Sơn Trà
Để lại gì cho thế hệ mai sau?
NDĐT - Mặc dù nằm ngay sát cạnh thành phố sôi động bậc nhất miền Trung là Đà Nẵng, khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Sơn Trà vẫn giữ được vẻ đẹp bình yên và tĩnh lặng của mình, với sức hấp dẫn đến từ cả hệ sinh thái rừng nguyên sinh và hệ sinh thái ven biển phong phú. Thế nhưng đầu năm 2017, Sơn Trà đã phải “nổi sóng” vì đối mặt với những dự án phát triển…
Vị trí của bán đảo Sơn Trà (phần khoanh tròn)
Voọc chà vá chân nâu được mệnh danh là “nữ hoàng linh trưởng” bởi vẻ đẹp vô cùng độc đáo của nó. Ở Việt Nam có ba khu vực có voọc chà vá chân nâu sinh sống, là Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, Khu bảo tồn Sơn Trà và Vườn Quốc gia Chư Mom Rây. Tuy nhiên, chỉ duy nhất ở Sơn Trà là có thể quan sát voọc trong đời sống tự nhiên dễ dàng nhất.
Voọc mẹ và con
Loài này có tập quán ăn rất sang, chỉ ăn thức ăn tinh trên cây mà không ăn dưới đất, ăn một nửa bỏ một nửa mỗi mùa lại chọn một thức ăn thích hợp. Voọc chà vá chân nâu rất thông minh, thường chia nhóm thành 12 đến 30 con trong một đàn, trong đàn có thủ lĩnh và phó thủ lĩnh chia nhau lãnh đạo và bảo vệ các con trong đàn. Voọc chà vá chân nâu còn được chọn là loài đẹp nhất thế giới cách phối màu lông ghi xám, nâu rất hài hòa. Voọc sinh sản thường vào đầu mùa xuân, khoảng tháng 1 và tháng 2, mỗi lứa sinh được 1 con.
Ở Sơn Trà ghi nhận sự xuất hiện của nhiều con non, cho thấy sự tăng trưởng về kích thước quần thể. Voọc chà vá chân nâu được ghi nhận nhiều nhất ở phía bắc bán đảo Sơn Trà. Chính vì thế, Sơn Trà ngoài việc là một điểm đến thu hút du khách ngắm cảnh, nghỉ ngơi, còn là “bảo tàng sống” của loài voọc cũng như nhiều loài động vật quý hiếm khác.
Xem thêm ảnh voọc
Bên cạnh đó, hệ thực vật của Sơn Trà cũng là bảo tàng sống động của hệ thực vật đa dạng, phong phú. Sơn Trà là vùng đất của các loại dâu rừng. Theo thông tin của Ban quản lý bán đảo Sơn Trà, đi Sơn Trà nếu đến mùa dâu thì chỉ vào bán đảo một đoạn đã thấy những cây dâu rừng trĩu quả từ gốc đến cành. Dâu Sơn Trà rất đa dạng từ dâu vàng, dâu trắng, dâu xanh và ra trái cũng khác nhau theo từng khu như hướng bắc thường ra trái muộn, chín muộn hơn ở sườn phía nam.
Rừng Sơn Trà
Ngoài ra, rừng Sơn Trà còn có nhiều loại dẻ đa dạng phủ đều cả bán đảo, có những cây đến trăm tuổi trông rất đẹp mắt. Cây rừng đan xen với những loài cây ăn trái thông thường khác như xoài, ổi… nên trong thời gian trước đây một số người dân cũng vào rừng đốn củi hái dâu, lượm dẻ, hái xoài…
Sơn Trà còn là “lãnh địa” của các loài hoa rừng, từ mai rừng nở quanh năm, hoa trang, hoa lan rừng, hoa nguyệt quế…. Cảnh sắc rừng già kết hợp với nhiều cây đại thụ, đặc biệt có cây đa đại thụ chín rễ mang tính chất tâm linh làm cho du khách thích thú.
Giá trị bảo tồn đặc biệt: Là khu bảo tồn thiên nhiên có rừng liền với biển, lại nằm ngay cạnh thành phố lớn sôi động, đồng thời có số lượng loài quý hiếm cao trên một diện tích nhỏ (4.300ha).
Có 1010 loài thực vật và hàng trăm loài khác đang được thu thập và định loại
366 loài động vật. Trong đó có 43 loài thực vật trong Sách đỏ Việt Nam và Danh mục đỏ thế giới; 22 loài động vật trong Sách đỏ Việt Nam và 10 loài trong Danh mục đỏ thế giới, nổi bật là voọc chà vá chân nâu.
Vùng biển ven bờ: Có 177 loài san hô, 245 loài cá biển, 76 loài thân mềm, 31 loài giáp xác, 9 loài da gai, 108 taxa thực vật phù du, 112 loài động vật phù du, 108 loài rong biển
Bãi biển Đà Nẵng nhìn từ đỉnh núi Sơn Trà
Đỉnh Bàn Cờ trên núi Sơn Trà nơi truyền thuyết những đêm trăng các ông Tiên xuống đánh cờ ngắm trăng.
Những ngày đầu năm 2017, bán đảo Sơn Trà “dậy sóng” bởi câu chuyện một người dân phát hiện ra những khu vực bị đào bới nham nhở, những cọc móng bê tông được đặt ngổn ngang ở một góc Sơn Trà gần với cảng Tiên Sa. Báo chí vào cuộc và sự việc trở nên nóng hơn khi ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng gửi thư lên Thủ tướng Chính phủ kêu cứu cho Sơn Trà.
