt hơn, hội nhập tốt hơn giữa DN trong nước và nước ngoài… Bên cạnh đó, là cải thiện thể chế, trong đó cải thiện tính minh bạch và tính dự đoán được của chính sách và thực thi pháp luật. Hay quản lý tốt hơn DN nhà nước…

Lắng nghe, hoan nghênh và trân trọng các ý kiến của các vị đại biểu, các diễn giả, với quan điểm nhìn thẳng vào những hạn chế, yếu kém, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đồng tình, đánh giá cao nhiều nhận định xác đáng của các chuyên gia quốc tế về những tồn tại, những hạn chế và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Bên cạnh đó, khả năng chống chịu, thích ứng với những tác động bên ngoài của Việt Nam còn yếu. Năng lực tiếp cận nền kinh tế số còn nhiều hạn chế, yếu kém không làm chúng tôi chùn bước mà càng thôi thúc chúng tôi không chỉ có khát vọng, không chỉ ước mơ mà phải hành động, hành động vì một Việt Nam thịnh vượng. Trong quá trình này rất mong có sự đồng hành của cộng đồng quốc tế.

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Việt Nam xây dựng Chiến lược phát triển 2021-2030 trong bối cảnh có nhiều diễn biến khó lường của thế giới, trong đó có chiến tranh thương mại, chủ nghĩa bảo hộ, biến đổi khí hậu... Trước tình hình đó, đòi hỏi phải có bản lĩnh vững vàng, tự tin tiếp tục thực hiện ba đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng, phát huy nguồn nhân lực. Thứ nhất, phải giữ gìn môi trường hòa bình, giữ vững ổn định chính trị xã hội để phát triển nhanh và bền vững. Thứ hai, thực hiện đổi mới mạnh mẽ thể chế kinh tế, chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường Việt Nam hiện đại, hội nhập, phục vụ người dân, DN, hướng tới nền kinh tế số, xã hội số. Thứ ba, phát huy nội lực, giải phóng các nguồn lực tiềm năng trên cơ sở thúc đẩy mạnh mẽ khoa học công nghệ mới, thúc đẩy khu vực tư nhân năng động, sáng tạo, lấy DN làm trung tâm, động lực phát triển. Thứ tư, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, có sức chống chịu và khả năng thích ứng cao, thực hiện mục tiêu phát triển bền vững SDG 2030 thịnh vượng đến mọi nhà, không ai bị bỏ lại phía sau. Thứ năm, mở rộng đối ngoại, hội nhập quốc tế sâu rộng, thực hiện hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký, tiếp tục tham gia các chuỗi giá trị toàn cầu.

Thủ tướng cho biết, thời gian qua, Việt Nam đã nỗ lực hợp tác FDI, tham gia các hiệp định FTA quy mô lớn, theo đó đã hướng dòng chảy đi qua Việt Nam của các chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng toàn cầu với các tập đoàn xuyên quốc gia. Không có cách nào khác là Việt Nam phải hành động vươn lên, phát huy nguồn nhân lực năng động, sáng tạo, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ mới nhằm nâng cao trình độ để ngày càng có nhiều DN Việt Nam đủ năng lực tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và tiếp nhận chuyển giao công nghệ, mạnh mẽ tiến lên những “nấc thang” có giá trị gia tăng cao hơn…

Thủ tướng cũng đề nghị Bộ trưởng KH&ĐT và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương lắng nghe những chia sẻ về kinh nghiệm và kiến thức quốc tế, những ý kiến nhận định, đề xuất của các chuyên gia quốc tế và trong nước, để tìm ra những cách làm phù hợp cho Việt Nam.