Trò chơi đa cấp

Đã có thời gian, hàng loạt công ty bán hàng đa cấp xuất hiện rầm rộ, để rồi sau đó, cơ quan chức năng phải quyết liệt triệt phá bởi những ảnh hưởng tồi tệ của không ít công ty trong số đó tới nền kinh tế và cuộc sống của mỗi cá nhân tham gia.

Những tưởng theo thời gian, tình trạng lôi kéo những người nhẹ dạ hoặc chẳng mấy hiểu biết về kinh tế tham gia vào hoạt động kinh doanh đa cấp sẽ bị loại trừ, nhưng thực tế, đã thấy biến tướng của nó manh nha xuất hiện.

Bạn vẫn có thể tham gia một công ty mới thành lập hoặc được quảng cáo rằng nó đã có truyền thống từ lâu. Mặc dù tìm hiểu, cũng có thể cái công ty đầy truyền thống ấy cũng chỉ được vài năm tuổi. Bạn dễ dàng trở thành “soái” nếu có thể lôi kéo được lượng người tham gia càng đông càng tốt.

Đâu đó chung quanh, vẫn thấy hàng trăm người, mà số người tham gia có độ tuổi trẻ hóa ngày càng cao, hăng hái hò hét những câu châm ngôn tiền tỷ. Họ vẫn cố gắng “thổi” vào tâm hồn của nhau một niềm tin mãnh liệt rằng làm giàu không khó. Chỉ cần tham gia hệ thống kinh doanh mới mẻ là dễ dàng trở thành tỷ phú một cách nhanh chóng. Trên mạng vẫn lan truyền đoạn clip, một thanh niên có khuôn mặt bặm trợn đã sử dụng ngôn ngữ “chợ búa” để mắng một học viên tham gia khóa học về cách làm giàu của cậu ta. Cái thu về ở các học viên ấy, ngoài việc bị xúc phạm nhân phẩm, chẳng thấy chút hiệu quả tích cực nào.

Rõ ràng, hiệu quả của mô hình kinh doanh đa cấp hiện nay ở nước ta phần lớn vẫn chủ yếu là kinh doanh… niềm tin. Bởi những vật phẩm có giá trị kinh tế thấp, qua tay của mỗi thành viên, mỗi cấp, lại bị đẩy lên một bậc. Và giá trị của nó sẽ chỉ lộn nhào khi tới tay của người sở hữu cuối cùng. Khi ấy, cái người ta nhận về đơn giản chỉ còn là một thứ giá trị không hơn gì bong bóng.

Nó giống như những cánh lan đột biến bỗng dưng khiến cả thiên hạ xôn xao trong thời gian gần đây. Chỉ vài cọng hoa vốn chưa bao giờ nở, hàng loạt giao dịch tiền tỷ đã khiến cho những người vốn chả biết gì về hoa lan tự dưng ôm mộng về những thương vụ lớn trong tương lai. 

Đã có cảnh báo từ cơ quan chức năng về hiện tượng này. Cũng đã có những nạn nhân của giao dịch mua đi bán lại loài hoa mà có người mỉa mai “dài không bằng cọng rau muống” mà giá trị không định đoán được.

Bỏ tiền mồ hôi xương máu ra để mua về một thứ mà mình thật sự không cần, cái được sẽ chỉ là rủi ro nhãn tiền, nếu không muốn chính mình lại trở thành một kẻ lừa đảo trong chuỗi kinh doanh đa cấp.

Nguy hiểm hơn nữa, trong thời điểm dịch Covid-19 quay trở lại, lượng người mất việc làm tăng cao. Những nhân công rảnh rỗi đang rất cần có những hoạt động đầu tư mong cải thiện cuộc sống càng nguy cơ dễ dàng trở thành nạn nhân của trò kinh doanh bằng niềm tin đang được không ít người mặc sức quảng bá, tô vẽ nhằm thu lợi bất chính.