Cận cảnh 40 móng biệt thự trên bán đảo Sơn Trà
Những dự án nghỉ dưỡng này được thành phố Đà Nẵng phê duyệt từ trước năm 2013, trước thời điểm xây dựng Quy hoạch Khu du lịch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia Sơn Trà. Có 18 dự án được chấp thuận, trong đó có 11 cơ sở lưu trú với tổng số phòng lên đến khoảng 5.000 phòng.
Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia Sơn Trà đến năm 2025, định hướng đến 2030 được phê duyệt tháng 11-2016 và chính thức công bố tháng 2-2017. Quy hoạch này giới hạn tổng số phòng lưu trú chỉ ở 1.600 phòng. Tuy nhiên, Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng kiến nghị giữ nguyên hiện trạng ở mức 300 phòng, không tăng thêm số phòng lưu trú.
Cuối tháng 5, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đích thân đến Sơn Trà khảo sát và ngay sau chuyến khảo sát này, ông đã tổ chức cuộc họp các bộ, ngành liên quan đến Sơn Trà trong ngày 28-5. Tại cuộc họp này, Phó Thủ tướng đã kết luận trong ba tháng tiếp theo chưa triển khai quy hoạch để tiếp thu ý kiến một cách khoa học. Ông cũng yêu cầu Đà Nẵng cần giám sát chặt chẽ để không xảy ra hiện tượng các dự án đã cấp phép triển khai ồ ạt.
Ngày 13-6, tại phiên chất vấn của các đại biểu Quốc hội về quy hoạch bán đảo Sơn Trà, rất nhiều đại biểu đã bày tỏ sự quan tâm, lo lắng đến quy hoạch này, về quy mô, tổng số buồng phòng của các cơ sở lưu trú, về diện tích rừng…
Tại buổi chất vấn, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện đã giải đáp thắc mắc của các đại biểu Quốc hội đồng thời đưa ra quan điểm của Chính phủ và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về vấn đề Sơn Trà.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho rằng, quan điểm của Bộ là cầu thị, lắng nghe tất cả các ý kiến, phát triển bền vững, có trách nhiệm, bảo vệ các giá trị về đa dạng sinh học, gắn với bảo tồn và ưu tiên bảo tồn vì lợi ích của nhân dân Đà Nẵng.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định: “ Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ từ đầu luôn quán triệt chúng ta phát triển phải bền vững, đương nhiên trong quá trình phát triển chúng ta phải khai thác tài nguyên thiên nhiên, khai thác các lợi thế so sánh về tự nhiên và xã hội để phát triển nhưng phải bảo đảm bền vững. Và khi các yếu tố bền vững chưa được bảo đảm thì tốt nhất là lùi lại để đến khi có đủ điều kiện sẽ làm”.
Bê tông
Ông Lê Phước Chín, một công dân Đà Nẵng phát hiện ra một góc bán đảo Sơn Trà gần khu vực cảng Tiên Sa bị đào xới. Ông đã chụp ảnh và đưa lên trang cá nhân của mình.
Báo chí vào cuộc.
Ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng trực tiếp đi kiểm tra và phát hiện công trình này chưa được cấp phép. Ông đã chỉ đạo tạm dừng dự án.
Ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng gửi tâm thư lên Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem xét lại Quy hoạch Khu du lịch quốc gia Sơn Trà.
Thường trực Thành ủy Đà Nẵng yêu cầu dừng ngay việc xây dựng dự án Biển Tiên Sa và tháo dỡ các công trình đã xây dựng, yêu cầu UBND thành phố tổng hợp thông tin báo cáo Thủ tướng.
Bộ Xây dựng có văn bản phản hồi và khẳng định 40 móng biệt thự và một số công trình phụ trợ nằm trong khu du lịch Biển Tiên Sa thuộc đối tượng được miễn giấy phép xây dựng.
Văn phòng Chính phủ có văn bản hỏa tốc truyền đạt ý kiến của Thủ tướng yêu cầu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND TP Đà Nẵng giải quyết kiến nghị của ông Huỳnh Tấn Vinh.
UBND TP Đà Nẵng có báo cáo gửi Thủ tướng, cho biết dự án này được phê duyệt đúng pháp luật và kiến nghị cho thi công trở lại sau khi chủ dự án bổ sung đủ giấy tờ.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch làm việc với Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng. Chủ tịch và Phó Chủ tịch Hiệp hội từ chối ký biên bản bởi vì cho rằng Quy hoạch khu du lịch quốc gia Sơn Trà vi phạm pháp luật.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thị sát Sơn Trà.
Tại phiên họp của Văn phòng chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu tạm dừng toàn bộ các dự án tại Sơn Trà để tiếp thu thêm ý kiến.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức tọa đàm về Sơn Trà.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về Sơn Trà
Các nhà khoa học gửi thư kiến nghị bảo tồn Sơn Trà, đề nghị TP Đà Nẵng nghiên cứu, thành lập Khu dự trữ sinh quyển Thế giới Hải Vân - Sơn Trà.
Hạn cuối cùng Đà Nẵng phải trả lời chính phủ về toàn bộ Sơn Trà.
“Tinh thần chung của Chính phủ là phát triển nhưng phải bảo đảm bền vững.”
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam
“Quan điểm của chúng tôi là phát triển bền vững, có trách nhiệm, bảo vệ các giá trị về đa dạng sinh học, gắn với bảo tồn và ưu tiên bảo tồn.”
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện
“Bao nhiêu xương máu đã đổ để bảo vệ di sản, và chúng ta còn phải để lại cho con cháu mai sau.”
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa